Stanisław Styś
SJ
(ur. 19 kwietnia 1896 w
Chorostkowie
, zm. w 1959) - polski jezuita, biblista, doktor filozofii i teologii, licencjat nauk biblijnych, profesor Pisma świętego na Wydziale Teologii OO. Jezuitów w Warszawie, profesor teologii biblijnej na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, tłumacz Biblii.
Biografia
Ukończył szkołę podstawową w
Samborze
oraz cztery klasy gimnazjum w Samborze i
Krakowie
, po czym wstąpił w 1910 do
zakonu jezuitów
. W 1916 ukończył wyższe gimnazjum w
Chyrowie
i zdał maturę. W latach 1917-1924 odbył studia filozoficzno-teologiczne w Zakładach Naukowych Towarzystwa Jezusowego, ukończone doktoratem z teologii i filozofii. W latach 1924-27 studiował w
Papieskim Instytucie Biblijnym
(tytuł licencjata).
Od 1928 wykładał Stary Testament oraz język hebrajski w wydziale teologicznym Bobolanum w Lublinie, w latach 1935-1938 był rektorem Kolegium Bobolanum. Od 1944 do 1952 wykładał na KUL jako zastępca profesora, a w 1946 przeprowadził habilitację. W latach 1952-1956 wykładał na Wydziale Teologicznym OO. Jezuitów w Warszawie, po czym wrócił na KUL, gdzie od 1957 był profesorem nadzwyczajnym w katedrze Teologii Biblijnej. Wykładał też języki: hebrajski, grecki, arabski, syryjski i akadyjski.
Praca naukowa
Obszarem zainteresowań Stysia jako biblisty było na początku pojęcie
świętości
w
Starym Testamencie
; po wojnie zaś zajmował się m.in.
protoewangelia
w kontekście
mariologicznym
. Napisał także kilkukrotnie wznawiane Biblijne ujęcie stworzenia świata według nauki (1947).
Na początku lat 30. Styś zajął się opracowaniem tekstu Starego Testamentu w
Biblii Jakuba Wujka
, która ukazała się jako tzw. Biblia krakowska w 1935. Samodzielne wydanie Starego Testamentu zostało wznowione w 1956. W 1957 zapoczątkował serię
Pisma Świętego Starego Testamentu - tzw. komentarzy KUL
[1]. Był też autorem haseł
Encyklopedii Katolickiej
i Podręcznej Encyklopedii Biblijnej.
Podczas II wojny światowej Styś przetłumaczył z hebrajskiego na polski
Księgę Jeremiasza
, uwzględniając jej formę poetycką[2].
Janusz Frankowski
twierdził, że przekład ma często piękno i moc przekładu "prorockiego"[3]. Komentarz, którego Styś nie zdążył dokończyć uzupełnił Edward Haratym
SI
, a cały przekład trafił do pierwszego wydania
Biblii Tysiąclecia
. Ponieważ Haratym nie zgodził się na wieczyste przekazanie praw autorskich wydawnictwu Pallottinum, w drugim wydaniu BT ukazało się już inne tłumaczenie Księgi[4]. Recenzenci drugiego wydania BT (np.
Stanisław Łach
[5]) wyrażali zdziwienie wobec takiej decyzji, nie znając prawdziwej przyczyny zmiany tłumaczenia.
Przypisy
- ↑ Rajmund Pietkiewicz:
Biblia Tysiąclecia w tradycji polskiego edytorstwa biblijnego
. Tomasz Hergesel (promotor). Wrocław: Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu, 2004, s. 53. [dostęp 2010-01-01].
- ↑ Bulanda, op.cit., s. viii
- ↑ Janusz Frankowski. Biblia Tysiąclecia i problematyka dzisiejszych polskich przekładów Pisma Świętego. „Znak”. 1975 nr 252 (6). S. 715.
- ↑ Pietkiewicz, op.cit., s. 118
- ↑ Pietkiewicz, op.cit., s. 138
Bibliografia
- Edward Bulanda: Współpracownicy. W: Podręczna Encyklopedia Biblijna. Eugeniusz Dąbrowski (red.). T. I. Poznań - Warszawa - Lublin: Księgarnia św. Wojciecha, 1959, ss. vii-ix.