5 sierpnia jest 217. (w latach przestępnych 218.) dniem w kalendarzu gregoriańskim . Do końca roku pozostaje 148 dni.

Święta

• imieniny obchodzą: Abel , Afra , Cyriak , Kasjan , Kasjana , Maria , Memiusz , Nonna , Oswald , Oswalda , Parys , Wenancja , Wenancjusz , Wenanty i Wirginia .
• Burkina Faso – Dzień Niepodległości
• Chile , Tuvalu – Narodowy Dzień Dziecka
• Chorwacja – Dzień Zwycięstwa i Dumy Państwowej
• międzynarodowe – Międzynarodowy Dzień Piwa i Piwowara (ang. International Beer Day, kanadyjska inicjatywa, z 2007 roku ustanowienia "wakacyjnego" dnia piwa i piwowara, pierwsze obchody 18 czerwca 2008^[1][2], w Polsce można spotkać się z datą 25 maja^[3])
• wspomnienia i święta w Kościele katolickim ^[4][5], obchodzą:
  • Matka Boża Śnieżna ( poświęcenie Bazyliki Matki Bożej "Większej" w Rzymie )
  • św. Oswald ( król Northumbrii )

Wydarzenia w Polsce

• 1358 – Będzin uzyskał prawa miejskie.
• 1460 – wojna trzynastoletnia : wojska polskie odzyskały Malbork .
• 1506 – zwycięstwo wojsk polsko-litewskich nad Tatrami w bitwie pod Kleckiem .
• 1772 – I rozbiór Polski : w Petersburgu podpisano trzy traktaty rozbiorowe pomiędzy Rosją , Prusami i Austrią , ustalające granice zaboru.
• 1804 – pożar Nidzicy .
• 1863 – powstanie styczniowe : zwycięstwo powstańców w bitwie pod Depułtyczami Królewskimi .
• 1864 – powstanie styczniowe: stracono Romualda Traugutta i jego towarzyszy – Rafała Krajewskiego, Józefa Toczyskiego, Romana Żulińskiego i Jana Jeziorańskiego.
• 1909 – rozpoczęła się Wystawa Przemysłu i Rolnictwa w Częstochowie .
• 1915 – wojska niemieckie wkroczyły do Warszawy .
• 1923 – założono klub piłkarski Concordia Knurów .
• 1923 – założono Muzeum Okręgowe w Bydgoszczy .
• 1942 – Jan Piekałkiewicz został Delegatem Rządu na Kraj .
• 1942 – Niemcy zlikwidowali warszawski Dom Sierot prowadzony przez Janusza Korczaka .
• 1943 – AK przeprowadziła w nocy na 6 sierpnia akcję "Pensjonat" , w wyniku której z więzienia w Jaśle uwolniono 66 więźniów politycznych i 67 więźniów pospolitych.
• 1944 – 5. dzień powstania warszawskiego : wyzwolenie przez batalion AK "Zośka" obozu Gęsiówka i uwolnienie ok. 350 więźniów pochodzenia żydowskiego.
• 1944 – oddziały niemiecko-ukraińskie dokonały pacyfikacji Skalbmierza .
• 1945 – Kielce : uwolnienie przez oddział AK pod dowództwem kpt. "Szarego" kilkuset więźniów UB z więzienia na ul. Zamkowej.
• 1960 – podczas Mistrzostw Polski Seniorów w Lekkoatletyce , rozgrywanych na Stadionie Leśnym w Olsztynie , Józef Schmidt ustanowił wynikiem 17,03 m rekord świata w trójskoku .
• 1965 – kanadyjska piosenkarka Monique Leyrac wygrała V Międzynarodowy Konkurs Piosenki w Sopocie .

