26 stycznia jest 26. dniem w kalendarzu gregoriańskim . Do końca roku pozostało 339 (w latach przestępnych 340) dni.

Święta

• imieniny : Andrzej , Ksenofont , Leon , Leona , Paula , Skarbimir , Teogenes , Tymoteusz , Tytus i Żeligniew .
• Australia – Święto Australii
• Dominikana – Urodziny Duarte'a
• Indie – Święto Republiki
• międzynarodowe – Światowy Dzień Celnictwa^[1]
• Polska – Dzień Transplantacji
• Uganda – Rocznica Rządu
• wspomnienia i święta w Kościele katolickim ^[2][3], obchodzą:
  • Dzień Islamu (w Kościele katolickim w Polsce )
  • założyciele zakonu cystersów: św. Robert z Molesme , św. Alberyk i św. Stefan Harding
  • święci biskupi : Tymoteusz i Tytus

Wydarzenia w Polsce

• 1521 – wojna polsko-krzyżacka : nieudany atak wojsk krzyżackich na Olsztyn , którego obroną dowodził Mikołaj Kopernik .
• 1526 – rozpoczęły się rozruchy w Gdańsku , wywołane przez luterańskich mieszkańców miasta.
• 1564 – zwycięstwo wojsk litewskich w bitwie pod Czaśnikami , w trakcie wojny litewsko-rosyjskiej .
• 1736 – abdykacja króla Stanisława Leszczyńskiego .
• 1863 – Ludwik Mierosławski został dyktatorem powstania styczniowego .
• 1902 – rozpoczęło działalność Łomżyńskie Towarzystwo Wioślarskie .
• 1919 – odbyły się pierwsze po odzyskaniu niepodległości wybory do Sejmu Ustawodawczego .
• 1919 – wojska czeskie, korzystając z zaangażowania Polski w walki na wschodzie, zajęły ziemie Śląska Cieszyńskiego aż za Wisłę .
• 1938 – generał Tadeusz Kutrzeba w przedstawionych marszałkowi Edwardowi Rydzowi-Śmigłemu założeniach planu wojny z Niemcami określił przewagę militarną Niemiec jako trzykrotną.
• 1945 – Armia Czerwona wkroczyła do Wadowic .
• 1955 – premiera filmu Pokolenie .
• 1966 – pierwszy w Polsce udany przeszczep narządu – nerki .
• 1982 – Sejm uchwalił Kartę Nauczyciela .
• 1984 – Sejm uchwalił ustawę o prawie prasowym .
• 1991 – powołanie przez Radę Ministrów RP pełnomocnika Rządu ds. Integracji Europejskiej oraz Pomocy Zagranicznej.
• 1996 – rząd Józefa Oleksego podał się do dymisji.
• 2008 – premiera ostatniego tomu przygód Harry'ego Pottera ( Harry Potter i Insygnia Śmierci ) pióra J.K. Rowling .

Wydarzenia na świecie

Zamek w Kamieńcu Podolskim – jedna z najpotężniejszych twierdz I Rzeczypospolitej

