20 stycznia jest 20. dniem w kalendarzu gregoriańskim . Do końca roku pozostało 345 (w latach przestępnych 346) dni.

Święta

• imieniny obchodzą: Dobiegniew , Dobroniega , Dobrożyźń , Dobrzegniew , Eutymiusz , Fabian , Fabiana , Maur i Sebastian .
• Azerbejdżan – Dzień Męczenników
• Gwinea Bissau , Republika Zielonego Przylądka – Dzień Bohaterów
• Mali – Święto Armii
• wspomnienia i święta w Kościele katolickim ^[1][2], obchodzą:
  • św. Fabian ( papież i męczennik )
  • św. Sebastian (męczennik, patron Gwardii Szwajcarskiej )
  • św. Eustachia Calafato († 1491 , kanonizowana przez Jana Pawła II 11 czerwca 1988 )
  • św. Eutymiusz Wielki (mnich)

Wydarzenia w Polsce

• 1320 – w katedrze wawelskiej odbyła się koronacja Władysław I Łokietka i Jadwigi Bolesławówny .
• 1339 – Sanok otrzymał prawa miejskie.
• 1661 – król Jan Kazimierz założył Akademię Lwowską .
• 1831 – Michał Gedeon Radziwiłł został przywódcą powstania listopadowego .
• 1920 – do Bydgoszczy wkroczyło Wojsko Polskie , wyzwalając miasto spod trwającego 148 lat pruskiego zaboru.
• 1924 – został utworzony Bank Polski SA , posiadający wyłączne prawo emisji pieniądza .
• 1926 – utworzono województwo wileńskie .
• 1945 – II wojna światowa : wojska 1. Frontu Białoruskiego wkroczyły do Przedcza , Koła , Konina i Radziejowa .
• 1945 – oświęcimski marsz śmierci przeszedł przez Żory . Na terenie miasta zastrzelono 47 osób.
• 1949 – w Szczecinie na zjeździe Związku Zawodowego Literatów Polskich opowiedziano się za socrealizmem w literaturze.
• 1949 – Władysław Gomułka został zdymisjonowany z funkcji wicepremiera .
• 1957 – odbyły się wybory parlamentarne .
• 1958 – premiera filmu Pętla .
• 1967 – premiera filmu Gdzie jest trzeci król .
• 1971 – zapadła decyzja o odbudowie Zamku Królewskiego w Warszawie .
• 1982 – Prokuratura Garnizonowa w Gliwicach umorzyła śledztwo w sprawie śmierci górników z kopalni Wujek .
• 2004 – doszło do eksplozji zbiornika z olejem i pożaru w Elektrociepłowni Kraków .
• 2007 – Sąd Okręgowy w Łodzi ogłosił wyroki w tzw. aferze łowców skór .
• 2007 – Zakopane : Czech Jan Mazoch uległ ciężkiemu wypadkowi podczas zawodów Pucharu Świata w skokach narciarskich .

