21 listopada jest 325. (w latach przestępnych 326.) dniem w kalendarzu gregoriańskim . Do końca roku pozostaje 40 dni.

Święta

• imieniny : Albert , Elwira , Gelazja , Gelazy , Heliodor , Janusz , Kolumban , Konrad , Maria , Piotr , Regina , Rufus , Twardosław i Wiesław
• Polska – Dzień Pracownika Socjalnego ( święto państwowe , nie jest dniem wolnym od pracy )
• międzynarodowe
  • Światowy Dzień Życzliwości i Pozdrowień^[1][2][3]
  • Światowy Dzień Telewizji^[4]
• Wspomnienia i święta Kościoła katolickiego ^[5][6]
  • Ofiarowanie Najświętszej Marii Panny
  • św. Albert z Leuven (zm. 1192 )
  • św. Gelazjusz
  • św. Heliodor z Pamfilii († 2 poł. II w., męczennik )
  • św. Kolumban (opat) – Kolumban Młodszy – patron dnia (zm. 615 , zob. 23 listopada )

Wydarzenia w Polsce

• 1708 – pomiędzy konfederatami sandomierskimi a wojskami Stanisława Leszczyńskiego doszło do bitwy pod Koniecpolem .
• 1866 – car Aleksander II wydał rozkaz o likwidacji twierdzy Zamość .
• 1918 – rząd Jędrzeja Moraczewskiego wydał manifest zapowiadający reformę rolną i nacjonalizację niektórych gałęzi przemysłu.
• 1918 – Polska odzyskała z rąk ukraińskich cały Lwów .
• 1919 – Rada Najwyższa konferencji pokojowej przyznała Polsce Galicję Wschodnią .
• 1939 – Niemcy przekazali Słowacji 700 km² polskich terenów nadgranicznych.
• 1947 – reaktywowano Białowieski Park Narodowy .
• 1956 – Warszawa: zakończyło obrady VII Plenum KC PZPR , na którym wybrano na stanowisko I sekretarza Władysława Gomułkę .
• 1967 – Sejm przyjął ustawę o powszechnym obowiązku obrony .
• 1987 – powstało Muzeum Diecezjalne w Opolu .
• 1997 – Katowice : uniewinnieniem wszystkich oskarżonych zakończył się pierwszy proces 24 zomowców , biorących udział w pacyfikacji kopalni Wujek .
• 2001 – Bielsko-Biała : otwarto centrum handlowe Sarni Stok .
• 2006 – wybuch metanu w KWK Halemba w Rudzie Śląskiej na poziomie 1 030 metrów. Zginęło 23 górników.

Wydarzenia na świecie

Pierwszy lot balonem ( 1783 ) na rysunku z końca XIX w.