• 1340 – król Anglii Edward III ogłosił się królem Francji .
• 1500 – Hiszpan Vicente Yáñez Pinzón jako pierwszy Europejczyk dotarł do Brazylii .
• 1531 – w trzęsieniu ziemi w Lizbonie zginęło ok. 30 tys. osób.
• 1564 – papież Pius IV zatwierdził dokumenty soboru trydenckiego .
• 1654 – wojna holendersko-portugalska o Brazylię : skapitulowały ostatnie holenderskie oddziały w Recife .
• 1699 – Święta Liga i imperium osmańskie zawarły pokój w Karłowicach , Rzeczpospolita odzyskała Podole .
• 1788 – w Australii założono pierwszą osadę, obecnie – miasto Sydney . Na pamiątkę tego wydarzenia, dzień 26 stycznia ustanowiono świętem narodowym Australii .
• 1790 – w Burgtheater w Wiedniu odbyła się prapremiera opery Così fan tutte Wolfganga Amadeusza Mozarta .
• 1797 – Austria , Prusy i Rosja podpisały w Sankt Petersburgu ostateczną konwencję rozbiorową głoszącą że nazwa Królestwa Polskiego ma być wymazana na zawsze.
• 1837 – Michigan jako 26. stan dołączył do Unii .
• 1838 – w Tennessee została wprowadzona prohibicja .
• 1875 – Amerykanin George Green opatentował elektryczne wiertło dentystyczne .
• 1885 – mahdyści zdobyli Chartum .
• 1905 – w kopalni pod Pretorią został znaleziony największy i najczystszy diament Cullinan .
• 1911 – Amerykanin Glenn Curtiss odbył pierwszy w historii lot hydroplanem własnej konstrukcji.
• 1915 – w Kolorado utworzono Park Narodowy Gór Skalistych .
• 1934 – w Berlinie podpisano niemiecko-polską deklarację o nieagresji.
• 1939 – wojska frankistowskie zdobyły Barcelonę .
• 1942 – Belfast : pierwsze oddziały amerykańskiej armii przybyły do Europy .
• 1945 – odbył się pierwszy lot amerykańskiego myśliwca odrzutowego McDonnell FH-1 Phantom .
• 1950 – Indie ogłosiły się republiką. Do tej pory były dominium z brytyjskim monarchą jako głową państwa.
• 1956 – ostatni radzieccy żołnierze opuścili bazę wojskową na fińskim półwyspie Porkkala .
• 1956 – rozpoczęły się VII Zimowe Igrzyska Olimpijskie w Cortina d'Ampezzo .
• 1958 – 167 osób zginęło w katastrofie promu Nankai Maru, u wybrzeży japońskiej wyspy Awaji .
• 1962 – NASA wystrzeliła sondę kosmiczną Ranger 3 .
• 1963 – szach Iranu Mohammed Reza Pahlawi ogłosił program modernizacji kraju.
• 1966 – Harold Holt został premierem Australii .
• 1972 – 27 osób zginęło w katastrofie jugosłowiańskiego samolotu McDonnell Douglas DC-9 w Czechosłowacji . Katastrofę przeżyła stewardessa Vesna Vulović , spadając z wysokości ponad 10 km.
• 1976 – premiera filmu Nakarmić kruki .
• 1980 – Izrael i Egipt nawiązały stosunki dyplomatyczne.
• 1991 – prezydent Somalii Mohammed Siad Barre został obalony w wyniku zamachu stanu.
• 1993 – Václav Havel został wybrany przez parlament na prezydenta Republiki Czeskiej .
• 1994 – Rada Najwyższa Białorusi odwołała Stanisława Szuszkiewicza z funkcji przewodniczącego parlamentu i głowy państwa.
• 2000 – utworzono Związek Rosji i Białorusi .
• 2001 – Joseph Kabila został prezydentem Demokratycznej Republiki Konga .
• 2001 – trzęsienie ziemi w indyjskim stanie Gujarat i wschodnim Pakistanie spowodowało śmierć ponad 20 tys. osób.
• 2005 – 31 amerykańskich żołnierzy zginęło w katastrofie śmigłowca transportowego Sikorsky CH-53E Super Stallion , w irackiej prowincji Al-Anbar .
• 2005 – Condoleezza Rice jako druga kobieta w historii została sekretarzem stanu USA .
• 2007 – Michel Platini został prezydentem UEFA .
• 2009 – po fali protestów w Reykjavíku premier Islandii Geir Haarde podał swój rząd do dymisji.

