Kultura oralna jest to forma
kultury
, w której nieznane jest
pismo
, albo nawet jego możliwość; transmisji treści kulturowych dokonuje się w niej w drodze bezpośredniego
przekazu ustnego
(oralnego).
Charakterystyka ogólna
W takiej kulturze
słowa
nie istnieją w żadnej materialnej postaci, są więc zdarzeniami. Dlatego
Bronisław Malinowski
podkreślał, że w takich
kulturach
język
jest bardziej sposobem działania, a nie odpowiednikiem myśli. Stąd powszechna w takich społeczeństwach wiara w stwórczą moc słowa.
Jedynym w takim systemie sposobem przechowywania treści kulturowych jest ich powtarzanie, z dążeniem do zachowania postaci możliwie nienaruszonej. Treści nie powtarzane ulegają zapomnieniu i tym samym przepadają, niemożliwe jest już ich odnalezienie.
W kulturze takiej
struktura
ludzkiego
sposobu
myślenia
, podejścia do
czasu
, do
rzeczywistości
jest zupełnie inna niż w
społeczeństwach
, których
kultura
oparta jest na
piśmie
, a zwłaszcza tych opartych na
druku
.
Ogromny wkład w odkrycie i opisanie sposobu funkcjonowania kultur oralnych mieli tacy badacze jak Milman Parry i jego syn Adam. Ich badania wiążą się z próbami wyjaśnienia tzw.
kwestii homeryckiej
(problem autorstwa
eposów
Homera
) a także z
eposami
ludowymi
Bałkanów
. Jednak na ich zrozumienie złożył się szereg badań prowadzonych przez
antropologów
w społeczeństwach "pierwotnych" na całym świecie, a także
folklorów
europejskich
, które również były kulturami oralnymi.
Cechy kultur oralnych
Walter J. Ong
, autor jednego z podstawowych opracowań specyfiki kultur oralnych w porównaniu do kultur pisma i druku, opierając się na innych szczegółowych badaniach
antropologicznych
, podaje następujące zasadnicze cechy kultur oralnych:
Wybrana literatura
-
Walter J. Ong
, Oralność i piśmienność: słowo poddane technologii, Lublin
1992
.
- fragment przedrukowany w: Antropologia słowa: zagadnienia i wybór tekstów, red. G. Godlewski, Warszawa
2004
.
- P. Zumthor, Właściwości tekstu oralnego, "Literatura Ludowa" 1986 nr 1; przedruk w: Antropologia słowa, op. cit.
- B.W. Andrzejewski, Problemy literatury ustnej w Afryce, "Przegląd Orientalistyczny"
1978
nr 1.
-
Claude Lévi-Strauss
, Skuteczność symboliczna w: tegoż, Antropologia strukturalna, Warszawa
1970
.
- Piotr Bogatyriew, Semiotyka kultury ludowej, Warszawa
1979
.