14 stycznia jest 14. dniem w kalendarzu gregoriańskim . Do końca roku pozostało 351 (w latach przestępnych 352) dni.

Święta

• imieniny obchodzą: Amadea , Dacjusz , Feliks , Helga , Hilary , Krystiana , Makryna , Malachiasz , Mściwuj , Nina , Odoryk , Piotr , Radogost , Rajner i Sabbas
• kościół prawosławny – "stary" Nowy Rok
• wspomnienia i święta Kościoła katolickiego ^[1][2],
  • św. Feliks z Noli (†14 stycznia 255 , prezbiter)
  • św. Malachiasz († V wiek p.n.e. prorok , zob. Księga Malachiasza )
  • św. Nino (Christiana, apostołka i patronka Gruzji )
  • bł. Odoryk z Pordenone ( prezbiter )
  • bł. Piotr Donders prezbiter

Wydarzenia w Polsce

• 1392 – Chełm otrzymał prawa miejskie.
• 1807 – Napoleon Bonaparte wydał dekret ustanawiający na zajętych przez wojska francuskie ziemiach polskich rząd tymczasowy pod nazwą Komisji Rządzącej .
• 1863 – w nocy z 14 na 15 stycznia miała miejsce w Warszawie branka , która przyspieszyła wybuch powstania styczniowego .
• 1875 – Bolesław Prus ożenił się z Oktawią Trembińską.
• 1897 – w Krakowie utworzono Związek Młodzieży Polskiej "Zet" .
• 1917 – rozpoczęła działalność Tymczasowa Rada Stanu .
• 1925 – rozpoczął się trzeci zjazd Komunistycznej Partii Robotniczej Polski. Zjazd uchwalił zmianę nazwy na Komunistyczną Partię Polski .
• 1927 – policja aresztowała kilkuset członków białoruskiej partii Hramada , wśród nich kilku posłów na Sejm .
• 1945 – odbyła się inauguracja pierwszego roku akademickiego na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie .
• 1956 – utworzono Ojcowski Park Narodowy .
• 1980 – premiera sztuki Igraszki z diabłem w Teatrze Telewizji .
• 1982 – ukazał się pierwszy numer dziennika rządowego Rzeczpospolita .
• 1993 – na Bałtyku zatonął polski prom pasażerski Jan Heweliusz .
• 1997 – ukazał się pierwszy numer Pulsu Biznesu .
• 2000 – premiera filmu Prawo ojca .
• 2003 – Rada Ministrów przyjęła Narodowy Plan Rozwoju .
• 2006 – odbył się XIV Finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy .

