Na mapach: 38°12'N 21°18'E / 38.2, 21.3

Bitwa pod Lepanto
Bitwa pod Lepanto, autor nieznany
Data	7 października 1571 r.
Miejsce	Zatoka Patraska , Morze Jońskie
Wynik	pełne zwycięstwo floty Świętej Ligi
Terytorium	obecnie Grecja
Strony konfliktu Święta Liga : Hiszpania Republika Wenecka Państwo Kościelne Republika Genui Księstwo Sabaudii-Piemontu Zakon maltański Imperium osmańskie Dowódcy Juan de Austria Ali Pasza † Siły 206 galer , 6 galeasów 230 galer, 56 galeot Straty 9 tys. zabitych i rannych, 12 galer straconych 30 tys. zabitych i rannych, 137 okrętów zdobytych, 50 okrętów zatopionych

Lepanto (obecnie Naupaktos ), miasto i port w Grecji , silna twierdza bizantyjsko - wenecka w basenie Morza Śródziemnego .

7 października 1571 r., 60 km na południowy zachód od Lepanto, 15 km na zachód od przylądka Araksos, na Morzu Jońskim u wylotu Zatoki Patraskiej rozegrała się bitwa pomiędzy Turcją a Ligą Świętą , zakończona zwycięstwem chrześcijan . Bój pod Lepanto był jedną z najkrwawszych bitew morskich w dziejach świata.^[1]

Podłoże

W 1570 r. Turcja zażądała od Wenecji przekazania Cypru . Wenecjanie zignorowali groźbę turecką. W rezultacie Cypr został najechany przez wojska tureckie . Po upadku Nikozji papież Pius V zorganizował dla obrony Famagusty (maj 1571) wśród państw chrześcijańskich Świętą Ligę, w której główne role odgrywały Hiszpania i Wenecja.

Pod Lepanto stoczono bitwę morską, w której po obu stronach wzięło udział po ok. 200 okrętów. Siłami chrześcijańskimi dowodził książę Juan de Austria, nieślubny syn cesarza Karola V Habsburga zaś muzułmańskimi - Ali Pasza.

Przebieg bitwy

Starcie rozpoczęła flota turecka próbując oskrzydlić flotę chrześcijan, ale potężne galeasy weneckie miały tak wielką przewagę ogniową, że praktycznie druzgotały ogniem dział osmańskie galery. W tej sytuacji Turkom pozostał jeden tylko sposób walki - abordaż , tymczasem okręty chrześcijańskie, szybsze od galer tureckich, nie przyjęły taktyki przeciwnika, lecz starały się ustawiać doń burtami, wykorzystując całą siłę swych dział. Walczono z ogromną determinacją, ale z wolna jęła się zarysowywać przewaga po stronie floty europejskiej. W rezultacie niemal cała turecka flota została zatopiona.

Pokłosie

Zwycięstwo sił chrześcijańskich podniosło morale w Europie, jednak nie zostało wykorzystane militarnie. Sułtan Selim II miał powiedzieć po bitwie "Pod Lepanto chrześcijanie mnie ogolili. Na Cyprze ja odciąłem im ramię. Moja broda odrośnie...". I miał po trochę racji: wkrótce Liga Święta rozpadła się, Cypr pozostał w rękach tureckich, a w 1574 r. Hiszpania musiała opuścić Tunis - jednakże flota turecka straciła pod Lepanto setki doświadczonych, zaprawionych w boju marynarzy. Odbudowane siły morskie Osmanów walczyły latem 1572 r. trzy razy - za każdym razem przegrywając.

Zwycięstwo Świętej Ligi w bitwie pod Lepanto papież Pius V przypisał wstawiennictwu Najświętszej Maryi Panny i w 1572 dzień 7 października ogłosił świętem Matki Boskiej Zwycięskiej zmienionym w 1573 przez jego następcę, papieża Grzegorza XIII , na święto Matki Boskiej Różańcowej ^[2].

Bitwa pod Lepanto, Paolo Veronese ( 1528 - 1588 )

Przypisy

Bibliografia

Zygmunt Ryniewicz, Bitwy świata, leksykon, Warszawa 1995,

Szkic bitwy pod Lepanto (1571)

Naupaktos .
W rocznicę bitwy, 7.10. 2000 , Wenecjanie ufundowali tablicę pamiątkową