Po okresie chaosu w rzymskim systemie monetarnym, spowodowanym wojnami domowymi, uporządkował go cesarz Oktawian August . Podstawową jednostką systemu był złoty aureus ( 7,79g), srebrną zaś denar (3,89). Prawo emisji monet złotych i srebrnych należało do cesarza. Natomiast w gestii senatu pozostawiono emisje monet brązowych.Wybijano mosiężne Sesterce (27,28) i duspondiusy(13,64) a także miedziane asy (10,91) i kwadransy (2,73g). Jeden aureus był równy 25 denarom , denar zaś 4 Sestercom , 8 duspondiusom, 16 asom , 32 semisom , a 64 kwadransom.W prowincjach wschodnich utrzymał się w większych ośrodkach system oparty na greckiej drachmie . .Pierwszą dewaluacje monety przeprowadził Neron w 64 r., obniżając wagę aureusa (do 7,27g) a denara (do 3,41g) ,system ten utrzymał się do przełomu ii i III w.Jednak pogarszająca się sytuacja gospodarcza cesarstwa spowodowała dalsza obniżkę wartości pieniądza, polegającą na dodawaniu miedzi do stopu. W 194 r cesarz Septymiusz sewer obniżył zawartość srebra w denarach, przeciętnie do 47% procent ich wagi.Jednak ciągle pogarszająca się sytuacja polityczna i gospodarcza doprowadziła do jeszcze głębszej dewaluacji pieniądza. Reformę systemu monetarnego przeprowadził w 294 r cesarz Dioklecjan . Pozostawił on złotą monetę aureus , obniżając jednocześnie jej wagę, a także wprowadził zupełnie nową srebrną monetę o nazwie argenteus (3,41g).A także wprowadził nowe jednostki: brązowe folissy i antoniniany . Jeden [aureus] odpowiadał 25 argenteusom , a ten 5 follisom ,12,5 antoninionom , a 25 denarom .Ostatnią większą reformą było wprowadzenie do obiegu przez cesarza Konstantyna I nowej złotej jednostki monetarnej , solida (4,54g)m, który zastąpił aureusa .