Wydarzenia na świecie

Franklin D. Roosevelt i Winston Churchill na konferencji w Casablance – 1943

• 1236 – król Anglii Henryk III ożenił się z Eleonorą Prowansalską .
• 1506 – w jednej z rzymskich winnic znaleziono starożytną rzeźbę Grupa Laokoona .
• 1539 – Hiszpania zaanektowała Kubę .
• 1701 – założono pierwszą szkołę morską w Rosji .
• 1724 – Filip V Burbon abdykował na rzecz swego syna Ludwika I .
• 1761 – armia afgańska pokonała Marathów w trzeciej bitwie pod Panipatem .
• 1814 – Dania , Szwecja i Wielka Brytania zawarły pokój kiloński.
• 1897 – Szwajcar Matthias Zurbriggen zdobył najwyższy szczyt półkuli południowej – Aconcaguę w Andach .
• 1900 – premiera opery Tosca Giacomo Pucciniego .
• 1907 – 1600 osób zginęło w wyniku trzęsienia ziemi w Kingston na Jamajce .
• 1919 – Szarlotta została wielką księżną Luksemburga .
• 1938 – Norwegia wysunęła roszczenia terytorialne do Ziemi Królowej Maud .
• 1943 – II wojna światowa : rozpoczęła się aliancka konferencja w Casablance .
• 1943 – front wschodni : do służby weszło radzieckie samobieżne działo pancerne SU-122 .
• 1950 – pierwszy lot myśliwca MiG-17 .
• 1953 – Josip Broz Tito został prezydentem Jugosławii .
• 1954 – w ratuszu w San Francisco odbył się ślub Marilyn Monroe i baseballisty Joe DiMaggio .
• 1960 – Elvis Presley został promowany na sierżanta US Army .
• 1961 – Indie Portugalskie zostały włączone do Indii .
• 1967 – początek ruchu hippisowskiego .
• 1969 – wystrzelono radziecki statek kosmiczny Sojuz 4 .
• 1970 – w Las Vegas Diana Ross wystąpiła po raz ostatni z grupą The Supremes .
• 1972 – na duński tron wstąpiła Małgorzata II .
• 1973 – Honolulu : Elvis Presley wystąpił na transmitowanym przez satelitę na cały świat koncercie Aloha from Hawaii .
• 1976 – John Wrathall został prezydentem Rodezji .
• 1978 – w San Francisco odbył się ostatni przed 18-letnim zawieszeniem działalności koncert grupy Sex Pistols .
• 1980 – Partia Kongresowa Indiry Gandhi przejęła władzę w Indiach .
• 2004 – prezydent George W. Bush ogłosił Wizję Eksploracji Kosmosu .
• 2004 – przyjęto aktualnie obowiązujący wzór gruzińskiej flagi .
• 2004 – w jakuckiej wiosce Tomtor odnotowano temperaturę -72,2 °C, najniższą w stale zamieszkałym miejscu.
• 2005 – lądownik Huygens przekazał pierwsze w historii zdjęcia z Tytana .
• 2005 – Piotr Morawski i Włoch Simone Moro dokonali pierwszego zimowego wejścia na ośmiotysięcznik Sziszapangma .
• 2005 – w pożarze szkoły we wsi Safian w Iranie zginęło 13 dzieci, a 18 zostało rannych.
• 2010 – wskazówki na symbolicznym Zegarze Zagłady na Uniwersytecie w Chicago zostały przesunięte z 11:55 na 11:54.
• 2010 – w katastrofie dwóch autobusów w Papui-Nowej Gwinei zginęło 40 osób.

