Selery zwyczajne
Selery zwyczajne, odmiana korzeniowa Selery zwyczajne, odmiana korzeniowa
Systematyka [1]
Domena :	eukarionty
Królestwo :	rośliny
Klad :	rośliny naczyniowe
Klad :	Euphyllophyta
Klad :	rośliny nasienne
Klasa :	okrytonasienne
Klad :	klad astrowych
Rząd :	selerowce
Rodzina :	selerowate
Rodzaj :	selery
Gatunek :	selery zwyczajne
Nazwa systematyczna
Apium graveolens L. Sp.Pl.2 1753

Morfologia

Selery zwyczajne (Apium graveolens L. ) – gatunek rośliny należący do rodziny selerowatych . Taka jest prawidłowa nazwa tego gatunku^[2][3], zwyczajowo nazywany bywa selerem zwyczajnym.

Rozmieszczenie geograficzne

W stanie dzikim rośnie w Europie, Azji Zachodniej i Środkowej, na Kaukazie, w Afryce^[4]. Rozprzestrzenił się także gdzieniegdzie poza obszarem swojego rodzimego występowania^[4]. W Polsce w stanie dzikim tylko na wyspie Uznam . Jest uprawiany w wielu rejonach swiata, czasami przejściowo dziczejący ( efemerofit ).

Morfologia

Łodyga

Osiąga wysokość do 1 m (kwitnąca).

Korzeń

Bulwiasty, spichrzowy.

Liście

Zazwyczaj 3-sieczne, częściowo pierzaste, z ząbkowanymi krawędziami na długich nagich łodygach. Błyszczące.

Kwiaty

Drobne, bladożółte, zebrane w kwiatostany (forma baldachu złożonego bez pokryw oraz pokrywek ), złożone z 6 do 12 szypuł.

Owoc

Rozłupki .

Biologia i ekologia

Roślina dwuletnia . Kwitnie od lipca do września. Siedlisko : halofit rosnący na nadmorskich łąkach i terenach podmokłych, a także solniskach w głębi lądu. Liczba chromosomów 2n= 22^[3].

Zmienność

Odmiany botaniczne ^[4][5]:

• seler typowy (Apium graveolens L. var. graveolens) – odmiana dziko rosnąca
• seler korzeniowy (Apium graveolens L. var. rapaceum (Mill.) Gaudin) – tylko w uprawie
• seler naciowy (Apium graveolens L. var. dulce (Mill.) Pers.) – w uprawie, czasami dziczejący
• seler liściasty (Apium graveolens L. var. secalinum (Alef.) Mansf.) – tylko w uprawie

Zastosowanie

• Sztuka kulinarna – korzeń i liście są wykorzystywane jako warzywo i przyprawa . Uprawiany jest od ponad 2000 lat^[5].
• Roślina lecznicza – cała roślina zawiera olejki złożone w 90% z terpenów i seskwiterpenów .
• W starożytnym Egipcie , Grecji i Rzymie stosowana w celach rytualnych i pogrzebowych.

Przypisy