Cyklop (Kiklop,
gr.
Κύκλωπες Kýklōpes,
łac.
Cyclopes, "okrągłoocy") – w
mitologii greckiej
cyklopi to olbrzymy z jednym okiem pośrodku czoła, zajmujące się pasterstwem i budową ogromnych murów (
cyklopowe mury
). Pracowali też u
Hefajstosa
w kuźni i kuli
pioruny
dla
Zeusa
.
Cyklopi pierwszego pokolenia:
Brontes
,
Steropes
i
Arges
, to dzieci
Gai
i
Uranosa
. Zostali wtrąceni do
Tartaru
przez swojego ojca, gdyż ten obawiał się ich wielkiej siły. Jednak
Kronos
, także syn Uranosa, uwolnił ich oraz
gigantów
i
hekatonchejrów
, aby pomogli mu w walce ze swoim ojcem. Jednak po zwycięstwie nad Uranosem, Kronos ponownie zepchnął ich na dno piekieł, gdzie pozostali do czasu uwolnienia ich przez
Zeusa
, syna Kronosa. Właśnie wtedy wykuli dla niego potężną broń - pioruny, dzięki którym wygrał wojnę z
tytanami
. Cyklopi stworzyli także
Hełm Hadesa
,
trójząb
Posejdona
oraz
łuk
i
strzały
Artemidy
. Ponoć zostali zabici przez
Apolla
po tym, jak Zeus zabił jego syna
Asklepiosa
, ciskając w niego piorunem.
Drugie pokolenie cyklopów, to
Polifem
- syn Posejdona i
nimfy
Toosy, który został oślepiony przez
Odyseusza
oraz
Telemus
-
wieszcz
.
Prawdopodobnie prototypem do stworzenia postaci cyklopa byli ludzie chorzy na
zespół Pataua
, gdyż zdarza się , że dzieci dziedziczące tę chorobę rodzą się z jednym okiem.
Bernard Heuvelmans
w książce Na tropie nieznanych zwierząt[1] przytacza hipotezę
XIX
-wiecznego niemieckiego
demonologa
Teodora Zolla, identyfikującą
Polifema
i resztę cyklopów jako
goryle
.
Przypisy
- ↑ Bernard Heuvelmans: Na tropie nieznanych zwierząt,
Wiedza Powszechna
, Warszawa 1965, wyd. 1