Urodzili się

•     83 p.n.e. – Marek Antoniusz , rzymski polityk, wódz (zm. 30 p.n.e. )
•     38 p.n.e. – Druzus Starszy , rzymski wódz (zm. 9 p.n.e. )
• 1131 – Waldemar I Wielki , król Danii (zm. 1182 )
• 1507 – Katarzyna Habsburg, królowa Portugalii , żona Jana III Awiz (zm. 1578 )
• 1702 – Nakamikado , cesarz Japonii (zm. 1737 )
• 1718 – Katarzyna Agnieszka Ludwika Sapieha , litewska łowczyna, działaczka konfederacji barskiej (zm. 1779 )
• 1729 – Feliks Turski , polski duchowny katolicki, biskup krakowski (zm. 1800 )
• 1770 – Adam Czartoryski , polski pisarz, mecenas sztuki i kultury, przywódca Wielkiej Emigracji (zm. 1861 )
• 1793 – Wojciech Chrzanowski , polski generał, kartograf (zm. 1861 )
• 1800 – Ludwig von Köchel , austriacki pisarz, kompozytor, muzykolog, botanik (zm. 1877 )
• 1804 – Paweł Rzewuski , polski duchowny katolicki, biskup warszawski (zm. 1892 )
• 1858 – Patrick Joseph Kennedy , amerykański polityk (zm. 1929 )
• 1861 – Mehmed VI , sułtan Turcji (zm. 1926 )
• 1873 – André Bloch, francuski kompozytor (zm. 1960 )
• 1874 – Józef Englich , polski działacz gospodarczy i społeczny, prawnik, minister skarbu (zm. 1924 )
• 1875 – Albert Schweitzer , francuski filozof, lekarz, misjonarz, muzyk (zm. 1965 )
• 1876 – Konstanty Zakrzewski , polski fizyk (zm. 1948 )
• 1878 – Victor Segalen , francuski pisarz (zm. 1919 )
• 1882 – Nina Ricci , francuska kreatorka mody (zm. 1970 )
• 1886 – Hugh Lofting , brytyjski pisarz (zm. 1947 )
• 1887 – Hugo Steinhaus , polski matematyk, aforysta (zm. 1972 )
• 1892 – Martin Niemöller , niemiecki pastor, działacz antyfaszystowski (zm. 1984 )
• 1892 – Hal Roach , amerykański producent filmowy (zm. 1992 )
• 1892 – Gustaw Różycki , polski inżynier i wynalazca (zm. 1975 )
• 1896 – John Dos Passos , amerykański pisarz (zm. 1970 )
• 1901 – Alfred Tarski , polski logik, matematyk (zm. 1983 )
• 1905 – Takeo Fukuda , japoński polityk, premier Japnii (zm. 1995 )
• 1906 – William Bendix, amerykański aktor (zm. 1964 )
• 1907 – Halina Karnkowska , łodzianka, działacz krajoznawczy i turystyczny, przewodnik, stworzyła i prowadziła w latach 1959-1980 społeczną opiekę nad zabytkami w łódzkim PTTK, (zm. 1980 ),
• 1909 – Joseph Losey , amerykański reżyser filmowy (zm. 1984 )
• 1911 – Anatolij Rybakow , rosyjski pisarz (zm. 1998 )
• 1912 – Tillie Olsen , amerykańska pisarka (zm. 2007 )
• 1914 – Harold Russell , kanadyjski aktor (zm. 2002 )
• 1915 – André Frossard , francuski pisarz, dziennikarz, filozof katolicki (zm. 1995 )
• 1915 – Franciszek Musiel , polski duchowny katolicki, biskup częstochowski (zm. 1992 )
• 1916 – Jan Świderski , polski aktor (zm. 1988 )
• 1919 – Giulio Andreotti , włoski polityk, premier Włoch
• 1919 – Jan Olszański , polski duchowny katolicki, biskup (zm. 2003 )
• 1920 – Jean Dutourd , francuski pisarz
• 1920 – Lidia Skarżyńska, polska scenograf (zm. 1994 )
• 1921 – Kenneth Bulmer , angielski pisarz fantastyki naukowej i fantasy (zm. 2005 )
• 1921 – Józef Trendota , polski ekonomista, polityk, minister finansów (zm. 1989 )
• 1925 – Yukio Mishima , japoński pisarz, aktor, reżyser filmowy (zm. 1970 )
• 1925 – Ernst Stojaspal , austriacki piłkarz, reprezentant Austrii (zm. 2002 )