Urodzili się

• 1497 – Go-Nara , cesarz Japonii (zm. 1557 )
• 1698 – Jan Małachowski , kanclerz wielki koronny (zm. 1762 )
• 1763 – Karol XIV Jan , król Szwecji i Norwegii (zm. 1844 )
• 1781 – Ludwig Achim von Arnim , niemiecki pisarz (zm. 1831 )
• 1784 – Paweł Straszyński , polski duchowny katolicki, biskup (zm. 1847 )
• 1789 – Józef Damse , polski kompozytor, dyrygent, aktor (zm. 1852 )
• 1790 – Aleksandr Lüders , hrabia , rosyjski generał, namiestnik Królestwa Polskiego (zm. 1874 )
• 1797 – Matija Čop , słoweński językoznawca (zm. 1835 )
• 1804 – Eugène Sue , francuski pisarz (zm. 1857 )
• 1809 – Jan Krzeptowski , polski muzyk, gawędziarz (zm. 1894 )
• 1831 – Anton de Bary , niemiecki botanik, mikolog, fitopatolog (zm. 1888 )
• 1857 – Trinley Gjatso, dalajlama , przywódca Tybetu (zm. 1875 )
• 1865 – Sabino Arana , baskijski działacz niepodległościowy (zm. 1903 )
• 1871 – Samuel Hopkins Adams, amerykański pisarz, dziennikarz (zm. 1958 )
• 1876 – Jan Sosnowski , polski fizjolog, rektor SGGW (zm. 1938 )
• 1880 – Douglas MacArthur , amerykański dowódca wojskowy, generał (zm. 1964 )
• 1881 – Walter Krueger , amerykański generał i dowódca wojskowy (zm. 1967 )
• 1884 – Edward Sapir , amerykański językoznawca, antropolog, krytyk literacki i muzyczny, poeta, kompozytor (zm. 1939 )
• 1891 – August Froehlich , niemiecki ksiądz katolicki, przeciwnik narodowego socjalizmu , aresztowany za obronę polskich robotników przymusowych , zginął w KL Dachau (zm. 1942 )
• 1898 – Katarzyna Kobro , polska rzeźbiarka (zm. 1951 )
• 1904 – Seán MacBride , irlandzki polityk, laureat Nagrody Nobla (zm. 1988 )
• 1907 – Hans Selye , kanadyjski endokrynolog, fizjopatolog (zm. 1982 )
• 1908 – Stéphane Grappelli , francuski muzyk, kompozytor jazzowy (zm. 1997 )
• 1908 – Gideon Stahlberg , szwedzki szachista (zm. 1967 )
• 1909 – René Etiemble , francuski pisarz, historyk literatury (zm. 2002 )
• 1910 – Jean Image, francuski reżyser filmów animowanych pochodzenia węgierskiego (zm. 1989 )
• 1910 – Elmar Klos , czeski reżyser filmowy (zm. 1993 )
• 1911 – Polykarp Kusch , amerykański fizyk, laureat Nagrody Nobla (zm. 1993 )
• 1911 – Norbert Schultze, niemiecki kompozytor, autor muzyki do piosenki Lili Marleen (zm. 2002 )
• 1913 – Hanna Muszyńska-Hoffmanowa , polska pisarka (zm. 1995 )
• 1915 – Konrad Łapin , polski pisarz, poeta, radiowiec (zm. 2009 )
• 1918 – Nicolae Ceauşescu , rumuński polityk, prezydent Rumunii (zm. 1989 )
• 1918 – Philip José Farmer , amerykański pisarz fantastyki naukowej i fantasy (zm. 2009 )
• 1919 – Bill Nicholson , angielski piłkarz, reprezentant Anglii (zm. 2004 )
• 1921 – Akio Morita, japoński przemysłowiec, współzałożyciel Sony (zm. 1999 )
• 1921 – Jurij Ozierow , rosyjski reżyser filmowy (zm. 2001 )
• 1924 – Stanisław Szymecki , polski duchowny katolicki, biskup białostocki
• 1925 – Paul Newman , amerykański aktor, reżyser filmowy, laureat Oscara (zm. 2008 )
• 1925 – Claude Ryan , kanadyjski polityk (zm. 2004 )
• 1927 – José Azcona del Hoyo, honduraski polityk, prezydent Hondurasu (zm. 2005 )
• 1927 – Tadeusz Natanson , polski kompozytor, pedagog (zm. 1990 )
