Rośliny miododajne, rośliny pszczelarskie, rośliny pożytkowe – rośliny o kwiatach barwnych i wonnych, kwitnące długo i obficie, które dostarczają pszczołom surowca do produkcji miodu - nektaru , spadzi i pyłku . Poprawniej są nazywane roślinami nektarodajnymi, gdyż produktem roślinnym jest nektar, a pszczelim — miód .

Jedną z najlepszych roślin miododajnych jest facelia

Wśród nich rozróżnia się rośliny:

• pyłkodajne
• nektarodajne
• pyłko- i nektarodajne
• spadziodajne

Niektóre gatunki roslin miododajnych obcego pochodzenia bardzo łatwo dziczeją z upraw i określane są jako gatunki inwazyjne (np. nawłoć kanadyjska , nawłoć późna , rdestowce , robinia akacjowa , klon jesionolistny ), stanowiące zagrożenie dla środowiska przyrodniczego z powodu wypierania rodzimych gatunków roślin i innych oddziaływań. Paradoksalnie, pomimo dużej produkcji nektaru niektóre z nich wpływają negatywnie na różnorodność gatunkową i liczebność dzikich zapylaczy (np. pszczół samotnic i motyli). Zaleca się odstąpienie od ich uprawy, szczególnie na terenach cennych przyrodniczo.

Rośliny miododajne w Polsce

• berberys (Berberis)
• brodawnik jesienny (Leontodon autumnalis)
• chaber bławatek (Centaurea cyanus)
• chaber driakiewnik (Centaurea scabiosa)
• chaber górski (Centaurea montana)
• chaber łąkowy (Centaurea jacea)
• chaber nadreński (Centaurea rhenana)
• czarcikęs łąkowy (Succisa pratensis)
• dąbrówka rozłogowa (Ajuga reptans)
• dziurawiec zwyczajny (Hypericum perforatum)- tylko pyłkodajny
• facelia błękitna (Phacelia tanacaetifolia)
• farbownik lekarski (Anchusa officinalis)
• gajowiec żółty (Galeobdolon luteum)
• głóg dwuszyjkowy (Crataegus oxyacantha)
• głóg jednoszyjkowy (Crataegus monogyna)
• czeremcha zwyczajna (Prunus padus)
• gorczyca biała (Sinapis alba)
• gorczyca czarna (Sinapis nigra)
• gorczyca sarepska (Brassica juncea)
• gryka zwyczajna (Fagopyrum sagittatum)
• jasnota biała (Lamium album)
• jasnota purpurowa (Lamium purpureum)
• kasztanowiec zwyczajny (Aesculus hippocastanus)
• klon (Acer)
• kocimiętka właściwa (Nepeta cataria)
• komonica (Lotus)
• koniczyna (Trifolium)
• kruszyna pospolita (Rhamnus frangula)
• ligustr pospolity (Ligstrum vulgare) 20 kg/ha
• lipa drobnolistna (Tilia cordata)
• lipa szerokolistna (Tilia platyphyllos)
• lnica pospolita (Linaria vulgaris)
• lucerna (Medicago)
• łubin żółty (Lupinus luteus)
• macierzanka piaskowa (Thymus serpyllum)
• macierzanka zwyczajna (Thymus pulegioides)
• malina właściwa (Rubus idaeus)
• melisa lekarska (Melissa officinalis)
• miodunka (Pulmonaria)
• mniszek (Taraxacum)
• nawłoć kanadyjska (Solidago canadensis)
• nawłoć pospolita (Solidago virgaurea)
• nawłoć późna (Solidago serotina)
• nostrzyk biały (Melilotus albus)
• nostrzyk żółty (Melilotus officinalis )
• ogórecznik lekarski (Borago officinalis)
• orlik (Aquilegia)
• oset zwisły (Carduus nutans)
• ostrzeń górski (Cynoglossum germanicum)
• pierwiosnek (Primula)
• przegorzan kulisty (Echinopas sphaerocephalus)
• pysznogłówka purpurowa (Monarda purpurea)
• rezeda żółta (Reseda lutea)
• rezeda żółtawa (Reseda luteola)
• robinia akacjowa (Robinia pseudoacacia)
• róża (Rosa)
• rzepak (Brassica napus)
• seradela pastewna (Ornithopus sativus)
• serdecznik syberyjski (Leonorus sibiricus)
• siedmiopalecznik błotny (Comarum palustre)
• szałwia lekarska (Salvia officinalis)
• ślaz zaniedbany (Malva neglecta)
• śliwa (Prunus)
• tojad (Aconitum)
• wiciokrzew (Lonicera)
• wierzba (Salix)
• żywokost lekarski (Symphytum officinale)

Rośliny miododajne w innych regionach świata

• Region Śródziemnomorski
  • lawenda lekarska (Lavandula angustifolia)
• Nowa Zelandia
  • manuka (Leptospermum scoparium)

Bibliografia

• Dajdok Z., Pawlaczyk P., Inwazyjne gatunki roślin ekosystemów mokradłowych Polski, Wydawnictwo Klubu Przyrodników , Świebodzin 2009,
• Moroń D., Lenda M., Skórka P., Szentgyörgyi H., Settele J., Woyciechowski M., Wild pollinator communities are negatively affected by invasion of alien goldenrods in grassland landscapes, Biological Conservation 142 (2009), s. 1322-1332
• Instytut Ochrony Przyrody PAN - Gatunki obce w Polsce
• NOBANIS - Baza danych o gatunkach inwazyjnych centralnej i północnej Europy

Zobacz też

• Gatunki inwazyjne
• Rośliny ozdobne