• 1926 – Adam Perzyk , polski aktor, grafik (zm. 1978 )
• 1929 – Aleksandar Petrović, jugosłowiański reżyser filmowy (zm. 1994 )
• 1931 – Witold Tokarski , polski aktor
• 1933 – Stan Brakhage , amerykański reżyser filmowy (zm. 2003 )
• 1934 – Marek Hłasko , polski pisarz (zm. 1969 )
• 1934 – Danuta Zagrodzka , polska dziennikarka, publicystka (zm. 2007 )
• 1935 – Henryk Muszczyński , polski pilot szybowcowy, wielokrotny mistrz Polski (zm. 2009 )
• 1937 – Marian Janowski , polski burmistrz, działacz społeczny i samorządowy
• 1938 – Morihiro Hosokawa , japoński polityk, premier Japonii
• 1939 – Liliana Urbańska , polska wokalistka jazzowa
• 1941 – Faye Dunaway , amerykańska aktorka
• 1941 – Milan Kučan , słoweński polityk, prezydent Słowenii
• 1942 – Krzysztof Klenczon , polski muzyk zespołu Czerwone Gitary , kompozytor (zm. 1981 )
• 1943 – Shannon Lucid , amerykańska astronautka
• 1945 – Anselm Grün , niemiecki teolog, pisarz
• 1945 – Michał Hilchen , polski księgoznawca, bibliofil, antykwariusz, edytor, historyk literatury i kultury (zm. 2009 )
• 1945 – Vonetta McGee , amerykańska aktorka (zm. 2010 )
• 1946 – Jerzy Góralczyk, polski aktor
• 1947 – Bill Werbeniuk , kanadyjski snookerzysta (zm. 2003 )
• 1947 – Krystyna Prońko , polska piosenkarka
• 1948 – Birgitta Lindstrom , fińska tenisistka
• 1949 – Sebastián Alarcón, chilijski reżyser filmowy
• 1949 – Lawrence Kasdan , amerykański reżyser filmowy
• 1950 – Andrzej Diakonow , polski ekonomista, polityk, poseł na Sejm RP
• 1952 – Calin Popescu-Tariceanu , rumuński polityk, premier Rumunii
• 1957 – Sławomir Ciesielski , polski perkusista zespołu Republika
• 1957 – Anchee Min , chińska malarka, fotografik, pisarka, muzyk
• 1959 – Jadwiga Sawicka , polska malarka, fotografik, twórczyni instalacji
• 1959 – Waldemar Wróblewski , polski kompozytor, aranżer (zm. 2005 )
• 1962 – Andrzej Horubała , polski reżyser, dziennikarz, krytyk literacki
• 1963 – Artur W. Kral, polski kardiochirurg dziecięcy
• 1963 – Steven Soderbergh , amerykański reżyser filmowy
• 1965 – Szamil Basajew , czeczeński bojownik, przywódca rebeliantów czeczeńskich (zm. 2006 )
• 1966 – Marco Hietala , basista Nightwish
• 1967 – Emily Watson , angielska aktorka
• 1967 – Zakk Wylde , amerykański gitarzysta i wokalista zespołu Black Label Society
• 1968 – Krystyna Danilczyk-Zabawska , polska lekkoatletka, kulomiotka
• 1969 – Dave Grohl , amerykański muzyk zespołów: Nirvana i Foo Fighters
• 1969 – Arkadiusz Jakubik , polski aktor, reżyser teatralny
• 1969 – Marek Migalski , polski politolog, komentator polityczny
• 1971 – Antonios Nikopolidis , grecki piłkarz, bramkarz , reprezentant Grecji
• 1973 – Giancarlo Fisichella , włoski kierowca wyścigowy
• 1974 – Arkadiusz Janiczek , polski aktor
• 1979 – Leif Frey , niemiecki skoczek narciarski
• 1980 – Piotr Konca , polski gitarzysta zespołu IRA
• 1980 – Monika Kuszyńska , polska wokalistka zespołu Varius Manx
• 1982 – Victor Valdés , hiszpański piłkarz, bramkarz klubu FC Barcelona
• 1982 – Caleb Followill , amerykański wokalista i gitarzysta ( Kings of Leon ).
• 1984 – Gosia Andrzejewicz , polska piosenkarka
• 1986 – Piotr Kuklis , polski piłkarz, reprezentant Polski
• 1989 – Natasha Ruddock , jamajska lekkoatletka