• 1928 – Abdellatif Filali , marokański polityk, premier Maroka (zm. 2009 )
• 1928 – Roger Vadim , francuski reżyser filmowy (zm. 2000 )
• 1929 – Waldemar Podgórski, polski reżyser filmowy
• 1930 – Lionel Cox , australijski kolarz szosowy, mistrz olimpijski (zm. 2010 )
• 1931 – Kazimierz Albin Dobrowolski , polski biolog, rektor Uniwersytetu Warszawskiego (zm. 2002 )
• 1931 – Stanisław Królak , polski kolarz szosowy, mistrz Polski, zwycięzca Wyścigu Pokoju (zm. 2009 )
• 1931 – Bernard Panafieu , francuski duchowny katolicki, arcybiskup Marsylii , kardynał
• 1932 – Clement Dodd , jamajski producent muzyki reggae (zm. 2004 )
• 1933 – Javier Lozano Barragán , meksykański duchowny katolicki, kardynał
• 1933 – Janina Zającówna , polska pisarka
• 1935 – Friðrik Ólafsson , islandzki szachista, prezydent FIDE
• 1935 – Zbigniew Penherski, polski kompozytor
• 1936 – Jan Tadeusz Stanisławski , polski satyryk, aktor (zm. 2007 )
• 1936 – Romuald Waga , polski admirał (zm. 2008 )
• 1941 – Scott Glenn , amerykański aktor
• 1941 – Henry Jaglom, brytyjski reżyser filmowy
• 1943 – Jeremy Rifkin , amerykański ekonomista, politolog, publicysta
• 1944 – Angela Davis , amerykańska aktywistka feministyczna
• 1945 – David Purley , brytyjski kierowca wyścigowy Formuły 1 (zm. 1985 )
• 1945 – Jacqueline du Pré , angielska wiolonczelistka (zm. 1987 )
• 1946 – Christopher Hampton , brytyjski dramatopisarz
• 1947 – Patrick Dewaere , francuski aktor (zm. 1982 )
• 1947 – Michel Sardou , francuski piosenkarz
• 1949 – Jonathan Carroll , amerykański pisarz
• 1949 – David Strathairn , amerykański aktor
• 1950 – Ivan Hlinka , czeski hokeista, trener hokejowy (zm. 2004 )
• 1950 – Jörg Haider , austriacki polityk prawicowy, gubernator Karyntii (zm. 2008 )
• 1951 – Jarmila Kratochvílová , czeska lekkoatletka, biegaczka, wicemistrzyni olimpijska , mistrzyni świata
• 1952 – Eugeniusz Dębski , polski pisarz fantastyki
• 1952 – Mimi Leder, amerykańska reżyserka filmowa
• 1952 – Carlos Olivier , wenezuelski aktor (zm. 2007 )
• 1953 – Anders Fogh Rasmussen , duński polityk, premier Danii
• 1955 – Björn Andresen, szwedzki aktor
• 1955 – Eddie Van Halen , amerykański muzyk
• 1956 – Jacek Kondracki, polski scenarzysta filmowy
• 1958 – Anita Baker , amerykańska piosenkarka
• 1959 – Bob Lazar , postać amerykańskiej popkultury
• 1959 – Wanda Panfil-Gonzales , polska lekkoatletka, maratonka, mistrzyni świata
• 1961 – Wayne Gretzky , kanadyjski hokeista
• 1963 – José Mourinho , portugalski trener piłkarski
• 1963 – Andrew Ridgeley , angielski muzyk zespołu Wham!
• 1965 – Dariusz Kordek , polski aktor
• 1966 – Jacek Łaszczok , polski wokalista zespołu Stachursky
• 1976 – Gilles Marini , francuski aktor i model
• 1977 – Vince Carter , amerykański koszykarz
• 1980 – Adrian Budka , polski piłkarz
• 1981 – Gustavo Dudamel , wenezuelski dyrygent i skrzypek
• 1981 – Ihab Kareem , iracki piłkarz (zm. 2007 )
• 1984 – Grzegorz Wojtkowiak , polski piłkarz
• 1986 – Olga Brózda , polska tenisistka
• 1986 – Kim Jaejoong , koreański piosenkarz, członek zespołu Dong Bang Shin Ki