•    235 – Anteros wybrany papieżem.
•    533 – opublikowano Instytucje Justyniana , podręcznik prawa rzymskiego będący częścią Kodeksu Justyniana .
• 1620 – statek Mayflower wylądował u wybrzeży Ameryki Północnej .
• 1699 – podpisano traktat preobrażeński – antyszwedzki sojusz Rosji , Saksonii i Danii , uzupełniony w następnym roku porozumieniami Saksonii i Danii z Brandenburgią .
• 1759 – wojna siedmioletnia : zwycięstwo Austriaków w bitwie pod Maxen .
• 1783 – nad Paryżem Jean Pilatre i markiz François Laurent d'Arlandes odbyli pierwszy swobodny lot balonem .
• 1789 – USA : Karolina Północna jako 12. stan dołączyła do Unii.
• 1806 – Napoleon wydał dekret berliński o blokadzie kontynentalnej .
• 1831 – rozpoczęło się I powstanie tkaczy w Lyonie .
• 1848 – Francja : została uchwalona konstytucja II Republiki .
• 1916 – Karol I Habsburg został cesarzem Austrii .
• 1916 – pierwszy lot samolotu Breguet 14 .
• 1916 – zatonął Britannic , bliźniaczy statek Titanica .
• 1917 – rząd RFSRR wystosował notę do ambasadorów i posłów państw biorących udział w wojnie , wzywającą do rozpoczęcia rokowań pokojowych.
• 1920 – IRA wykonała egzekucję na 14 agentach tajnej służby brytyjskiej ( krwawa niedziela ).
• 1927 – masakra w Columbine Mine w stanie Kolorado – policja zaatakowała strajkujących górników ogniem karabinów maszynowych.
• 1931 – firma AT&T wprowadziła pierwszy na świecie teleks .
• 1931 – premiera filmu Frankenstein .
• 1934 – 17. letnia Ella Fitzgerald po raz pierwszy wystąpiła na scenie.
• 1953 – zdemaskowano oszustwo naukowe Człowiek z Piltdown .
• 1964 – Nowy Jork : otwarto most Verrazano-Narrows .
• 1965 – inauguracja ośrodka edukacyjno-wychowawczego Centrum ELIS w Rzymie , dzieła Opus Dei .
• 1974 – IRA wysadziła bomby w dwóch pubach w Birmingham , zabijając 19 osób i raniąc 180.
• 1979 – tłum demonstrantów spalił ambasadę USA w Islamabadzie .
• 1980 – Las Vegas : 87 osób zginęło, a ponad 650 zostało rannych w wyniku pożaru w MGM Grand Hotel.
• 1985 – zakończył się szczyt radziecko-amerykański w Genewie .
• 1990 – podpisano Kartę paryską .
• 1991 – Boutros Boutros-Ghali został wybrany na stanowisko sekretarza generalnego ONZ .
• 1995 – podpisano układ z Dayton , kończący wojnę domową w byłej Jugosławii .
• 1996 – Portoryko : 33 osoby zginęły, a 70 zostało rannych w wyniku wybuchu gazu w San Juan .
• 2002 – podczas szczytu NATO w Pradze siedem państw otrzymało zaproszenia do rozpoczęcia negocjacji dotyczących ich przystąpienia do Sojuszu. Były to: Bułgaria , Estonia , Litwa , Łotwa , Rumunia , Słowacja i Słowenia .
• 2002 – 11 osób zginęło, a 47 zostało rannych w wyniku palestyńskiego samobójczego zamachu bombowego w autobusie na przedmieściach Jerozolimy .
• 2004 – Wiktor Janukowycz ogłoszony zwycięzcą wyborów prezydenckich na Ukrainie . Dało to początek pomarańczowej rewolucji .
• 2006 – australijski pływak Ian Thorpe zakończył karierę sportową.
• 2006 – Nepal : podpisano porozumienie kończące dziesięcioletnią wojnę domową.
• 2008 – w stoczni w Turku zwodowano największy pasażerski statek świata MS Oasis of the Seas .

