Zjednoczone Stronnictwo Ludowe (ZSL) –
chłopska
partia polityczna
w
Polsce
powstała 27 listopada 1949 z połączenia "lubelskiego"
Stronnictwa Ludowego
z resztkami rozbitego przez komunistów
PSL "mikołajczykowskiego"
. ZSL realizowało politykę PZPR wobec wsi. Partia satelicka
PZPR
.
ZSL akceptowało dominację polityczną Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej,
kolektywizację
wsi, jak również sojusz z
ZSRR
.
Rola ZSL częściowo zmieniła się po wydarzeniach w październiku 1956. Mimo przyjęcia deklaracji regulującej zasady współpracy PZPR i ZSL w styczniu 1957, główne decyzje dotyczące polityki rolnej kraju podejmowały władze PZPR.
ZSL dzięki sojuszowi z PZPR otrzymał określoną liczbę miejsc w sejmie oraz stanowisk w Radzie Państwa, rządzie, jak również administracji terenowej.
ZSL w bardzo podobny sposób weszło również do takich organizacji jak
Front Jedności Narodu
, czy
Patriotyczny Ruch Odrodzenia Narodowego
.
Po wydarzeniach z 1980 i powstaniu
NSZZ "Solidarność"
polityka prowadzona przez ZSL uległa częściowej zmianie. Kierownictwo tej partii zaczęło upominać się o prawa ekonomiczne i socjalne mieszkańców wsi.
Podczas VIII Kongresu przedstawiono stanowisko ZSL w sprawie koniecznych przemian politycznych i społecznych. Delegaci domagali się rehabilitacji
Stanisława Mikołajczyka
oraz powrotu do koncepcji mikołajczykowskiej PSL i zagwarantowania trwałości gospodarstw.
W 1983 zagwarantowano konstytucyjnie prawo do nienaruszalności indywidualnych gospodarstw rolnych.
ZSL jednak do końca popierało utrzymanie ustroju
socjalistycznego
oraz współpracę z PZPR.
W 1988 w opozycji do ZSL powstał Ogólnopolski Społeczny Komitet Odrodzenia Ruchu Ludowego, a w sierpniu 1989 powołano
PSL (wilanowskie)
, nawiązujące do tradycji chłopskiej partii
Stanisława Mikołajczyka
.
ZSL brało udział w obradach Okrągłego Stołu (1989), przedstawiciele stronnictwa weszli w skład
rządu Tadeusza Mazowieckiego
.
W dniach 27–29 listopada 1989 ogłoszono rozwiązanie ZSL i powołanie
PSL Odrodzenie
. Po połączeniu w maju 1990 PSL "Odrodzenie" z PSL wilanowskim powstało
PSL
.
Prezesi NK ZSL
Zobacz też