136472 Makemake

136472 Makemake

(136472) Makemake
Zdjęcie Makemake z Teleskopu Hubble'a Zdjęcie Makemake z Teleskopu Hubble'a
Odkrywca	Michael Brown , Chad Trujillo , i David Rabinowitz
Data odkrycia	31 marca 2005
Nr kolejny planetoidy	136472
Charakterystyka orbity (J2000)
Występowanie planetoidy	Pas Kuipera obiekt transneptunowy cubewano
Półoś wielka	45,34[1] j.a.
Mimośród	0,1638[1]
Peryhelium	37,91[1] j.a.
Aphelium	52,77[1] j.a.
Okres obiegu wokół Słońca	305 lat ok. 124 dni
Średnia prędkość orbitalna	4,39 km/s
Nachylenie orbity względem ekliptyki	29,00[1]°
Charakterystyka fizyczna
Średnica	ok. 1460[2] km
Masa	~4 × 1021 kg
Średnia gęstość	~2,0 g/cm3
Okres obrotu wokół własnej osi	7,77[3] h albo 22,48[1] h
Albedo	0,8 ± 0,2
Jasność absolutna	-0,4[1] m
Średnia temperatura powierzchni	~30 K

Makemake (oficjalnie: 136472 Makemake) – planeta karłowata , jeden z obiektów pasa Kuipera , trzecia co do wielkości rozpoznana planeta karłowata i drugie co do wielkości znane ciało z pasa Kuipera . Zalicza się do ciał typu cubewano . Jego średnica to około ⅔ średnicy Plutona . Jako nieliczne z ciał swojego typu Makemake nie posiada odkrytego satelity. Jego ekstremalnie niska średnia temperatura (około 30 K ) sprawia, że jego powierzchnię pokrywa najprawdopodobniej metanowy i etanowy lód.

Spis treści 1 Odkrycie 2 Orbita 3 Właściwości fizyczne 4 Zobacz też 5 Przypisy 6 Linki zewnętrzne

Odkrycie

Makemake, pierwotnie znany pod nazwą (136472) 2005 FY₉ (nieformalnie również jako Easterbunny, czyli "Wielkanocny zajączek"), został odkryty w Obserwatorium Palomar 31 marca 2005 roku, lecz o odkryciu tego ciała poinformowano 29 lipca 2005 roku – w tym samym dniu świat dowiedział się o istnieniu jeszcze dwóch innych obiektów transneptunowych : 136199 Eris , która okazała się większa od 134340 Plutona i nieco mniejszej 136108 Haumei .

Od 11 lipca 2008 obiekt otrzymał nazwę "Makemake" i został zakwalifikowany jako planeta karłowata i plutoid ^[4]. Nazwa pochodzi od Make-make, boga – stwórcy ludzkości w wierzeniach mieszkańców Wyspy Wielkanocnej .

Orbita

Orbity Makemake (zielona), Haumei (niebieska) i Plutona (czerwona)

Orbita 136472 Makemake nachylona jest do płaszczyzny ekliptyki pod kątem 29° i umiarkowanie eliptyczna (e~0,16). Na jeden obieg wokół Słońca ciało to potrzebuje ok. 305 lat. Obecnie oddalone jest ono o ponad 52 j.a.^[5] od Słońca, zbliżając się do aphelium orbity (minie aphelium w 2033 r.).

Makemake jest klasyfikowany jako klasyczne cubewano , jego orbita podobna jest do orbity 136108 Haumei ; krąży on jednak nieco dalej od Słońca niż Haumea.

Właściwości fizyczne

Artystyczna wizja Makemake

Makemake jest bardzo dużym obiektem wśród transneptunów – ma ok. 1460 km średnicy, ale jego dokładne wymiary nie są znane. Ma wysokie albedo sięgające nawet 0,8. Jest drugim co do wielkości i jasności obiektem transneptunowym. Jest wystarczająco jasny, by był widoczny przez duże teleskopy amatorów. Jego jasność absolutna to –0,4^m. Jest planetą karłowatą, która bardzo szybko obraca się wokół własnej osi – w ciągu 7,77 godziny. Nie posiada, według obecnej wiedzy, żadnych księżyców . Temperatura powierzchni tego ciała to ok. 30K. Na Makemake wykryto ślady metanu oraz słabą atmosferę. Analizy widmowe powierzchni wykazały obecność gruboziarnistych kryształów metanu o grubości przynajmniej 1 cm. W przeciwieństwie do Plutona, czy Eris, na powierzchni 136472 Makemake występuje mało azotu . Przyczyna jest dotąd nieznana.