Wydarzenia na świecie

Wojna kalmarska na gobelinie Karla van Manderna

• 1024 – Sylwester III został papieżem.
• 1265 – rozpoczął obrady parlament angielski , zwołany przez Szymona z Montfortu , po raz pierwszy złożony z wybieranych, a nie nominowanych przedstawicieli ludu.
• 1613 – został podpisany układ pokojowy w Knäred kończący wojnę kalmarską .
• 1839 – armia Chile odniosła pod Yungay decydujące zwycięstwo w wojnie z Konfederacją Peruwiańsko-Boliwijską .
• 1840 – Jules Dumont d'Urville odkrył Wybrzeże Adeli .
• 1841 – Chiny przekazały Hongkong Wielkiej Brytanii .
• 1848 – Fryderyk VII został królem Danii .
• 1883 – Alfred Francis Russell został prezydentem Liberii .
• 1895 – po raz pierwszy użyto promieniowania rentgenowskiego (promieni X) w celach klinicznych. W Dartmouth w stanie New Hampshire zastosowano je do zbadania i złożenia złamanej ręki.
• 1910 – rozpoczęła się wielka powódź w Paryżu .
• 1920 – Alexandre Millerand został premierem Francji .
• 1934 – powstała japońska firma fotograficzna Fujifilm .
• 1936 – Edward VIII został królem Wielkiej Brytanii .
• 1938 – król Egiptu Faruk I ożenił się z Faridą .
• 1942 – II wojna światowa : rozpoczęła się konferencja w Wannsee .
• 1945 – Węgry podpisały bezwarunkową kapitulację i wypowiedziały wojnę Niemcom .
• 1951 – około 4 tysięcy osób zginęło w wyniku erupcji wulkanu Mount Lamington w Papui-Nowej Gwinei .
• 1959 – odbył się pierwszy lot brytyjskiego samolotu pasażerskiego Vickers Vanguard .
• 1964 – grupa The Beatles wydała swój pierwszy amerykański album – Meet The Beatles!
• 1967 – ukazał się album Between the Buttons grupy The Rolling Stones .
• 1969 – czeski robotnik Josef Hlavatý dokonał w Pilźnie aktu samospalenia, w proteście przeciwko interwencji wojsk Układu Warszawskiego w Czechosłowacji .
• 1978 – ZSRR : wystrzelono pierwszy bezzałogowy statek kosmiczny Progress 1 .
• 1981 – uwolniono zakładników przetrzymywanych w ambasadzie USA w Teheranie .
• 1983 – na Morzu Śródziemnym zatonął polski drobnicowiec MS Kudowa Zdrój ; zginęło 20 marynarzy, uratowano ośmiu.
• 1983 – odbyła się prezentacja Fiata Uno .
• 1990 – wojska radzieckie dokonały masakry demonstrantów w stolicy Azerbejdżanu , Baku . Zginęło 130 osób, kilkaset zostało rannych.
• 1991 – OMON zaatakował i zajął łotewskie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, zabijając 5 osób i raniąc 10.
• 1992 – w katastrofie francuskiego Airbusa A320 pod Strasburgiem zginęło 87 spośród 96 osób na pokładzie.
• 1996 – zostały przeprowadzone wybory na terenach Autonomii Palestyńskiej . Prezydentem został wybrany Jaser Arafat .
• 2001 – oskarżony o korupcję prezydent Filipin Joseph Estrada zrezygnował ze stanowiska. Zastąpiła go dotychczasowa wiceprezydent Gloria Macapagal-Arroyo .
• 2009 – Barack Obama został zaprzysiężony na 44. prezydenta Stanów Zjednoczonych .

