Grzegorz XIII Gregorius Tertius Decimus
Ugo Boncompagni
Papież
Grzegorz XIII
Herb Grzegorz XIII
Data i miejsce urodzenia	7 stycznia 1502 Bolonia , Włochy
Data i miejsce śmierci	10 kwietnia 1585 Rzym , Włochy
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Prezbiterat	1542
Nominacja biskupia	1558
Sakra biskupia	brak danych
Kreacja kardynalska	1565
Pontyfikat	13 maja 1572

Grzegorz XIII (Ugo Boncompagni) (ur. 7 stycznia 1502 w Bolonii – zm. 10 kwietnia 1585 w Rzymie) – papież w okresie 13 maja 1572 – 10 kwietnia 1585 r.

Autor kalendarza gregoriańskiego który jest używany do dziś. Zastąpił on kalendarz juliański 1 marca 1582 r. Grzegorz XIII wydał 13 lutego bullę ^[1], w której nakazał opuścić 10 dni, a w przyszłości nie traktować lat 1700, 1800, 1900, 2100 itd. jako lata przestępne .

Był synem kupca. Studiował prawo w Bolonii. W 1530 roku uzyskał stopień doktora i przez następne osiem lat wykładał na uczelni prawo. Miał nieślubnego syna Giacoma. Kiedy w 1539 roku przyjechał do Rzymu, papież Paweł III powierzył mu urząd sędziego na Kapitolu i wicekanclerstwo w Kampanii . W 1542 roku Buoncompagni przyjął święcenia kapłańskie . Papież Paweł IV mianował go sekretarzem swojego bratanka kardynała Carla Carafy. Z nim Ugo wypełnił dwie misje dyplomatyczne, w 1556 we Francji i rok później w Brukseli. W 1558 został biskupem Vieste . Na życzenie papieża Piusa IV udał się w 1561 roku razem z legatem kardynałem Ludivikiem Simonettą na obrady soboru trydenckiego. Jego udział w redagowaniu dekretów soborowych był tak znaczący, że Pius IV w dowód uznania mianował go w 1565 roku kardynałem - prezbiterem kościoła św. Sykstusa w Rzymie. Powierzył mu też misję rozwiązania sprawy arcybiskupa Toledo Bartolomea de Carranzy oskarżonego o herezję, której inkwizycja dopatrzyła się w jego Katechizmie chrześcijańskim i uwięziła hierarchę. W podróży do Hiszpanii Buoncopagniemu towarzyszył jako teolog Felice Peretti, późniejszy papież Sykstus V . Król Filip II Habsburg obdarzył wysłannika papieża dużym zaufaniem, a poparcie ze strony monarchy okazało się decydujące o wyborze na Tron Piotrowy. Wyrok na Carranzę został wydany dopiero przez Grzegorza XIII i wbrew oczekiwaniom króla był łagodny (odwołanie kwestionowanych twierdzeń). Kardynał Buoncompagni nie wrócił do Rzymu na konklawe po śmierci Piusa IV, ale pracował także dla jego następcy, Piusa V, w sygnaturze, czyli kongregacji będącej apelacyjnym trybunałem sądowniczym Stolicy Apostolskiej.

Po śmierci Piusa V kardynałowie w ciągu niespełna 24 godzin wybrali Ugona Buoncompagniego na nowego papieża. Stało się to możliwe, gdy najpoważniejszy kandydat, kardynał Alessandro Farnese , na prośbę króla hiszpańskiego Filipa II zrezygnował.

Po wyborze na papieża Ugo Buoncompagni swoje imię przybrał na cześć Grzegorza I ( 590 - 604 ), którego uważał za swojego patrona. Został koronowany 25 maja 1572.

Medal pamiątkowy z wizerunkiem Grzegorza XIII z 1572

Podczas swojego pontyfikatu podniósł intelektualny poziom kleru, zakładając przy pomocy jezuitów szkoły w Rzymie i innych miastach. Kolegium Rzymskie , później nazwane Uniwersytetem Gregoriańskim, do dziś jest jednym z głównych ośrodków myśli chrześcijańskiej. Realizując zalecenia soboru trydenckiego , polecił opublikować zbiór nowego prawa kanonicznego . Odprawiał trzy msze święte w tygodniu i w każdą niedzielę, co w okresie renesansu należało do rzadkości^[]. Jednocześnie wzorem innych władców swej epoki uważał, że innowierców trzeba zwalczać mieczem i ogniem. Pochwalił więc w 1572 r. paryską rzeź 10 tysięcy hugenotów , zwaną nocą św. Bartłomieja ^[].

Ustanowił święto Matki Bożej różańcowej ( 7 października ), w miejsce święta Matki Bożej zwycięskiej wprowadzonego przez Piusa V dla uczczenie pokonania Turków w bitwie pod Lepanto .

Przypisy

Poprzednik Pius V

Papież 1572-1585

Następca Sykstus V