Cyfry arabskie, właściwie cyfry indyjskie europeizowane – cyfry stosowane obecnie powszechnie na całym świecie do zapisywania liczb . Są to kolejno znaki: 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 oraz 9 i pierwotnie służyły do zapisu liczb w systemie dziesiętnym . Obecnie wykorzystywane również w pozostałych systemach (na przykład w szesnastkowym przy czym cyfry większe od 9 symbolizowane są kolejnymi literami alfabetu łacińskiego ).

Cyfry i dziesiętny system pozycyjny pochodzą z Indii . Około VII wieku Indie najechali Arabowie. Podbili kraj, splądrowali miasta. Ich łupem (oprócz skarbów, dzieł sztuki i wyrobów użytkowych, niekiedy bardzo cennych) padły też starożytne indyjskie pisma w tym także te zawierające wiedzę matematyczną i astronomiczną. Uczeni arabscy wraz z poznaniem sanskrytu uzyskali dostęp do tej wiedzy, można powiedzieć że bardzo chętnie studiowali matematykę. Cyfry weszły do powszechnego użytku a ich propagatorem był arabski matematyk Muhammad ibn Musa al-Chorezmi , który zastosował je do badań nad algebrą i trygonometrią . Cyfry na zachód w średniowieczu rozprzestrzenili Arabowie (stąd ich przyjęta w Europie nazwa), a ich propagatorem w Europie był włoski matematyk Fibonacci .

Jako ciekawostkę należy wymienić fakt, że współcześnie używane w krajach arabskich cyfry znacznie różnią się od nam znanych, współczesnych cyfr arabskich i są to, kolejno, znaki: ٠١٢٣٤٥٦٧٨٩. Liczby za pomocą tych cyfr zapisywane są tak samo jak w naszym systemie – czyli jedności po prawej.

Etniczne warianty dziesiętnych cyfr arabsko-indyjskich

A – standardowe europejskie, B – arabskie, C – wschodnio-arabskie, D – dewanagari , E – bengalskie, F – gurmukhi, G – gudżarati, H – orija, I – tamilskie, J – telugu, K – kannada, L – malajalam, M – tajskie, N – laotańskie, O – tybetańskie, Р – birmańskie, Q – khmerskie, R – mongolskie, S – limbu, T – new tai lue, U – kolumbijskie.

Zobacz też

• cyfry nautyczne
• cyfry rzymskie
• cyfry arabskie w krajach islamskich