Chūichi Nagumo (
jap.
南雲 忠一, Nagumo Chūichi) (ur.
25 marca
1887
, zm.
6 lipca
1944
) – oficer
japońskiej
marynarki wojennej,
wiceadmirał
, dowódca floty lotniskowców uczestniczącej w
ataku na Pearl Harbor
i
bitwie o Midway
.
W
1908
ukończył japońską Akademię Marynarki Wojennej (36. promocja) z 8. lokatą. Służył następnie na różnych okrętach japońskich, poczynając od
krążownika
"Soya" (ex- rosyjski "
Wariag
"). Po raz pierwszy dowodził
niszczycielem
"Kisaragi" - od grudnia 1917 do grudnia 1918. Następnie, do 1920 roku odbył dalsze studia w Kolegium Marynarki (Kaigun Daigakko). W latach 1921-26 zajmował stanowiska sztabowe. Od grudnia 1929 był dowódcą krążownika "Naka", od listopada 1933 ciężkiego krążownika "
Takao
", a od listopada
1934
do
1935
pancernika
"
Yamashiro
". Od listopada
1937
do listopada
1938
był komendantem szkoły torpedowej. W listopadzie
1939
awansował na stopień
wiceadmirała
, a od listopada
1940
do kwietnia
1941
był dyrektorem Kolegium Marynarki. Odznaczony
Orderem Wschodzącego Słońca
.
W kwietniu 1941 Nagumo został dowódcą 1. Floty Lotniczej marynarki japońskiej, złożonej z największych japońskich
lotniskowców
i stanowiącej główną siłę uderzeniową marynarki japońskiej w planowanej wojnie. Dowodząc 1. Flotą, Nagumo przeprowadził
zaskakujący atak
na
amerykańską
bazę morską
Pearl Harbor
7 grudnia 1941, zapoczątkowujący udział Japonii w
II wojnie światowej
. Następnie, jego flota lotniskowców brała udział w kolejnych walkach w rejonie wysp południowego Pacyfiku, a także dokonała
wypadu na Ocean Indyjski
w kwietniu
1942
. Pierwszą niewielką porażką dla lotniskowców wiceadmirała Nagumo stała się
bitwa na Morzu Koralowym
w maju 1942. Jednak w kolejnej
bitwie o Midway
4 czerwca 1942, Nagumo utracił wszystkie cztery lotniskowce, zatopione przez amerykańskie lotnictwo pokładowe. Klęska pod Midway uznawana jest za punkt zwrotny w walkach na Pacyfiku, po którym Japończycy utracili zdolności ofensywne. Sam Nagumo zdołał ewakuować się z płonącego flagowego lotniskowca "
Akagi
".
Na skutek strat pod Midway, 14 lipca
1942
rozwiązano 1. Flotę Lotniczą i przeniesiono Nagumo na stanowisko dowódcy 3. Floty. Zespół lotniskowców pod dowództwem Nagumo brał jeszcze udział m.in. w
bitwie koło wschodnich Salomonów
24 sierpnia 1942 (taktyczna porażka Japończyków) i
koło wysp Santa Cruz
26 października 1942 (niewielkie zwycięstwo Japończyków). W listopadzie 1942, z uwagi na porażki japońskich lotniskowców, przede wszystkim pod Midway, odsunięto Nagumo od dowodzenia bojowego i przeniesiono na stanowisko dowódcy dystryktu bazy morskiej
Sasebo
w Japonii. W czerwcu 1943 przeniesiono go na stanowisko dowódcy dystryktu bazy
Kure
, a w październiku - 1. Floty.
4 marca 1944 Nagumo powrócił na stanowisko bojowe, obejmując dowództwo nowo sformowanych: Floty Obszaru Środkowego Pacyfiku i 14. Floty Lotniczej, posiadając jednak pod dowództwem jedynie niewielkie siły morskie. Dowodził formalnie obroną archipelagu
Marianów
, głównie
Saipanu
. W obliczu sukcesów wojsk amerykańskich, które 15 czerwca 1944 wylądowały na Saipanie i zajmowały wyspę,
6 lipca
1944
Nagumo popełnił samobójstwo z pistoletu na swoim stanowisku dowodzenia na wyspie.
Kariera wojskowa
- 21 listopada
1908
- Shoi-Kohosei (brak odpowiednika, midszypmen)
- 15 stycznia
1910
- podporucznik marynarki (Shōi)
- 1 grudnia
1911
- porucznik marynarki (Chūi)
- 1 grudnia
1914
- kapitan marynarki (Taii)
- 1 grudnia
1920
- komandor podporucznik (Shōsa)
- 1 grudnia
1924
- komandor porucznik (Chūsa)
- 30 listopada
1929
- komandor (Taisa)
- 15 listopada
1935
- kontradmirał (Shosho)
- 15 listopada
1939
- wiceadmirał (Chujo)
- 8 lipca
1944
- admirał (Taisho) (pośmiertnie)
Linki zewnętrzne