Wydarzenia na świecie

Holenderska eskadra ustawiona w szyku bojowym przed bitwą pod Dogger Bank – 1781

• 1100 – Henryk I Beauclerc został koronowany na króla Anglii .
• 1192 – III wyprawa krzyżowa : zwycięstwo krzyżowców w bitwie pod Jaffą .
• 1435 – flota genueńska rozbiła flotę aragońską w bitwie pod Ponzą .
• 1529 – został zawarty pokój w Cambrai , kończący wojnę między Niemcami i Hiszpanią a Francją.
• 1543 – VI wojna włoska : rozpoczęło się oblężenie Nicei .
• 1583 – Sir Humphrey Gilbert oficjalnie ogłosił Nową Fundlandię kolonią angielską, pierwszą na kontynencie północnoamerykańskim.
• 1600 – król Francji Henryk IV poślubił Katarzynę Medycejską .
• 1716 – VI wojna austriacko-turecka : zwycięstwo Austriaków w bitwie pod Petrovaradinem .
• 1781 – eskadry brytyjska i holenderska stoczyły ze sobą bitwę pod Dogger Bank .
• 1789 – francuska Konstytuanta przyjęła ustawę, która stanowiła, że obywatele są równi wobec prawa, znosiła przywileje stanowe, resztki poddaństwa osobistego chłopów, obowiązek płacenia dziesięciny .
• 1796 – generał Bonaparte pokonał armię austriacką generała Dagoberta von Wurmsera w bitwie pod Castiglione .
• 1846 – USA i Wielka Brytania podpisały traktat oregoński , wytyczający granicę amerykańską na odcinku z Kolumbią Brytyjską i Terytoriami Północno-Zachodnimi .
• 1858 – pomiędzy Europą a Ameryką został wysłany pierwszy telegram .
• 1864 – wojna secesyjna : zwycięstwo Unii w bitwie w zatoce Mobile .
• 1872 – założono Zgromadzenie Córek Maryi Wspomożycielki .
• 1884 – w południowej Afryce Burowie utworzyli Nieuwe Republiek .
• 1900 – doszło do pogromu Żydów w Odessie .
• 1908 – na południu Niemiec rozbił się i spłonął sterowiec LZ 4 .
• 1914 – w Cleveland uruchomiono pierwszą elektryczną sygnalizację świetlną .
• 1917 – dokonano oblotu niemieckiego myśliwca Fokker Dr.I .
• 1940 – Łotwa została włączona do ZSRR .
• 1940 – podpisano brytyjsko-polską umowę wojskową .
• 1949 – trzęsienie ziemi w Ambato w Ekwadorze zniszczyło około pięćdziesięciu miejscowości i pozbawiło życia ponad 5 tysięcy osób.
• 1950 – w Stuttgarcie niemieckie związki wypędzonych przyjęły Kartę niemieckiego wypędzonego .
• 1955 – w zakładach w Wolfsburgu wyprodukowano milionowy egzemplarz VW Garbusa .
• 1960 – Burkina Faso (jako Górna Wolta) uzyskała niepodległość (od Francji ).
• 1962 – Nelson Mandela został osadzony w więzieniu, gdzie pozostał aż do roku 1990 .
• 1963 – w Moskwie USA , ZSRR i Wielka Brytania podpisały układ o zakazie doświadczeń z bronią jądrową w atmosferze , przestrzeni kosmicznej i pod wodą.
• 1964 – lotnictwo amerykańskie rozpoczęło bombardowanie Wietnamu Północnego.
• 1964 – Kisangani w Demokratycznej Republice Konga zostało zajęte przez rebeliantów z Ludowej Armii Wyzwolenia, którzy rozpoczęli rzeź czarnych mieszkańców miasta i wzięli jako zakładników 1600 obcokrajowców.
• 1966 – grupa The Beatles wydała album Revolver .
• 1966 – rozpoczęto budowę World Trade Center .
• 1967 – sonda Lunar Orbiter 5 weszła na orbitę Księżyca .
• 1969 – Program Mariner : Sonda Mariner 7 podczas przelotu koło Marsa osiągnęła najmniejszą odległość od planety – 3524 kilometrów.
• 1973 – dwóch palestyńskich terrorystów z ugrupowania " Czarny Wrzesień " ostrzelało pasażerów na lotnisku w Atenach , zabijając trzy i raniąc 55 osób.
• 1981 – Ronald Reagan zwolnił z pracy 11 359 strajkujących kontrolerów lotu.
• 1995 – siły chorwackie podczas Operacji Burza zdobywają będące w serbskich rękach miasto Knin . Data zdobycia Knina jest w Chorwacji obchodzona jako Dzień Zwycięstwa.
• 1995 – uchwalono konstytucję Armenii .
• 2005 –12 osób zginęło, a około 150 zostało rannych w zamachu bombowym na hotel Marriott w Jakarcie , przeprowadzonym przez ugrupowanie Dżimah Islamija .
• 2005 – László Sólyom został prezydentem Węgier .
• 2009 – Muhammad uld Abd al-Aziz został prezydentem Mauretanii .

