Walter Ulbricht (pierwszy z prawej), 1971
Walter Ulbricht (ur.
30 czerwca
1893
roku w
Lipsku
- zm.
1 sierpnia
1973
roku w
Berlinie
) –
komunistyczny
polityk
, przewodniczący rady państwa
Niemieckiej Republiki Demokratycznej
, I sekretarz Socjalistycznej Partii Jedności (
SED
) w latach 1950-1971.
Biografia
Ulbricht urodził się w
Lipsku
w
Niemczech
w rodzinie rzemieślniczej, jako syn krawca. Sam przez jakiś czas odbywał praktykę czeladniczą u stolarza. Dość wcześnie związał się z kółkami
marksistowskimi
i w wieku dziewiętnastu lat wstąpił do
Socjaldemokratycznej Partii Niemiec
(SPD). Związał się też z radykalnym
Związkiem Spartakusa
. Był także jednym z założycieli
Komunistycznej Partii Niemiec
(KPD) w 1918 r.
W czasie
I wojny światowej
Ulbricht służył na froncie wschodnim, dwukrotnie dezerterując. Po wojnie znów włączył się w działalność partii komunistycznej i w 1923 roku został członkiem jej Komitetu Centralnego. Z ramienia tej partii uzyskał mandat deputowanego do
Reichstagu
. Był członkiem parlamentu do roku 1933, czyli do końca istnienia
Republiki Weimarskiej
.
Po przejęciu władzy w Niemczech przez nazistów w 1933 roku na komunistów spadły liczne represje. W tej sytuacji Ulbricht musiał opuścić kraj. Na emigracji kontynuował działalność polityczną, prowadząc z ramienia
Międzynarodówki Komunistycznej
działania wymierzone przeciwko ruchowi
trockistowskiemu
. Początkowo przebywał w
Paryżu
, później w
Hiszpanii
, gdzie wziął udział w
wojnie domowej lat 1936-1939
. Potem osiadł w
Moskwie
.
W czasie
II wojnie światowej
służył w stopniu pułkownika w szeregach
Armii Czerwonej
. W 1945 roku z polecenia
Józefa Stalina
powrócił do Niemiec z zadaniem odbudowania w radzieckiej strefie okupacyjnej struktur Komunistycznej Partii Niemiec. Doprowadził wkrótce do jej połączenia z SPD i utworzenia nowej
Niemieckiej Socjalistycznej Partii Jedności
(SED).
Komuniści w Ulbrichtem na czele szybko przejęli kontrolę nad SED. Po utworzeniu na terenie radzieckiej strefy okupacyjnej
Niemieckiej Republiki Demokratycznej
(NRD), Ulbricht objął stanowisko wicepremiera (11 października 1949 roku). W 1950 roku został sekretarzem generalnym SED, czyli praktycznie przejął władzę w państwie.
Po przejęciu władzy Ulbricht przystąpił do wprowadzania w życie stalinowskich wzorów ustrojowych. Rozpoczęto
kolektywizację
rolnictwa i rozbudowę przemysłu. Na arenie międzynarodowej głoszono hasła zjednoczenia Niemiec pod rządami komunistów. W 1951 roku Ulbricht wezwał mieszkańców
Zachodnich Niemiec
do występowania przeciwko
Stanom Zjednoczonym
i podjęcia strajku generalnego. Kiedy w 1960 roku zmarł prezydent NRD,
Wilhelm Pieck
, Ulbricht zniósł urząd prezydenta i powołał w jego miejsce Radę Państwa na czele której sam stał. Został w ten sposób formalnie głową państwa. Ulbricht bezwzględnie rozprawiał się z opozycją, a pod jego rządami Niemcy Wschodnie stały się jednym z najbardziej represyjnych państw bloku radzieckiego. W 1961 roku nakazał wzniesienie muru, który przedzielił Berlin. Miał on uniemożliwić mieszkańcom NRD ucieczki na Zachód.
Mur berliński
stał się dla Zachodu symbolem komunistycznego totalitaryzmu. W 1971 roku zrezygnował z funkcji I sekretarza SED, jednak do końca życia pozostawał na reprezentacyjnym stanowisku przewodniczącego Rady Państwa NRD. Zmarł w Berlinie w 1973 roku.