Etyka
Sprawy etyczne Spinoza rozważał bardzo obszernie, ale nie przyjmował dla nich odrębnych zasad, traktował je jako zastosowanie ogólnej nauki o Bogu i świecie. Afekty i czyny ludzkie są tak samo wytworem konieczności, jak wszystko inne, i one nie są wolne. Niesłusznie postępują ci, którzy wyśmiewają się z namiętności ludzkich lub potępiają je, zamiast je rozumieć.
Wszelkie afekty są koniecznym wytworem natury, jedne wypływają z natury własnej działającego, inne są wzbudzane przez otaczające go rzeczy. Każda istota pragnie zachować swoją naturę i działać według niej, kto tak czyni i nie podlega działaniom z zewnątrz, ten jest wolny.
Spinoza uważał, podobnie jak stoicy, że takie postępowanie, naturalne i wolne, jest postępowaniem słusznym. Działanie zgodne z naturą, wolne i słuszne: to trzy nazwy jednej rzeczy. Kosztem moralności, sprowadzonej do natury, dualizm moralności i natury miał tu zostać przezwyciężony.
|