Urodzili się

• 1461 – Aleksander Jagiellończyk , król Polski , wielki książę litewski (zm. 1506 )
• 1631 – Adam Adamandy Kochański , polski matematyk, mechanik, filozof (zm. 1700 )
• 1758 – Go-Momozono , cesarz Japonii (zm. 1779 )
• 1770 – Charles-Louis Schulmeister, francuski polityk, szef wywiadu (zm. 1853 )
• 1802 – Niels Henrik Abel , norweski matematyk (zm. 1829 )
• 1811 – Ambroise Thomas , francuski kompozytor (zm. 1896 )
• 1813 – Ivar Aasen , norweski poeta (zm. 1896 )
• 1827 – Marian Langiewicz , polski generał, dyktator powstania styczniowego (zm. 1887 )
• 1844 – Ilja Riepin , rosyjski malarz (zm. 1930 )
• 1850 – Guy de Maupassant , francuski pisarz (zm. 1893 )
• 1855 – Alfredo Capelli , włoski matematyk (zm. 1910 )
• 1868 – Oskar Merikanto, fiński kompozytor (zm. 1924 )
• 1875 – Jan Łopuszański , polski hydrotechnik, profesor i rektor Politechniki Lwowskiej , minister robót publicznych (zm. 1936 )
• 1884 – Ludwik Hirszfeld , polski lekarz, mikrobiolog, immunolog , serolog (zm. 1954 )
• 1885 – Franciszek Staff , polski ichtiolog, profesor i rektor SGGW (zm. 1966 )
• 1890 – Erich Kleiber , austriacki dyrygent, kompozytor (zm. 1956 )
• 1890 – Michał Melina, polski aktor i reżyser (zm. 1956 )
• 1892 – Valentine Tessier, francuska aktorka (zm. 1981 )
• 1894 – Stefan Godlewski, polski pisarz, tłumacz (zm. 1942 )
• 1900 – Leonard Buczkowski , polski reżyser filmowy (zm. 1967 )
• 1901 – Claude Autant-Lara , francuski reżyser filmowy (zm. 2000 )
• 1904 – Janina Broniewska , polska pisarka (zm. 1981 )
• 1905 – Wassily Leontief , amerykański ekonomista pochodzenia rosyjskiego, laureat Nagrody Nobla (zm. 1999 )
• 1906 – John Huston , amerykański reżyser filmowy (zm. 1987 )
• 1908 – Harold Holt , australijski polityk, premier Australii (zm. 1967 )
• 1911 – Robert Taylor , amerykański aktor (zm. 1969 )
• 1912 – Abbé Pierre , francuski duchowny katolicki, kapucyn , założyciel ruchu Emmaüs (zm. 2007 )
• 1914 – Bolesław Bączyński, polski operator, także reżyser i scenarzysta filmowy
• 1914 – Zbigniew Węglarz , polski komandor podporucznik , dowódca ORP Błyskawica (zm. 2007 )
• 1917 – Don Chaffey, brytyjski reżyser filmowy (zm. 1990 )
• 1921 – Roman Bratny , polski pisarz
• 1922 – Stanisław Benski , polski pisarz (zm. 1988 )
• 1923 – Devan Nair , singapurski polityk, prezydent Singapuru (zm. 2005 )
• 1924 – Marian Dmochowski , polski ekonomista, polityk, dyplomata, minister handlu zagranicznego
• 1924 – Kéba Mbaye , senegalski działacz sportowy, wiceprzewodniczący Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego (zm. 2007 )
• 1926 – Kasem Trebeshina , albański pisarz, publicysta
