Klemens IX, (Giulio Rospigliosi), (ur.
27
lub
28 stycznia
1600 w
Pistoia
- zm.
9 grudnia
1669 w
Rzymie
) –
papież
w okresie od
20 czerwca
1667
do
9 grudnia
1669
.
Pochodził ze starego rodu lombardzkiego. Studiował nauki wyzwolone w seminarium rzymskim oraz prawo, teologię i filozofię na Uniwersytecie w
Pizie
(gdzie obronił w
1623
doktorat obojga praw). Po studiach wykładał filozofię w Pizie, następnie (
1625
) udał się do Rzymu. W Kurii Rzymskiej zajmował m.in. stanowiska referendarza Trybunału Sygnatury Apostolskiej, sekretarza Kongregacji Rytów, członka personelu legacji w
Awinionie
. Był także kanonikiem i wikariuszem Bazyliki Liberiańskiej. W latach
1634
-
1644
pełnił funkcję sekretarza pism dyplomatycznych (Listów do Książąt), w
1643
został radcą Trybunału Świętej Penitencjarii. Otrzymał honorowe obywatelstwo Rzymu. Publikował wysoko oceniane w Rzymie sztuki teatralne i poezje.
14 marca
1644 został mianowany
arcybiskupem
tytularnym Tarsu (przyjął sakrę biskupią
29 marca
1644 w Rzymie z rąk kardynała Antonio Barberiniego) i w lipcu t.r. udał się z misją nuncjusza do
Hiszpanii
. Pozostawał na tej placówce do stycznia
1653
, po odwołaniu ostatnie lata pontyfikatu
Innocentego X
spędził na uboczu. W okresie sediswakancji po śmierci Innocentego Kolegium Kardynalskie powierzyło Rospigliosiemu w styczniu
1655
funkcję gubernatora Rzymu.
Nowy papież
Aleksander VII
powierzył mu funkcję sekretarza stanu (kwiecień 1655), a
9 kwietnia
1657
wyniósł do godności kardynalskiej (Rospigliosi został prezbiterem S. Sisto). Jako szef dyplomacji papieskiej kardynał Rospigliosi dbał o dobre stosunki z dworem
francuskim
, mimo negatywnego stosunku Francuzów do papieża Aleksandra.
Wieloletnia praca na stanowisku nuncjusza w Hiszpanii oraz udane współdziałanie z Francją zapewniły Rospigliosiemu pozycję neutralnego kandydata na
konklawe
po śmierci Aleksandra VII.
20 czerwca
1667 został on wybrany na papieża i przyjął imię Klemensa IX.
26 czerwca
1667 papież Klemens został koronowany, a
3 lipca
odbył uroczysty ingres do
Bazyliki Laterańskiej
.
Miał opinię człowieka skromnego, o nieskazitelnym charakterze. Wyróżniało go to na tle skorumpowanej Kurii Rzymskiej, co znalazło realizację w ograniczeniu powszechnej w pierwszej połowie
XVII wieku
praktyki
nepotyzmu
. W polityce zagranicznej papież stanął przed problemem konfliktu francusko-hiszpańskiego, który daremnie próbował załagodzić. W większości spraw papież ulegał wpływom francuskim, m.in. zostawił królowi Francji wolną rękę w nominacjach na urzędy kościelne. Wskutek działań ministra francuskiego de Lionne'a Klemens IX zaakceptował tzw. pokój klementyński, który zezwalał czterem biskupom francuskim, znanym z poglądów
jansenistycznych
, podpisać kościelny akt potępienia tez jansenizmu; nie odstąpili oni jednocześnie od swoich poglądów, które mogli zatrzymać jako "prywatne".
Zamierzeniem militarnym papieża było wyzwolenie
Krety
spod panowania tureckiego.
6 września
1669 flota papieska, dowodzona przez krewnego Klemensa Vincenzo Rospigliosiego, poniosła klęskę, a
Wenecja
została zmuszona do poddania Turkom ostatniego chrześcijańskiego punktu Krety, Kandii (
Iraklionu
). Podobno ta klęska, która przyniosła Państwu Papieskiemu także straty finansowe, przyspieszyła śmierć papieża. Zmarł on po ataku apoplektycznym
9 grudnia
1669, został pochowany początkowo w Bazylice Watykańskiej; później zwłoki przeniesiono do Bazyliki S. Maria Maggiore.
Źródła