Zmarli

•   724 – Jazid II, kalif (ur. 687 )
• 1574 – Marcin Helwig , śląski pedagog, kartograf (ur. 1516 )
• 1630 – Henry Briggs , angielski matematyk, astronom (ur. 1561 )
• 1786 – Hans Joachim von Ziethen , pruski generał kawalerii (ur. 1699 )
• 1795 – Johann Christoph Friedrich Bach , niemiecki kompozytor (ur. 1732 )
• 1823 – Edward Jenner , angielski lekarz, odkrywca szczepień ochronnych przeciw ospie (ur. 1749 )
• 1824 – Théodore Géricault , francuski malarz (ur. 1791 )
• 1855 – Gérard de Nerval , francuski pisarz (ur. 1808 )
• 1870 – Victor de Broglie , francuski polityk, premier Francji (ur. 1785 )
• 1885 – Charles Gordon , brytyjski generał (ur. 1833 )
• 1895 – Arthur Cayley , angielski matematyk, prawnik (ur. 1821 )
• 1915 – Akaki Cereteli , gruziński pisarz (ur. 1840 )
• 1917 – Antonina Domańska , polska pisarka (ur. 1853 )
• 1942 – Felix Hausdorff , niemiecki matematyk (ur. 1868 )
• 1943 – Michał Kozal , polski duchowny katolicki, biskup włocławski (ur. 1893 )
• 1943 – Antoni Jacek Zimniak , polski duchowny katolicki, biskup częstochowski (ur. 1878 )
• 1948 – John Lomax , amerykański muzykolog, folklorysta (ur. 1867 )
• 1962 – Lucky Luciano , amerykański gangster (ur. 1897 )
• 1964 – Xawery Dunikowski , polski rzeźbiarz (ur. 1875 )
• 1972 – Wacław Komar , polski dowódca wojskowy, generał brygady (ur. 1909 )
• 1972 – Stanisław Łapiński , polski aktor (ur. 1895 )
• 1973 – Edward G. Robinson , amerykański aktor pochodzenia rumuńskiego (ur. 1893 )
• 1975 – Félix Máriássy, czeski reżyser filmowy (ur. 1919 )
• 1979 – Nelson Rockefeller , amerykański polityk, wiceprezydent USA (ur. 1908 )
• 1980 – Antoni Rząsa , polski rzeźbiarz, pedagog (ur. 1919 )
• 1987 – Adolf Ciborowski , polski architekt, urbanista (ur. 1919 )
• 1987 – Jan Michał Grubecki , polski polityk, działacz ruchu ludowego, członek PKWN , profesor Politechniki Warszawskiej (ur. 1904 )
• 1990 – Dodo Abashidze , gruziński aktor, reżyser (ur. 1924 )
• 1992 – José Ferrer , portorykański aktor, reżyser filmowy (ur. 1912 )
• 1993 – Robert Jacobsen , duński rzeźbiarz (ur. 1912 )
• 1994 – Aleś Adamowicz , białoruski pisarz (ur. 1927 )
• 1997 – Mira Zimińska-Sygietyńska , polska aktorka, reżyser, pedagog, dyrektor zespołu Mazowsze (ur. 1901 )
• 2000 – Don Budge , amerykański tenisista (ur. 1915 )
• 2003 – Walerij Brumel , rosyjski lekkoatleta, skoczek wzwyż (ur. 1942 )
• 2004 – Krzysztof Hausner , polski piłkarz, reprezentant Polski (ur. 1944 )
• 2004 – Aleksander Małachowski , polski polityk, poseł na Sejm RP (ur. 1924 )
• 2005 – Christian Bieniek, niemiecki pisarz (ur. 1956 )
• 2008 – Georges Habasz , palestyński terrorysta (ur. 1926 )
• 2009 – Leroy Cooper , amerykański muzyk, saksofonista (ur. 1929 )
• 2010 – Juliusz Bardach , polski prawnik, historyk prawa (ur. 1914 )

Przypisy