Urodzili się

•   225 – Gordian III , cesarz rzymski (zm. 244 )
• 1554 – Sebastian I Aviz , król Portugalii (zm. 1578 )
• 1616 – Jerzy Sebastian Lubomirski , marszałek wielki koronny , hetman polny koronny (zm. 1667 )
• 1716 – Karol III Burbon , król Hiszpanii (zm. 1788 )
• 1775 – André Marie Ampère , francuski fizyk (zm. 1836 )
• 1793 – Karol Sienkiewicz , polski poeta (zm. 1860 )
• 1855 – Ernest Chausson , francuski kompozytor (zm. 1899 )
• 1855 – Ludwik Solski , polski aktor, reżyser teatralny (zm. 1954 )
• 1865 – Yvette Guilbert , francuska piosenkarka, aktorka (zm. 1944 )
• 1873 – Johannes Jensen , duński pisarz (zm. 1950 )
• 1876 – Józef Hofmann , polski wynalazca, pianista, kompozytor, pedagog (zm. 1957 )
• 1882 – Seweryn Ludkiewicz , polski polityk, minister (zm. 1964 )
• 1884 – Abraham Merritt, amerykański pisarz (zm. 1943 )
• 1896 – George Burns , amerykański aktor (zm. 1996 )
• 1896 – Marian Walentynowicz , polski rysownik, karykaturzysta, architekt (zm. 1967 )
• 1902 – Leon Ames , amerykański aktor (zm. 1993 )
• 1904 – Alf Pedersen , norweski bokser (zm. 1925 )
• 1910 – Joy Adamson , amerykańska zoolog, pisarka (zm. 1980 )
• 1913 – Jan Kajus Andrzejewski , polski harcmistrz, podpułkownik, uczestnik powstania warszawskiego (zm. 1944 )
• 1914 – Ignacy Loga-Sowiński , polski działacz związkowy (zm. 1992 )
• 1915 – C. W. Ceram , niemiecki pisarz, dziennikarz (zm. 1972 )
• 1915 – Ghulam Ishaq Khan, pakistański polityk, prezydent Pakistanu (zm. 2006 )
• 1916 – Izolda Kowalska-Kiryluk , polska działaczka PPR, a następnie PZPR (zm. 1984 )
• 1920 – Federico Fellini , włoski reżyser filmowy (zm. 1993 )
• 1920 – DeForest Kelley , amerykański aktor (zm. 1999 )
• 1920 – John O'Connor, amerykański duchowny katolicki, kardynał (zm. 2000 )
• 1920 – Thorleif Schjelderup , norweski skoczek narciarski, pisarz (zm. 2006 )
• 1920 – Jan Ziemski , polski malarz, przedstawiciel op-artu (zm. 1988 )
• 1922 – Jerzy Bek , polski kolarz torowy, wielokrotny mistrz Polski
• 1922 – Janusz Przymanowski , polski pisarz, tłumacz (zm. 1998 )
• 1923 – Julian Pałka , polski artysta grafik (zm. 2002 )
• 1924 – Zdzisław Sierpiński , polski dziennikarz, krytyk muzyczny (zm. 2004 )
• 1925 – Haxhi Tafaj , albański śpiewak operowy (baryton)
• 1926 – Zofia Melechówna , polska aktorka
• 1926 – Patricia Neal , amerykańska aktorka (zm. 2010 )
• 1926 – Witalij Worotnikow , radziecki polityk, premier Rosyjskiej FSRR
• 1930 – Edwin Aldrin , amerykański astronauta
• 1930 – Egon Bondy , czeski pisarz, filozof (zm. 2007 )
• 1931 – David M. Lee , amerykański fizyk, laureat Nagrody Nobla
• 1932 – King Coleman , amerykański piosenkarz, muzyk rhythm and bluesowy (zm. 2010 )
