Europejska Organizacja Rozwoju Rakiet Nośnych (
ang
. European Launcher Development Organisation, ELDO) – międzynarodowa organizacja zawiązana w
1962
, a formalnie utworzona w
1964
, w celu opracowania i budowy rakiety nośnej Europa. W
1974
połączona z
ESRO
w
Europejską Agencję Kosmiczną
.
Propozycja utworzenia ELDO została wysunięta przez Wielką Brytanię, która w kwietniu
1960
anulowała niemal ukończony program budowy rakiety Blue Streak. Wielka Brytania zaproponowała krajom ówczesnej Unii Europejskiej budowę wspólnej trójstopniowej rakiety nośnej zdolnej do wyniesienia na niską orbitę okołoziemską ładunek 1 000 kg.
Do programu przystąpiły:
Brytyjski Blue Streak miał stanowić 1. człon rakiety Europa I. Francuska rakieta Coralie, 2. człon. Niemcy miały zbudować człon trzeci. Włochy miały zaprojektować satelitę, a Holandia z Belgią skoncentrować się na systemie śledzenia i telemetrii.
Pierwsze 10 startów odbyło się z poligonu rakietowego Woomera, w Australii. Program startów podzielono na trzy fazy:
- Faza 1 (
1964
-
1965
) - starty F1 do F3 - starty pierwszego członu Blue Streak w kierunku północno-zachodnim (Talgarno). Wszystkie starty był udane
- Faza 2 (
1966
-
1967
) - starty F4, F5, F6/1 i F6/2 - loty suborbitalne z makietami satelitów w kierunku pustyni Simpsona. Loty odbywały się z makietami 2. i 3. członu (sprawdzenie stabilności aerodynamicznej), po czym w kolejnych startach zastępowano je właściwymi stopniami
- Faza 3 (
1967
-
1970
) - starty F7 do F10 - starty z satelitą wraz jego satelizacją - żaden nie powiódł się z powodu usterek 3. członu. Lot F10 nie odbył się
Fazy 2. i 3. były całkowicie nie udane. Człony Blue Streak sprawdzały się i działały bez zarzutu, jednak usterki pojawiały się zawsze w 2. i 3. członie rakiety. Czwarty lot fazy 2. został dodany w celu zrekompensowania poprzednich porażek jednak również nie powiódł się.
Ponieważ kosmodrom Woomera nie nadawał się do umieszczania satelitów na orbitach geostacjonarnych, w
1966
zdecydowano o przeniesieniu kolejnych startów do
Kourou
- francuskiego kosmodromu w
Gujanie Francuskiej
, w Ameryce Południowej.
Tam,
5 listopada
1971
, odbył się ostatni start F11, w czteroczłonowej konfiguracji Europa II.. Nie powiódł się on z powodu usterki autopilota. Rakieta rozbiła się. Przełożony z tego powodu start F12 nie został zrealizowany, gdyż w międzyczasie Wielka Brytania wycofała się z programu i postanowiono rozwijać rakiety rodziny
Ariane
.
Źródła
