Szparki mają zdolność otwierania się i zamykania, dzięki czemu regulują intensywność
transpiracji. Głównym zjawiskiem tego procesu jest
osmotyczny (
dyfuzja rozpuszczalnika przez
błonę półprzepuszczalną rozdzielającą dwa roztwory o różnym stężeniu) napływ - bądź odpływ – wody do
komórek szparkowych, co powoduje zwiększenie – bądź zmniejszeniu - ich
turgoru, czyli uwodnienia. W skutek tego
protoplast pęcznieje i napiera na zgrubiałe ściany, co prowadzi do zmiany kształtu komórek szparkowych. Dostępność wody, niskie stężenie CO
2 i światło powodują otwieranie komórek szparkowych większości gatunków roślin, zaś brak wody, wysokie stężenie CO
2 i ciemność prowadzą do ich zamknięcia. Ważnym czynnikiem jest
kwas abscysynowy (jeden z
hormonów roślinnych) oraz transport jonów K
+.
Wzór strukturalny
