Iwan Fiodorowicz Paskiewicz

Herb Paskiewicza jako kniazia Warszawskiego

Iwan Fiodorowicz Paskiewicz, ros. Иван Фёдорович Паскевич, гpaф Эpивaнcкий - 1828 , светлйший скнязь Bapшaвcкий - 1831 (ur. 19 maja 1782 w Połtawie , zm. 1 lutego 1856 w Warszawie ), hrabia erywański od 1828 , książę warszawski od 1832 , rosyjski generał-feldmarszałek - 1829 , generał - adiutant 1825 , w latach 1832 – 1856 namiestnik Królestwa Polskiego .

Biografia

Był jednym z wybitniejszych i okrutniejszych dowódców rosyjskich. Od najmłodszych lat szykowany był przez rodzinę do służby wojskowej. W 1800 ukończył Pażewski Korpus Kadetów został mianowany porucznikiem armii Imperium Rosyjskiego i adiutantem cara Rosji Pawła I . W latach 1806 – 1812 brał udział w wojnie z Imperium Osmańskim. W 1811 mianowany generałem-majorem, a w 1813 generałem-lejtnantem. Uczestniczył w walkach z Napoleonem I w Rosji i walkach wojsk rosyjskich w Europie m.in. w bitwie pod Lipskiem . W l. 1813 - 1814 dowódca dywizji. W l. 1817-1819 służył u boku wielkiego księcia Mikołaja Pawłowicza, a potem dowodził gwardyjska dywizją piechoty, w której służył przyszły car Mikołaj I , co przysłużyło się szybkiej kariery, jako jednemu z najbliższych osób Mikołaja I. Od 1825 dowódca korpusu. Był członkiem Sądu Najwyższego sądzącym dekabrystów . Od 1826 dowódca wojsk na Kaukazie , a od marca 1827 namiestnik cara w tym rejonie.

Podczas wojny z Persją w latach 1826 – 1828 naczelny dowódca rosyjskich wojsk na Kaukazie. W 1827 odniósł zwycięstwo w bitwie pod Jelizawietpolem i zdobył dla Rosji Erywań i Nachiczewan w Armenii. Następnie skierował wojska rosyjskie na Teheran , zmuszając tym samym Persję do zawarcia niekorzystnego dla niej pokoju. W nagrodę otrzymał w 1828 roku dziedziczny tytuł "hrabiego erywańskiego".

Jako wódz naczelny wojsk Imperium Rosyjskiego , w kampanii 1830 - 1831 przeciwko Polsce, stłumił powstanie listopadowe . Jego wojska wsławiły się szczególnym okrucieństwem w trakcie kampanii na Litwie . We wrześniu 1831 zdobył Warszawę , co znacznie przyspieszyło upadek powstania. W nagrodę za udaną kampanię pacyfikacyjną otrzymał tytuł kniazia warszawskiego i został namiestnikiem carskim w tzw. Carstwie Polskim. Prowadził politykę rusyfikacji narodu polskiego. Sprawował władzę naczelną w opanowanym kraju jako naczelnie komenderujący czynną armią generał-gubernator Królestwa Polskiego. 22 listopada wydał z rozkazu cara Mikołaja I postanowienie unieważniające "na zawsze" wszystkie uchwały i rozporządzenia "Rządu Rewolucyjnego". Od grudnia 1831 prezes Rządu Tymczasowego Królestwa Polskiego .^[1]

Był również jednym z dowódców w wojnie rosyjsko-tureckiej 1828 – 1829 oraz wodzem naczelnym korpusu wojsk rosyjskich tłumiącego powstanie węgierskie w 1849 . W 1853 objął obowiązki dowódcy Armii Naddunajskiej i do 1856 roku kierował nią w wojnie krymskiej . Za liczne zasługi i osiągnięcia na polu walki otrzymał stopień generała feldmarszałka. Jego rządy w Polsce nazywa się " nocą paskiewiczowską ".

Za wierną służbę otrzymał od cara dawną królewszczyznę Homel na Białorusi , gdzie wybudował ogromny pałac i dokąd po 1831 przewiózł z Warszawy pomnik księcia Józefa Poniatowskiego dłuta Bertela Thorvaldsena . Dobra Homel pozostały w rękach jego syna i wnuka do 1918 . Wnuk, ostatni kniaź warszawski, znany był wśród okolicznego ziemiaństwa z życzliwości dla Polaków. Wdowa po nim została po rewolucji październikowej w Rosji, umierając w domu starców w latach 20. XX wieku .

W 1830 odznaczony Orderem Orła Białego .^[2]

Galeria

Iwan Paskiewicz

Pałac Iwana Paskiewicza w Homlu

Nieistniejący obecnie pomnik Paskiewicza w Warszawie

Zobacz też

• Pałac Rumiancewów i Paskiewiczów w Homlu
• pałac Namiestnikowski
• Pomnik Iwana Paskiewicza w Warszawie

Przypisy

Bibliografia