Urodzili się

• 1643 – René-Robert Cavelier de La Salle , francuski podróżnik , badacz Ameryki Północnej (zm. 1687 )
• 1694 – Voltaire , francuski pisarz , filozof (zm. 1778 )
• 1768 – Friedrich Schleiermacher , niemiecki teolog , filozof (zm. 1834 )
• 1818 – Lewis Morgan , amerykański antropolog , historyk (zm. 1881 )
• 1829 – Théophane Vénard , francuski misjonarz, męczennik, święty katolicki (zm. 1861 )
• 1851 – Désiré-Joseph Mercier , belgijski duchowny katolicki , kardynał , filozof , teolog , arcybiskup Mechelen (zm. 1926 )
• 1852 – Francisco Tárrega , hiszpański gitarzysta , kompozytor (zm. 1909 )
• 1854 – Benedykt XV , papież (zm. 1922 )
• 1867 – Władimir Ipatjew, rosyjski chemik (zm. 1952 )
• 1870 – Aleksander Berkman , amerykański działacz anarchistyczny , pisarz pochodzenia rosyjskiego (zm. 1936 )
• 1870 – Sigfrid Edström , szwedzki działacz sportowy , przewodniczący MKOl (zm. 1964 )
• 1873 – Tytus Filipowicz , polski polityk , dyplomata , publicysta (zm. 1953 )
• 1876 – Marian Lalewicz , polski architekt (zm. 1944 )
• 1880 – Mikołaj Majewski , polski dowódca wojskowy , generał (zm. 1944 )
• 1893 – Władysław Strzemiński , polski malarz (zm. 1952 )
• 1894 – Friedrich Hossbach, niemiecki narodowy socjalista , adiutant Adolfa Hitlera (zm. 1980 )
• 1898 – René Magritte , belgijski malarz (zm. 1967 )
• 1900 – Emanuel Ringelblum , polski historyk , polityk , założyciel Oneg Szabat , uczestnik powstania w getcie warszawskim (zm. 1944 )
• 1902 – Michaił Susłow , radziecki polityk , działacz komunistyczny , ideolog (zm. 1982 )
• 1902 – Isaac Bashevis Singer , amerykański pisarz pochodzenia polskiego, laureat Nagrody Nobla (zm. 1991 )
• 1904 – Coleman Hawkins , amerykański saksofonista jazzowy (zm. 1969 )
• 1905 – Tatiana Łukaszewicz, rosyjska reżyserka filmowa (zm. 1972 )
• 1907 – Marian Mięsowicz , polski fizyk , profesor AGH (zm. 1992 )
• 1909 – Charles Frend, angielski reżyser filmowy (zm. 1977 )
• 1912 – Edward Bertold , polski prawnik , polityk , minister rolnictwa i reform rolnych (zm. 1965 )
• 1912 – Kazimierz Slaski , polski historyk , profesor PAN (zm. 1990 )
• 1913 – John Boulting, angielski reżyser filmowy (zm. 1985 )
• 1913 – Roy Boulting, angielski reżyser filmowy (zm. 2001 )
• 1914 – Antoni Olcha , polski pisarz (zm. 1978 )
• 1914 – Henri Marie Laborit, francuski chirurg (zm. 1995 )
• 1914 – Antoni Mruk , polski duchowny katolicki , profesor Papieskiego Uniwersytetu Gregoriańskiego , spowiednik Jana Pawła II (zm. 2009 )
• 1919 – Paul Bogart, amerykański reżyser filmowy
• 1920 – Stan Musial , amerykański baseballista pochodzenia polskiego
• 1922 – María Casarès, francuska aktorka pochodzenia hiszpańskiego (zm. 1996 )
• 1924 – Józef Baryła , polski generał , wiceminister obrony narodowej , członek WRON
• 1924 − Milka Planinc , chorwacka polityk , premier SFRJ (zm. 2010 )
• 1925 – Adam Pawlikowski , polski dziennikarz , aktor , muzykolog (zm. 1976 )
• 1925 – Aleksander Bystry , polski duchowny katolicki , teolog , naukowiec , publicysta (zm. 2003 )
• 1925 – José Carlos Bauer , brazylijski piłkarz , reprezentant Brazylii , wicemistrz świata (zm. 2007 )
• 1925 – Veljko Kadijević , jugosłowiański generał , polityk , minister obrony narodowej
• 1926 – Hans Öberg , szwedzki hokeista , medalista olimpijski (zm. 2009 )
• 1926 – William Wakefield Baum , amerykański duchowny katolicki , kardynał , arcybiskup Waszyngtonu