• 1926 – Per Wahlöö , szwedzki pisarz (zm. 1975 )
• 1927 – Janusz Tazbir , polski historyk, profesor Instytutu Historii PAN
• 1930 – Neil Armstrong , amerykański astronauta
• 1930 – Richie Ginther , amerykański kierowca wyścigowy Formuły 1 (zm. 1989 )
• 1931 – Janusz Majewski , polski reżyser filmowy
• 1934 – Cammie King , amerykańska aktorka (zm. 2010 )
• 1935 – John Saxon , amerykański aktor
• 1938 – Roman Bartosiewicz, polski aktor
• 1938 – Andrzej Makowiecki , polski pisarz
• 1938 – Maria Wachowiak , polska aktorka
• 1939 – Bob Clark , amerykański reżyser filmowy, aktor (zm. 2007 )
• 1939 – Irena Emma Elżbieta , tytularna księżna Parmy , żona Karola Hugo , córka królowej Holandii Juliany
• 1941 – Ewa Kamas, polska aktorka
• 1941 – Leonid Kizim , rosyjski kosmonauta (zm. 2010 )
• 1941 – Airto Moreira , brazylijski perkusista jazzowy, członek zespołu Weather Report
• 1942 – Barbara Sołtysik , polska aktorka
• 1944 – Polycarp Pengo , tanzański duchowny katolicki, kardynał , arcybiskup Dar es Salam
• 1945 – Loni Anderson , amerykańska aktorka
• 1946 – Rick van der Linden, holenderski muzyk zespołu Ekseption (zm. 2006 )
• 1947 – Rick Derringer, amerykański muzyk
• 1947 – Marian Dziędziel , polski aktor
• 1951 – Czesław Chwiszczuk, polski operator filmowy
• 1951 – Ignacy Szczepański, polski reżyser i scenarzysta filmowy
• 1960 – Wojciech Brochwicz , polski polityk, wiceminister spraw wewnętrznych i administracji
• 1960 – Mariusz Kazana , polski dyplomata, dyrektor protokołu dyplomatycznego w Ministerstwie Spraw Zagranicznych (zm. 2010 )
• 1960 – Paweł Pochwała , polski reżyser i dziennikarz
• 1960 – Anna Wojton , polska aktorka
• 1960 – Hieronim Wrona , polski dziennikarz muzyczny
• 1962 – Patrick Ewing , amerykański koszykarz
• 1963 – Anna Jurksztowicz , polska piosenkarka
• 1963 – Steve Lee , szwajcarski wokalista rockowy (zm. 2010 )
• 1964 – Zoran Sretenović , serbski koszykarz, reprezentant Jugosławii
• 1967 – Kazunori Yamauchi , japoński twórca gier komputerowych
• 1968 – Colin McRae , szkocki kierowca rajdowy, mistrz świata (zm. 2007 )
• 1968 – Piotr Szwedes , polski aktor
• 1970 – Konstantin Jeriomenko , rosyjski piłkarz, futsalowiec , reprezentant Rosji w fustalu (zm. 2010 )
• 1975 – Kajol , indyjska aktorka
• 1976 – Marlene Favela , meksykańska aktorka
• 1977 – Damian Baliński , polski żużlowiec, drużynowy mistrz świata
• 1977 – Łukasz Garlicki , polski aktor
• 1980 – Wayne Bridge , angielski piłkarz, reprezentant Anglii
• 1980 – Morten Solem , norweski skoczek narciarski
• 1985 – Salomon Kalou , piłkarz z Wybrzeża Kości Słoniowej, reprezentant Wybrzeża Kości Słoniowej