Zobacz też

• Lista planetoid
• Lista obiektów transneptunowych

Przypisy

1. ↑ ^{1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6} JPL Small-Body Database Browser: 136472 Makemake (2005 FY9) ( ang. ). 2010-06-03 last obs. used. [dostęp 2010-08-30].
2. ↑ Wm. Robert Johnston: List of Known Trans-Neptunian Objects ( ang. ). Johnston's Archive, 2010-08-07. [dostęp 2010-08-30].
3. ↑ ekonews065.pdf , str. 11
4. ↑ Dwarf Planets and their Systems . Working Group for Planetary System Nomenclature (WGPSN)
5. ↑ AstDys Makemake Ephemerides ( ang. ). [dostęp 2009-12-06].

Linki zewnętrzne

• Baza danych o małych ciałach Układu Słonecznego
• 136472 Makemake w bazie JPL
• Diagram orbity 136472 Makemake

... | Poprzednia planetoida | (136472) Makemake | Następna planetoida | ...

Inne hasła zawierające informacje o "136472 Makemake":

Chronologiczny wykaz odkryć planet, planet karłowatych i ich księżyców w Układzie Słonecznym ...

Lista obiektów w Układzie Słonecznym ze względu na masę karłowata 18 134340 Pluton 13,1 Yg1,305 ± 0.007 × 1022 kg~0,0022 planeta karłowata 19 136108 Haumea 4,2 Yg4,2 ± 0,1 × 1021 kg~0,00069 planeta karłowata 20 136472 Makemake ~4 Yg~4 × 1021 kg~0,00067 planeta karłowata 21 * Tytania 3,5 Yg3,526 × 1021 kg~0,00059 księżyc Urana 22 * Oberon 3,0 Yg3,014 × 1021 kg~0,00050 księżyc Urana 23 90377 ...

Lista obiektów w Układzie Słonecznym ze względu na promień 5750,40471,520,066011 Merkury 2 439,70,38360,830,056212 Kallisto †2 410,30,37858,650,054113 Io †1 821,528,6%25,322,34%14 Księżyc 1 737,127,3%21,9582,03%15 Europa †1 56124,5%15,931,47%16 Tryton †1 353,421,2%10,380,96%17 136199 Eris *1 300+200 / -10019%70,7%18 134340 Pluton 1 19518,7%7,150,66% 136472 Makemake *900±10012,6-15,7% Tytania ‡788,912,4%2,060,19% Rea ‡764,412,0%1,870,17% Oberon †761,412,0%1,850,17% 136108 Haumea *74511,7% 90377 Sedna *745±1559-14% Japet †73611,3%1,550,14% 50000 Quaoar †630±958,4-11,4% Charon †6069,5%0,870,09% Umbriel †584,79,2%0,840,08% Ariel ‡578,99,1%0,810,08% Dione †561,68,8%0,730,07% Tetyda ‡5338,3%0,6240,06% 2002 TC302 *532±62 1 Ceres ‡4757,6%0,4370,04% 90482 Orkus *473±366,9-8,0% 2005 QU182 *460? 20000 Waruna *445±658,3%0,6240,06% 28978 Iksjon †4117,3%0,4210,038% 2007 UK126 *400? 2003 ...

Lista obiektów w Układzie Słonecznym karłowata ) Charon Nix Hydra 28978 Iksjon twotina cubewana (55637) 2002 UX25 20000 Waruna (55636) 2002 TX300 136108 Haumea (planeta karłowata) 50000 Quaoar (202421) 2005 UQ513 136472 Makemake (planeta karłowata) (174567) 2003 MW12 (55565) 2002 AW197 Krawędź Kuipera (nagły koniec Pasa ...

Cubewano posiada dwa księżyce i bardzo szybko obraca się wokół własnej osi (3,9 godz.) 136472 Makemake – największy znany obiecnie cubewano i jeden z największych obiektów ...

Pas Kuipera ...

Obiekt transneptunowy Zaliczamy do nich cztery ciała: 134340 Pluton , 136108 Haumea , 136199 Eris oraz 136472 Makemake . Misje badawczeW kierunku Plutona wysłano sondę kosmiczną New Horizons , która ...

136472 Makemake obrotu wokół własnej osi7,77 halbo 22,48 h Albedo 0,8 ± 0,2 Jasność absolutna -0,4 m Średnia temperatura powierzchni~30 K Makemake (oficjalnie: 136472 Makemake) – planeta karłowata , jeden z obiektów pasa Kuipera , trzecia co ...

136108 Haumea ...

1 Ceres została zaliczona 1 Ceres oraz 134340 Pluton , 136199 Eris , 136108 Haumea i 136472 Makemake . Badania CeresSonda Dawn NASA planuje od lutego do lipca 2015 roku ...

Inne lekcje zawierające informacje o "136472 Makemake":