Zmarli

•   768 – Fruela I , król Asturii (ur. 732 )
• 1092 – Wratysław II , król Czech (ur. po 1032 )
• 1163 – Władysław II , król Węgier (ur. 1131 )
• 1301 – Andrzej III , król Węgier (ur. między 1265 a 1270 )
• 1331 – Odoryk de Pordenone , błogosławiony , włoski franciszkanin , misjonarz, apostoł Chin (ur. ok. 1265 )
• 1742 – Edmond Halley , angielski astronom (ur. 1656 )
• 1867 – Jean Ingres , francuski malarz, portrecista (ur. 1780 )
• 1898 – Lewis Carroll , brytyjski pisarz, matematyk, logik, fotograf (ur. 1832 )
• 1901 – Charles Hermite , francuski matematyk (ur. 1822 )
• 1905 – Ernst Abbe , niemiecki fizyk (ur. 1840 )
• 1905 – Maksymilian Jackowski , polski działacz społeczny i gospodarczy w Wielkopolsce (ur. 1815 )
• 1920 – John Francis Dodge , amerykański przedsiębiorca samochodowy (ur. 1864 )
• 1928 – Jan Danysz , polski biolog, mikrobiolog (ur. 1860 )
• 1938 – Anatolij Piepielajew , rosyjski generał (ur. 1891 )
• 1947 – Elizabeth Short, amerykańska aktorka (ur. 1924 )
• 1954 – Nikodem Sulik , polski dowódca wojskowy, generał (ur. 1893 )
• 1957 – Humphrey Bogart , amerykański aktor (ur. 1899 )
• 1961 – Barry Fitzgerald , irlandzki aktor (ur. 1888)
• 1965 – Jeanette MacDonald , amerykańska aktorka, piosenkarka (ur. 1903 )
• 1966 – Siergiej Korolow , radziecki inżynier, konstruktor rakiet (ur. 1907 )
• 1972 – Fryderyk IX Glücksburg , król Danii (ur. 1899 )
• 1977 – Sir Anthony Eden , brytyjski polityk, minister spraw zagranicznych , premier Wielkiej Brytanii (ur. 1897 )
• 1977 – Peter Finch , angielski aktor (ur. 1916 )
• 1977 – Anaïs Nin , francuska pisarka (ur. 1903 )
• 1978 – Kurt Gödel , austriacki logik, matematyk (ur. 1906 )
• 1983 – Wacław Majewski , polski duchowny katolicki, biskup warszawski (ur. 1891 )
• 1984 – Henryk Glass , polski instruktor harcerski, żołnierz AK (ur. 1896 )
• 1986 – Donna Reed , amerykańska aktorka (ur. 1921 )
• 1987 – Douglas Sirk, niemiecko-amerykański reżyser filmowy (ur. 1900 )
• 1988 – Georgij Malenkow , radziecki polityk, działacz komunistyczny, I sekretarz KC KPZR , premier ZSRR (ur. 1902 )
• 1991 – David Arkin , amerykański aktor (ur. 1941 )
• 1999 – Jerzy Grotowski , polski reżyser teatralny, teoretyk teatru (ur. 1933 )
• 1999 – Zdzisław Konicki , polski znawca dziejów i zabytków Łodzi (ur. 1925 )
• 2002 – Zbigniew Dziewiątkowski , polski muzyk zespołu Tercet Egzotyczny (ur. ?)
• 2004 – Uta Hagen , amerykańska aktorka, pedagog sztuki scenicznej (ur. 1919 )
• 2005 – Rudolph Moshammer , niemiecki projektant mody (ur. 1940 )
• 2006 – Henri Colpi, francuski reżyser filmowy (ur. 1921 )
• 2006 – Heinrich Severloh , niemiecki żołnierz znany jako "Bestia z Omaha " (ur. 1923 )
• 2006 – Shelley Winters , amerykańska aktorka (ur. 1920 )
• 2007 – Harvey Cohen , amerykański kompozytor (ur. 1951 )
• 2007 – Darlene Conley , amerykańska aktorka (ur. 1934 )
• 2007 – Andriej Czerkizow , rosyjski dziennikarz (ur. 1955 )
• 2007 – Vassilis Fotopoulos , grecki malarz, scenograf i reżyser filmowy (ur. 1935 )
• 2008 – Justyna Kreczmarowa , polska aktorka (ur. 1918 )
• 2008 – Józef Bartosik , polski kapitan marynarki i brytyjski kontradmirał , uczestnik II wojny światowej (ur. 1917 )
• 2008 – Wojciech Adamiecki , polski dziennikarz, reportażysta, tłumacz, dyplomata, ambasador RP w Tel Awiwie (ur. 1934 )
• 2008 – Vincenz Liechtenstein , austriacki polityk (ur. 1950 )
• 2009 – Jan Kaplický , czeski architekt (ur. 1937 )
• 2009 – Maria Kurowska , polska działaczka społeczna, współzałożycielka kieleckiej " Solidarności " (ur. 1924 )
• 2009 – Ricardo Montalban , amerykański aktor (ur. 1920 )
• 2009 – Leo Rwabwogo , ugandyjski bokser, medalista olimpijski (ur. 1949 )
• 2009 – Zdzisław Skwara , polski śpiewak operowy (bas) (ur. 1920 )
• 2009 – Gennadij Szatkow , rosyjski bokser, mistrz olimpijski (ur. 1932 )
• 2010 – Bobby Charles , amerykański piosenkarz, kompozytor (ur. 1938 )
• 2010 – Shaban Hadëri , albański rzeźbiarz (ur. 1928 )
• 2010 – Patricia Page , kanadyjska pisarka, poetka (ur. 1916 )
• 2010 – Petra Schürmann , niemiecka aktorka, modelka, Miss World 1956 (ur. 1933 )

Przypisy