• 1932 – Aleksandr Własow , radziecki polityk, premier Rosyjskiej FSRR (zm. 2002 )
• 1933 – Eldar Szengelaja, gruziński reżyser filmowy
• 1934 – Tom Baker , brytyjski aktor
• 1936 – Barbara Rylska , polska aktorka
• 1937 – Jacek Maziarski , polski dziennikarz, publicysta, polityk (zm. 2009 )
• 1938 – William Berger, austriacki aktor (zm. 1993 )
• 1941 – Jacek Domański, polski aktor
• 1941 – Henryk Goryszewski , polski polityk, prawnik, poseł na Sejm RP , wicepremier
• 1943 – Einar Foerde , norweski polityk, minister (zm. 2004 )
• 1943 – Armando Guebuza , mozambijski polityk
• 1945 – Gianni Amelio , włoski reżyser filmowy
• 1945 – George Smoot , amerykański astrofizyk, kosmolog, laureat Nagrody Nobla
• 1945 – Marian Zimiński , polski muzyk (zm. 1997 )
• 1946 – David Lynch , amerykański reżyser filmowy
• 1948 – Nancy Kress , amerykańska pisarka fantastyki naukowej i fantasy
• 1949 – Henryk Kroll , polski polityk, poseł na Sejm RP
• 1949 – Göran Persson , szwedzki polityk, premier Szwecji
• 1950 – Mahamane Ousmane , nigerski polityk, prezydent Nigru
• 1950 – Marian Prudzienica , polski wiceadmirał
• 1951 – Ian Hill , brytyjski basista zespołu Judas Priest
• 1951 – Ryszard Skibiński , polski muzyk zespołu Kasa Chorych (zm. 1983 )
• 1952 – Władimir Chotinienko, rosyjski reżyser filmowy
• 1952 – Paul Stanley , amerykański muzyk zespołu Kiss
• 1957 – Ału Ałchanow , czeczeński polityk, prorosyjski prezydent Czeczenii
• 1958 – Lorenzo Lamas , amerykański aktor
• 1959 – Jacek Taraszkiewicz , polski pedagog i historyk
• 1960 – Will Wright , amerykański projektant gier komputerowych
• 1965 – Heather Small , brytyjska wokalistka zespołu M People
• 1969 – Nicky Wire , basista, twórca tekstów formacji Manic Street Preachers
• 1971 – Derrick Green , amerykański wokalista zespołu Sepultura
• 1975 – Ryan Sullivan , australijski żużlowiec
• 1975 – Hadrian Filip Tabęcki , polski kompozytor, pianista
• 1976 – Anastazja Wołoczkowa , rosyjska balerina
• 1976 – Conchita Martínez Granados , hiszpańska tenisistka
• 1979 – Rob Bourdon , amerykański muzyk zespołu Linkin Park
• 1979 – Will Young , brytyjski piosenkarz, zwycięzca pierwszej edycji brytyjskiego Idola
• 1980 – Damian Moszczyński , polski piłkarz ręczny, reprezentant Polski
• 1981 – Owen Hargreaves , angielski piłkarz pochodzenia kanadyjskiego
• 1985 – Johan Erikson , szwedzki skoczek narciarski
• 1987 – Marco Simoncelli , włoski motocyklista
• 1988 – Jeffrén Suárez - hiszpański piłkarz pochodzący z Wenezueli, napastnik klubu FC Barcelona
• 1991 – Polona Hercog , słoweńska tenisistka
• 1991 – Jacqueline Seifriedsberger , austriacka skoczkini narciarska