Zmarli

•   465 – Libiusz Sewer , cesarz rzymski (ur. ?)
•   824 – Heizei , cesarz Japonii (ur. 774 )
•   882 – Ludwik III , król zachodniofrankijski (ur. ok. 863 )
• 1063 – Gruffydd ap Llywelyn, król Gwynedd , Powys , Gwent, Glywysing i Deheubarth (ur. 1007 )
• 1347 – Jan Grot , polski duchowny katolicki, biskup krakowski (ur. ?)
• 1364 – Kōgon , cesarz Japonii (ur. 1313 )
• 1579 – Stanisław Hozjusz , polski duchowny katolicki, kardynał , biskup chełmiński i warmiński , sekretarz wielki koronny , sekretarz królewski (ur. 1504 )
• 1729 – Thomas Newcomen , angielski wynalazca (ur. 1663 )
• 1816 – Tomasz Wawrzecki , polski generał, polityk, najwyższy Naczelnik Siły Zbrojnej Narodowej (ur. 1759 )
• 1864 – zostali straceni na stokach Cytadeli Warszawskiej przywódcy powstania styczniowego :
  • Jan Jeziorański , polski polityk, dyrektor komunikacji Rządu Narodowego (ur. 1834 )
  • Rafał Krajewski , polski architekt, polityk, dyrektor spraw wewnętrznych Rządu Narodowego (ur. 1834 )
  • Józef Toczyski , polski polityk, naczelnik skarbu Rządu Narodowego (ur. 1826 )
  • Romuald Traugutt , polski generał, polityk, dyktator powstania styczniowego (ur. 1826 )
  • Roman Żuliński , polski matematyk, polityk, dyrektor ekspedytury Rządu Narodowego (ur. 1837 )
• 1895 – Fryderyk Engels , niemiecki filozof, socjolog, przywódca I i II Międzynarodówki (ur. 1820 )
• 1908 – Walery Antoni Wróblewski , polski generał, uczestnik powstania styczniowego , uczestnik Komuny Paryskiej (ur. 1836 )
• 1944 – polegli w powstaniu warszawskim :
  • Zygmunt Hempel , polski żołnierz Legionów Polskich , SZP i ZWZ , uczestnik powstania warszawskiego (ur. 1894 )
  • Karol Kryński , polski malarz, żołnierz AK , uczestnik powstania warszawskiego (ur. 1900 )
  • Tadeusz Milewski , polski żołnierz AK , uczestnik powstania warszawskiego (ur. 1920 )
  • Stefan Ossowiecki , polski inżynier zajmujący się zjawiskami paranormalnymi , jasnowidz (ur. 1877 )
  • Józef Marian Piasecki , polski lekarz, dyrektor Szpitala Wolskiego (ur. 1894 )
  • Zbigniew Rakowiecki , polski aktor, żołnierz AK , uczestnik powstania warszawskiego (ur. 1913 )
  • Józef Szawara , polski wioślarz, uczestnik Igrzysk Olimpijskich (ur. 1902 )
  • Wacław Wądołkowski , polski żołnierz AK , uczestnik powstania warszawskiego (ur. 1925 )
  • Janusz Zeyland , polski lekarz, profesor Uniwersytetu Poznańskiego (ur. 1896 )
• 1944 – Jędrzej Moraczewski , polski publicysta, polityk, minister komunikacji , premier Polski , wicemarszałek Sejmu (ur. 1870 )
• 1946 – Wilhelm Marx , niemiecki polityk, kanclerz Niemiec , premier Prus (ur. 1863 )
• 1950 – Emil Abderhalden , szwajcarski biochemik, fizjolog (ur. 1877 )
• 1950 – Tadeusz Kański, polski aktor, reżyser filmowy (ur. 1902 )
• 1955 – Carmen Miranda, portugalska aktorka, piosenkarka (ur. 1909 )
