Jasnowłosa nimfa - obraz olejny Paula Émile'a Chabasa

Zdziwiona Diana - obraz olejny Julesa Josepha Lefebvre'a z 1879 r.

Nimfa - obraz olejny Henryka Siemiradzkiego z 1863 r.

Nimfy ( gr. Νύμφαι Nýmphai, l. poj. Νύμφη Nýmphē, łac. nymphae, ‘młode kobiety’, ‘dziewczyny w porze godowej’, ‘narzeczone’) – mit. gr. , mit. rzym. boginie (niższego rzędu) i uosobienia sił żywotnych przyrody .

Mitologia

Homer przedstawiał je jako córki Zeusa . Były pięknymi, młodymi i długowiecznymi kobietami. Mieszkały we wsiach, lasach i wodach. Były duchami pól i ogólnie całej przyrody. Stanowiły uosobienie jej płodności i wdzięku. Zamieszkiwały groty, gdzie spędzały czas przędąc i śpiewając.

Nimfy nie stanowiły grupy jednorodnej. Dzieliły się na różne grupy w zależności od miejsca zamieszkania: nimfy wodne nazywano najadami, leśne driadami, drzewne hamadriadami, górskie oreadami, a łąkowe lejmoniadami.

Nimfy były często żonami herosów lub założycieli miast. Często pojawiały się w mitach o tematyce miłosnej. Zwykle ich kochankami byli: Pan , satyrowie , Priap , którzy uosabiali męskie siły w przyrodzie. Były także wybrankami większych bogów, jak: Zeus , Apollo , Hermes , Dionizos . Nimfy często zakochiwały się i uprowadzały młodzieńców np. Hylasa .

Opiekowały się boskimi niemowlętami jak Zeus czy Dionizos , np. Almatea .

Najbardziej znanymi nimfami były: Dafne , Echo i Kalipso . W wiekach późniejszych nimfy stały się częstym tematem wierszy i dramatów . Od ich nazwy wywodzą się terminy nimfomania , nimfetka i nimfofilia .

Nimfy to: alseidy , driady , hamadriady , lejmoniady , meliady , najady , Nereidy , Okeanidy , oready , syreny i Atlantydy ( Hesperydy , Hiady oraz Plejady ).

Kult

Uważano je za bóstwa niższego rzędu, do których zwracano się z prośbami i które nie były groźne. Zazwyczaj były w służbie u wielkich bogiń, najczęściej Artemidy , niekiedy bogów, jak Hermes czy Dionizos , gdzie były partnerkami satyrów lub sylenów , albo jednej z nich, ale wyższego rzędu.

W Grecji wierzono w nimfy do czasów nowożytnych . Obecnie tłumaczy się ich kult jako pozostałości pierwotnego animizmu .

Nimfy w kulturze

W latach 1512 - 15 powstał obraz Dwie nimfy, autorstwa Palmy il Vecchio . Ok. 1525 ten sam artysta namalował obraz Kąpiąca się nimfa. W 1580 r. Giovanni da Bologna stworzył rzeźbę, której nadał tytuł Nimfa. W 1613 r. Peter Paul Rubens stworzył obraz Nimfa i satyrowie. Ten sam malarz namalował w 1617 r. obraz Trzy nimfy z rogiem obfitości. Natomiast spod pędzla tego malarz w latach 1635 - 40 wyszedł obraz Nimfy Diany, zaskoczone przez satyrów. Étienne-Maurice Falconet stworzył w 1757 r. rzeźbę, którą nazwał Nimfa wychodząca z kąpieli. Zaś w 1855 r. za sprawą Böcklina powstało dzieło Centaur i nimfa

Nimfy w Wikipedii

- Adresteja - Ajgina - Aretuza - Kalipso - Eurydyka - Dafne - Egeria - Plejone - Rode - Salmakis - Ogygia - Hesperia - Ajtra - Pitys - Ojnone - Kyrene (mitologia) - Minte - Melie - Carmenta - Idaja - Himalia - Kyane - Adamantea - Ajtne - Aksjoche - Kiane

Zobacz też

• Elfy
• Południce
• Rusałki
• Wiły

Bibliografia

• Grimal P., Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich, Wrocław 1987,
• Kopaliński W., Słownik mitów i kultury tradycji, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1987,