• 1929 – Andrzej Malewski , polski metodolog nauk społecznych (zm. 1963 )
• 1929 – Marilyn French , amerykańska pisarka (zm. 2009 )
• 1930 – Zbigniew Prostak , polski pisarz science fiction
• 1931 – Jerzy Koenig , polski publicysta , krytyk teatralny , tłumacz , dyrektor Teatru Telewizji (zm. 2008 )
• 1931 – František Andraščík , słowacki pisarz
• 1933 – Dame Beryl Bainbridge, angielska pisarka
• 1933 – Henry Hartsfield , amerykański astronauta
• 1935 – Michael Chapman, amerykański filmowiec
• 1937 – Bernard Bot , holenderski polityk , minister spraw zagranicznych
• 1937 – Ferenc Kósa, węgierski reżyser filmowy
• 1941 – Stanisław Dragan , polski bokser , medalista olimpijski (zm. 2007 )
• 1941 – John Hough, amerykański reżyser filmowy
• 1944 – Richard Durbin , amerykański polityk
• 1944 – Earl Monroe , amerykański koszykarz
• 1944 – Harold Ramis , amerykański aktor , reżyser filmowy
• 1945 – Goldie Hawn , amerykańska aktorka
• 1945 – Maria Stokowska, polska aktorka
• 1948 – John Bundrick, amerykański muzyk zespołu Free
• 1948 – Józef Gajewski , polski polityk , samorządowiec , prezydent Suwałk (zm. 2010 )
• 1948 – Michał Lonstar , polski muzyk country
• 1948 – Alphonse Mouzon, amerykański perkusista jazzowy , członek zespołu Weather Report
• 1948 – Jacek Natanson , polski pisarz , dziennikarz
• 1948 – Michel Sulaiman , libański generał , polityk , prezydent Libanu
• 1950 – Maciej Karpiński , polski pisarz , scenarzysta filmowy
• 1953 – Jan Skrzek , polski muzyk bluesowy
• 1956 – Monika Olejnik , polska dziennikarka
• 1957 – Ewa Pobłocka , polska pianistka , laureatka Konkursu Chopinowskiego , profesor Akademii Muzycznej w Bydgoszczy
• 1959 – Rickson Gracie , brazylijski zawodnik brazylijskiego jiu-jitsu i MMA
• 1962 – Sabine Busch , niemiecka lekkoatletka , sprinterka , mistrzyni Europy , mistrzyni świata , medalistka olimpijska
• 1963 – Nicollette Sheridan , angielska aktorka
• 1964 – Hanna Piotrowska , polska aktorka
• 1965 – Björk , islandzka piosenkarka , aktorka
• 1965 – Alexander Siddig , brytyjski aktor
• 1966 – Troy Aikman , amerykański zawodnik futbolu amerykańskiego
• 1966 – Zhai Zhigang , chiński astronauta
• 1967 – Toshihiko Koga , japoński judoka , mistrz olimpijski
• 1967 – Katarzyna Kolenda-Zaleska , polska dziennikarka
• 1970 – Rib Hillis , amerykański model , aktor
• 1971 – Sebastian Chmara , polski lekkoatleta , dziesięcioboista , uczestnik Igrzysk Olimpijskich
• 1972 – David Tua , samoański bokser , medalista olimpijski
• 1973 – Inés Sastre , hiszpańska modelka , aktorka
• 1975 – Dario Šimić , chorwacki piłkarz, reprezentant Chorwacji
• 1975 – Aaron Solowoniuk , kanadyjski perkusista zespołu Billy Talent
• 1977 – Bruno Berner , szwajcarski piłkarz , reprezentant Szwajcarii
• 1977 – Tobias Sammet , niemiecki wokalista zespołu Edguy
• 1979 – Vincenzo Iaquinta , włoski piłkarz , reprezentant Włoch , mistrz świata
• 1979 – Rozalia Mierzicka , polska aktorka
• 1980 – Olav Magne Dønnem , norweski skoczek narciarski
• 1980 – Andrzej Szajewski , polski dziennikarz , muzyk zespołu Miloopa
• 1981 – Ainārs Kovals , łotewski lekkoatleta , oszczepnik , wicemistrz olimpijski
• 1983 – Daniela Iraschko , austriacka skoczkini narciarska
• 1984 – Alvaro Bautista , hiszpański motocyklista wyścigowy , mistrz świata
• 1984 – Jena Malone , amerykańska aktorka
• 1985 – Jesús Navas , hiszpański piłkarz
• 1991 – Ossi-Pekka Valta, fiński skoczek narciarski