• 1957 – Heinrich Otto Wieland , niemiecki chemik, laureat Nagrody Nobla (ur. 1877 )
• 1960 – Arthur Meighen , kanadyjski polityk, premier Kanady (ur. 1874 )
• 1962 – Marilyn Monroe , amerykańska aktorka, piosenkarka (ur. 1926 )
• 1962 – Gabriel Faure , pisarz francuski (ur. 1877 )
• 1963 – Tadeusz Kubalski , polski aktor i reżyser (ur. 1903 )
• 1964 – Karl Ritter von Halt, niemiecki działacz sportowy (ur. 1891 )
• 1965 – Tomasz Wilczyński , polski duchowny katolicki, biskup warmiński (ur. 1903 )
• 1970 – Czesław Strzelecki, polski aktor i reżyser (ur. 1897 )
• 1971 – Jan Fondaliński , polski duchowny katolicki, biskup łódzki (ur. 1900 )
• 1976 – Jan Dębski , polski polityk, działacz ruchu ludowego, wicemarszałek Sejmu (ur. 1889 )
• 1976 – Kazimiera Moskalówna , łódzka nauczycielka, turystka, działacz turystyczny PTTK (ur. 1908 )
• 1981 – Jerzy Spława-Neyman , amerykański matematyk pochodzenia polskiego, profesor Uniwersytetu w Berkeley (ur. 1894 )
• 1982 – Helena Gruszecka , polska aktorka (ur. 1901 )
• 1982 – Zuzanna Łozińska, polska aktorka, reżyserka teatralna (ur. 11.03.1886)
• 1983 – Bart Bok , holenderski astrofizyk (ur. 1906 )
• 1983 – Franciszek Klon , polski pisarz (ur. 1904 )
• 1984 – Richard Burton , brytyjski aktor (ur. 1925 )
• 1984 – Jerzy Zagórski , polski pisarz, tłumacz (ur. 1907 )
• 1987 – Zygmunt Mycielski , polski kompozytor, krytyk muzyczny (ur. 1907 )
• 1987 – Władysław Surzyński, polski aktor, kompozytor, recytator (ur. 1906 )
• 1988 – Colin Higgins , amerykański reżyser filmowy (ur. 1941 )
• 1988 – Józef Pieracki , polski aktor (ur. 1909 )
• 1991 – Soichiro Honda , japoński pionier motoryzacji (ur. 1906 )
• 1992 – Robert Muldoon , nowozelandzki polityk, premier Nowej Zelandii (ur. 1921 )
• 1992 – Jeff Porcaro , amerykański perkusista zespołu Toto (ur. 1954 )
• 1993 – Eugen Suchoň , słowacki kompozytor (ur. 1908 )
• 1998 – Krystyna Hanzel-Cebulska, polska aktorka
• 1998 – Todor Żiwkow , bułgarski polityk, działacz komunistyczny, premier i przywódca Bułgarii (ur. 1911 )
• 2000 – Stanisław Grabowski, polski reżyser filmów dokumentalnych i oświatowych, pedagog (ur. 1929 )
• 2000 – Alec Guinness , angielski aktor (ur. 1914 )
• 2001 – Andrzej Rettinger, polski aktor i reżyser (ur. 1924 )
• 2004 – Orlando Pingo de Ouro , brazylijski piłkarz, reprezentant Brazylii (ur. 1923 )
• 2006 – Daniel Schmid, szwajcarski reżyser filmowy (ur. 1941 )
• 2007 – Amos Manor , izraelski polityk, dyrektor Szin Bet (ur. 1918 )
• 2007 – Jean-Marie Lustiger , francuski duchowny katolicki, kardynał , arcybiskup Paryża (ur. 1926 )
• 2007 – Paul Rutherford , brytyjski puzonista (ur. 1940 )
• 2009 – Budd Schulberg , amerykański scenarzysta, laureat Oscara , pisarz, redaktor sportowy (ur. 1914 )

Przypisy