Zmarli

•   250 – Fabian , święty , papież (ur. ?)
•   882 – Ludwik III Młodszy , król Franków Wschodnich (ur. 835 )
• 1156 – Henryk, święty , biskup Uppsali , patron Finlandii (ur. ?)
• 1343 – Robert Mądry, król Sycylii (ur. 1278 )
• 1479 – Jan II Aragoński , król Aragonii i Nawarry (ur. 1397 )
• 1516 – Juan Díaz de Solís , hiszpański żeglarz (ur. 1470 )
• 1562 – Baltazar von Promnitz , biskup wrocławski (ur. 1488 )
• 1612 – Rudolf II Habsburg , cesarz Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego , król Czech i Węgier (ur. 1552 )
• 1639 – Mustafa I , sułtan Turcji (ur. 1592 )
• 1666 – Anna Austriaczka , królowa Francji (ur. 1601 )
• 1745 – Karol VII Bawarski , cesarz Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego (ur. 1697 )
• 1813 – Christoph Martin Wieland , niemiecki pisarz (ur. 1733 )
• 1819 – Karol IV Burbon , król Hiszpanii (ur. 1748 )
• 1826 – Stanisław Staszic , polski działacz oświeceniowy (ur. 1755 )
• 1840 – Stefan Min Kuk-ka , koreański męczennik, święty katolicki (ur. 1787 )
• 1845 – Edward Raczyński , polski hrabia, polityk, żołnierz napoleoński, mecenas sztuki i nauki (ur. 1786 )
• 1848 – Chrystian VIII , król Danii i Norwegii (ur. 1786 )
• 1850 – Adam Gottlob Oehlenschläger , duński pisarz (ur. 1779 )
• 1859 – Bettina von Arnim , niemiecka pisarka (ur. 1785 )
• 1875 – Jean-François Millet , francuski malarz, grafik (ur. 1814 )
• 1890 – Franz Lachner , niemiecki kompozytor, dyrygent (ur. 1803 )
• 1891 – David Kalākaua , król Hawajów (ur. 1836 )
• 1900 – John Ruskin , angielski pisarz (ur. 1819 )
• 1933 – Kazimierz Porębski , polski wiceadmirał i rosyjski kontradmirał , uczestnik wojny rosyjsko-japońskiej , I wojny światowej i wojny polsko-bolszewickiej (ur. 1872 )
• 1936
  • Émile Cohl , francuski reżyser filmowy (ur. 1857 )
  • Jerzy V , król Wielkiej Brytanii (ur. 1865 )
• 1940 – Joseph Gredt , filozof luksemburski (ur. 1863 )
• 1971
  • Gilbert M. Anderson, amerykański aktor, reżyser filmowy (ur. 1880 )
  • Marian Promiński , polski pisarz, tłumacz (ur. 1908 )
• 1973 – Amilcar Cabral, polityk Gwinei Bissau (ur. 1924 )
• 1983 – Garrincha , brazylijski piłkarz (ur. 1933 )
• 1984 – John Weissmüller , amerykański pływak, aktor (ur. 1904 )
• 1985 – Kazimierz Jurkiewicz , polski marynarz, kapitan Daru Pomorza (ur. 1912 )
• 1989 – Józef Cyrankiewicz , polski polityk, działacz komunistyczny, premier Polski , przewodniczący Rady Państwa (ur. 1911 )
• 1990
  • Higashikuni Naruhiko, książę, japoński polityk, premier Japonii (ur. 1887 )
  • Barbara Stanwyck , amerykańska aktorka (ur. 1907 )
• 1993
  • Adam Siemaszko, polski karykaturzysta (ur. 1905 )
  • Joseph Anthony, amerykański reżyser filmowy (ur. 1912 )
  • Audrey Hepburn , amerykańska aktorka (ur. 1929 )
• 1994 – Matt Busby , brytyjski trener piłkarski (ur. 1909 )
• 1996 – Gerry Mulligan , amerykański saksofonista (ur. 1927 )
• 2004
  • Olivier Guichard , francuski polityk, minister kilku resortów (ur. 1920 )
  • Owen Guinn Smith , amerykański lekkoatleta, olimpijczyk (ur. 1920 )
  • Aleksander Gobronidze , gruziński polityk (ur. 1925 )
• 2005
  • Miriam Rothschild , brytyjska uczona (ur. 1908 )
  • Per Borten , norweski polityk, premier Norwegii (ur. 1913 )
  • Jan Nowak-Jeziorański , polski polityk, dziennikarz (ur. 1914 )
  • Parveen Babi , indyjska aktorka (ur. 1949 )
  • Christel Justen , niemiecka pływaczka (ur. 1957 )
• 2006 – Pio Taofinu'u , samoański duchowny katolicki, kardynał (ur. 1923 )
• 2007
  • George Smathers , amerykański polityk (ur. 1913 )
  • Bogusława Czuprynówna , polska aktorka (ur. 1920 )
  • Eric Aubijoux, francuski motocyklista (ur. 1964 )
• 2008
  • Louis de Cazenave , francuski weteran I wojny światowej , najstarszy mieszkaniec kraju (ur. 1897 )
  • Krystyna Wyhowska , polska dziennikarka, publicystka (ur. 1919 )
• 2009
  • Stefan II Gattas , egipski duchowny katolicki obrządku koptyjskiego, kardynał (ur. 1920 )
  • Johnny Dixon , angielski piłkarz (ur. 1923 )
  • David Newman , amerykański muzyk, saksofonista (ur. 1933 )
• 2010 – Jerzy Czernik , polski lekarz dziecięcy, chirurg, rektor Akademii Medycznej we Wrocławiu (ur. 1938 )

Przypisy