Zmarli

•   496 – Gelazjusz I , papież (ur. ? )
• 1150 – Garcia IV Odnowiciel , król Nawarry (ur. 1110 )
• 1555 – Georgius Agricola , niemiecki mineralog (ur. 1494 )
• 1579 – Thomas Gresham , angielski finansista (ur. ok. 1519 )
• 1652 – Jan Brożek , polski duchowny katolicki , matematyk , astronom , rektor Akademii Krakowskiej (ur. 1585 )
• 1675 – Jerzy Wilhelm Legnicki , książę brzesko-legnicko-wołowski (ur. 1660 )
• 1695 – Henry Purcell , angielski kompozytor (ur. 1659 )
• 1728 – Fiodor Apraksin , rosyjski admirał (ur. 1661 )
• 1782 – Jacques de Vaucanson , francuski wynalazca (ur. 1709 )
• 1790 – Karol Stanisław Radziwiłł , książę , miecznik wielki litewski , wojewoda wileński , marszałek Sejmu I Rzeczpospolitej (ur. 1734 )
• 1811 – Heinrich von Kleist , niemiecki pisarz (ur. 1777 )
• 1830 – Károly Kisfaludy , węgierski pisarz (ur. 1788 )
• 1830 – (lub 9 listopada ) Jan Śniadecki , polski matematyk , astronom , filozof (ur. 1756 )
• 1844 – Philipp von Fellenberg , szwajcarski pedagog , agronom (ur. 1771 )
• 1844 – Iwan Kryłow , rosyjski pisarz (ur. 1769 )
• 1861 – Henri Lacordaire , francuski dominikanin (ur. 1802 )
• 1863 – Józef Piotrowski , polski polityk , członek Rządu Narodowego , uczestnik powstania styczniowego (ur. 1835 )
• 1870 – Karel Jaromír Erben , czeski etnograf , historyk , pisarz (ur. 1811 )
• 1874 – Mariano Fortuny , hiszpański malarz , grafik (ur. 1838 )
• 1875 – Friedrich Albert Lange , niemiecki filozof (ur. 1828 )
• 1899 – Garret Hobart , amerykański polityk , wiceprezydent USA (ur. 1844 )
• 1902 – Franciszka Siedliska , błogosławiona , polska zakonnica , założycielka nazaretanek (ur. 1842 )
• 1907 – Paula Modersohn-Becker , niemiecka malarka (ur. 1876 )
• 1916 – Franciszek Józef I , cesarz Austrii , król Węgier (ur. 1830 )
• 1918 – Jurek Bitschan , polski obrońca Lwowa (ur. 1904 )
• 1919 – Wasyl Czumak , ukraiński poeta (ur. 1901 )
• 1922 – Ricardo Flores Magón , meksykański działacz anarchistyczny (ur. 1874 )
• 1924 – Florence Kling Harding , pierwsza dama USA , żona Warrena Hardinga (ur. 1860 )
• 1926 – Jan Stefan Stoiński , polski ekonomista , polityk , minister aprowizacji (ur. 1884 )
• 1938 – Leopold Godowski , amerykański pianista , kompozytor pochodzenia polskiego (ur. 1870 )
• 1942 – Leopold von Berchtold , austriacki polityk , dyplomata , minister spraw zagranicznych (ur. 1863 )
• 1945 – Robert Benchley, amerykański pisarz (ur. 1889 )
• 1945 – Ellen Glasgow, amerykańska pisarka (ur. 1873 )
• 1952 – Henriette Roland Holst, holenderska pisarka (ur. 1869 )
• 1953 – Felice Bonetto , włoski kierowca wyścigowy Formuły 1 (ur. 1903 )
• 1954 – Karol Rathaus, polski kompozytor (ur. 1895 )
• 1955 – Jerzy Paramonow , polski przestępca (ur. 1931 )
