Tylmanowa –
wieś
w
Polsce
położona w
województwie małopolskim
, w
powiecie nowotarskim
, w
gminie Ochotnica Dolna
.
W latach 1975-1998
miejscowość administracyjnie należała do
województwa nowosądeckiego
.
Wieś rozciąga się na przestrzeni kilku kilometrów w dolinie
Dunajca
, przy drodze
Nowy Targ
-
Krościenko
-
Nowy Sącz
. Położona pomiędzy
gorczańskim
pasmem
Lubania
i
Beskidem Sądeckim
.
W osiedlu Rzeka poniżej ujścia
Ochotnicy
istnieje na Dunajcu tor do
kajakarstwa górskiego
.
Historia
Tylmanowa została założona w
1336
r. przy szlaku handlowym wiodącym na
Spisz
. Jej nazwa pochodzi od imienia
zasadźcy
Tylmana.
Podczas
kampanii wrześniowej
w
1939
r. w zwężeniu doliny Dunajca koło Kłodnego znajdował się silny polski punkt oporu. W dniu 4 września oddziały niemieckie i słowackie zaatakowały linię obrony, ostrzeliwując z dział zabudowę wsi. Polacy wycofali się po wyczerpaniu amunicji. W odwrocie wysadzono basztę skalną w przysiółku Rzeka, by zatarasować drogę do
Ochotnicy
, od strony której zbliżały się oddziały słowackie.
Zabytki
Drewniany kościół w Tylmanowej pw. św. Mikołaja
Kościół w Tylmanowej pw. Miłosierdzia Bożego
Najstarszym zabytkiem Tylmanowej jest drewniany kościół pw. św. Mikołaja, który znajduje się w środkowej części miejscowości. Pierwsza świątynia powstała we wsi już w
XVI
w. Drewniany kościółek z
gontowym
dachem
i
dzwonnicą
spłonął w
1756
r. i w tym samym roku powstał obiekt istniejący do dziś. Jest to budowla jednonawowa,
orientowana
, z jednokalenicowym dachem krytym blachą. Wewnątrz barokowy ołtarz z obrazem Matki Boskiej Częstochowskiej oraz dwa ołtarze boczne, również w wystroju barokowym. Współczesny witraż autorstwa Jana Joachimiaka. W
2001
r. w sąsiedztwie ukończono nową świątynię, do której przeniesione są obecnie nabożeństwa. Bliżej drogi stoi dzwonnica z połowy
XIX
w.
W latach
1972
-
1980
na skalnym wzgórzu Baszta u ujścia potoku
Ochotnica
wybudowano
kalwarię
z rzeźbami Tomasza Zabrzeskiego, ludowego rzeźbiarza z Kłodnego.
Dwór
w Tylmanowej z gankiem wspartym na czterech kolumnach wybudował w
1840
r. ówczesny właściciel Tylmanowej Wiktor Berski. Nad tylnymi drzwiami zachował się kamień pamiątkowy. Obecnie znajduje się tu bar i dyskoteka.
Turystyka
W Tylmanowej znajduje się ośrodek wypoczynkowy oraz liczne kwatery prywatne. Bezpośrednie połączenie autobusowe z
Nowym Sączem
,
Nowym Targiem
i
Krakowem
. Przez wieś przebiega szlak zielony
, który w jedną stronę wiedzie na
Lubań
w drugą na
Jaworzynkę
w Beskidzie Sądeckim.
Bibliografia
Gorce. Przewodnik. Oficyna Wydawnicza "Rewasz", Pruszków 2004.
Linki zewnętrzne