• 1959 – Mieczysław Biernacki , polski matematyk , chemik , profesor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza i UMCS (ur. 1891 )
• 1962 – Władysław Pobóg-Malinowski , polski historyk , publicysta (ur. 1899 )
• 1965 – Stanisław Strugarek , polski dziennikarz radiowy (ur. 1911 )
• 1966 – Władysław Bortnowski , polski dowódca wojskowy , generał , dowódca Armii Pomorze (ur. 1891 )
• 1969 – Sir Edward Mutesa , ugandyjski polityk , król Bugandy , prezydent Ugandy (ur. 1924 )
• 1970 – Chandrasekhara Venkata Raman , indyjski fizyk , laureat Nagrody Nobla (ur. 1888 )
• 1972 – Tadeusz Danilewicz , polski dowódca wojskowy , żołnierz AK , podpułkownik , komendant główny NZW (ur. 1895 )
• 1974 – Frank Martin, szwajcarski kompozytor (ur. 1890 )
• 1975 – Gunnar Gunnarsson , islandzki pisarz (ur. 1889 )
• 1976 – Boris Dolin, rosyjski reżyser filmowy (ur. 1903 )
• 1976 – Valentin Vaala, fiński reżyser filmowy (ur. 1909 )
• 1978 – Ryszard Otello , polski duchowny luterański , historyk (ur. 1951 )
• 1986 – Stanisław Kwaskowski, polski aktor , reżyser teatralny (ur. 1897 )
• 1987 – Lech Lorentowicz, polski reżyser filmowy (ur. 1923 )
• 1991 – Daniel Mann , amerykański reżyser filmowy (ur. 1912 )
• 1993 – Bill Bixby, amerykański aktor (ur. 1934 )
• 1993 – Christopher Frank, angielski pisarz , reżyser filmowy (ur. 1942 )
• 1995 – Peter Grant , brytyjski menedżer zespołów: The Yardbirds , Led Zeppelin i Bad Company (ur. 1935 )
• 1996 – Abdus Salam , pakistański fizyk , laureat Nagrody Nobla (ur. 1926 )
• 1998 – Tadeusz Paciorkiewicz , polski kompozytor , organista , pedagog (ur. 1916 )
• 1999 – Quentin Crisp , angielski pisarz , aktor (ur. 1908 )
• 2000 – Zygmunt Gadecki , polski piłkarz , reprezentant Polski , uczestnik Igrzysk Olimpijskich (ur. 1938 )
• 2000 – Stanisław Nawrocki , polski historyk , archiwista (ur. 1925 )
• 2000 – Barbara Sobotta , polska lekkoatletka , mistrzyni Europy , medalistka olimpijska (ur. 1936 )
• 2004 – Wanda Węsław-Idzińska, polska aktorka (ur. 1925 )
• 2005 – Alfred Anderson , szkocki żołnierz , weteran I wojny światowej (ur. 1896 )
• 2006 – Hasan Guled Aptidon , polityk Dżibuti , premier i prezydent Dżibuti (ur. 1916 )
• 2006 – Pierre Amine Gemayel, libański polityk (ur. 1972 )
• 2006 – Robert Lockwood, amerykański gitarzysta bluesowy (ur. 1915 )
• 2007 – Fernando Fernán Gómez , hiszpański aktor , reżyser filmowy , pisarz (ur. 1921 )
• 2007 – Tom Johnson , kanadyjski hokeista , trener hokejowy (ur. 1928 )
• 2008 – Krystyna Broda , polska polityk , samorządowiec , wicewojewoda tarnowski (ur. 1951 )
• 2009 – Konstantin Fieoktistow , radziecki kosmonauta (ur. 1926 )
• 2009 – Maria Klejdysz , polska aktorka (ur. 1927 )

Przypisy