XO-1b |
| Wizja artystyczna XO-1 b |
Wizja artystyczna XO-1 b |
Parametry
orbity
|
Półoś wielka
(a) | 0,0488 ± 0,0005
j.a.
|
Mimośród
(e) | 0 |
Okres orbitalny
(P) | 3,941534 ± 2,7e-05
d
|
Inklinacja
(i) | 87,7 ± 1,2° |
Epoka (τ) | 2453808,917 ± 0,0011 JD |
Charakterystyka fizyczna |
Masa
| 0,9 ± 0,07
MJ
|
Promień
| 1,3 ± 0,11 RJ |
Gęstość
| 543
kg
/
m³
|
Odkrycie |
Odkrywcy | Peter McCullough i inni |
Data |
17 maja
2006
|
XO-1b, skatalogowana także jako GSC 02041-01657 b –
planeta pozasłoneczna
znajdująca się około 600
lat świetlnych
od Ziemi w
gwiazdozbiorze
Korony Północnej
. Planeta ta została odkryta w
2006
. Obiega ona
żółtego karła
XO-1
.
Odkrycie
W
2006
międzynarodowy zespół zawodowych astronomów oraz astronomów-amatorów odkrył planetę wielkości
Jowisza
, nazwaną później XO-1b, okrążającą gwiazdę podobną do
Słońca
. Zespół, którego szefem był Peter McCullough z Space Telescope Science Institute w
Baltimore
, składał się z 4 astronomów-amatorów z
Ameryki Północnej
i
Europy
.
McCullough wraz z jego zespołem używali stosunkowo niedrogiego teleskopu nazywanego teleskopem XO, zrobionego z ogólnie dostępnego sprzętu, by szukać planet pozasłonecznych. Teleskop ten składał się z dwóch 200-milimetrowych
teleobiektywów
, w kształcie przypominających
lornetkę
. Teleskop ten znajdował się na szczycie
wulkanu
Haleakalā
na
Hawajach
.
Od września 2003 do września 2005 Teleskop XO wykrył dziesiątki tysięcy jasnych gwiazd. W tym czasie zespół McCulloughana badał kilkadziesiąt gwiazd, które wcześniej zostały zidentyfikowane jako prawdopodobne posiadaczki planet pozasłonecznych. Gwiazda
XO-1
w szczególności została oznaczona jako kandydatka w czerwcu 2005. Astronomowie-amatorzy obserwowali ją od czerwca do lipca 2005, ostatecznie potwierdzając, że obiekt wielkości planety okrążał ją. Wtedy zespół McCullougha przeniósł się do McDonald Observatory w
Teksasie
, by zdobyć informacje dotyczące masy obiektu oraz potwierdzić, że jest to rzeczywiście planeta.
Tranzyt
Zespół McCullougha znalazł planetę poprzez wykrycie nieznacznego zmniejszenia jasności gwiazdy, kiedy planeta przechodziła przez jej tarczę. Takie zjawisko nazywane jest
tranzytem
. Ilość światła dochodzącego z gwiazdy podczas tranzytu była o około 2% mniejsza niż normalnie. Ich obserwacje wykazały, że XO-1b znajduje się na ciasnej orbicie wokół XO-1, okrążając swoją gwiazdę w ciągu około 4 dni.
XO-1b była dziesiątą planetą odkrytą dzięki
metodzie tranzytowej
i w momencie odkrycia
180 planetą pozasłoneczną
. Była to także druga planeta odkryta za pomocą teleobiektywów (po
TrES-1
odkrytej w
2004
). Metoda tranzytowa pozwala astronomom na określenie
masy
i
średnicy
planety. Astronomowie używają później tych informacji do wyliczenia innych wartości, np. jej
gęstości
.
Prędkość radialna
Porównanie rozmiarówJowisz | XO-1 b |
---|
| |
Zespół potwierdził obecność planety, używając
Harlan J. Smith Telescope
oraz
teleskopu Hobby-Eberly
, by zmierzyć drobne perturbacje wywołane przez planetę na swojej matczynej gwieździe. Zbadanie jej
prędkości radialnej
pozwoliło zespołowi obliczyć dokładną masę planety, która okazała się być nieznacznie mniejsza od
masy Jowisza
. Ta planeta jednak jest znacznie większa, niż sugerowałaby masa. McCullough powiedział: "...Ze wszystkich planet, które przeszły przez tarczę swojej gwiazdy, XO-1b jest dotychczas najbardziej podobną do Jowisza, a gwiazda XO-1 jest najbardziej podobną do
Słońca
, jednakże XO-1b znajduje się znacznie bliżej swojej gwiazdy niż Jowisz od Słońca."[1]
Technika użyta przez zespół do znalezienia XO-1b była innowacyjna pod tym względem, że do wykrycia planety pozasłonecznej użyte zostały stosunkowo niedrogie teleskopy. Metoda ta ograniczona jest jednak jedynie do planet okrążających swoje gwiazdy po ciasnych orbitach, a przy tym na tyle dużych, by wywoływać możliwe do zmierzenia zmniejszenie jasności gwiazdy.
Charakterystyka fizyczna
Jako planeta o masie porównywalnej do
masy Jowisza
oraz o ciasnej
orbicie
wokół swojej gwiazdy, XO-1b jest przykładem
gorącego jowisza
. Podobnie jak pozostałe znane tranzytujące gorące jowisze takie jak
HD 209458 b
czy
TrES-1
, niska gęstość XO-1b wskazuje na to, że jest to
gazowy olbrzym
zbudowany głównie z
wodoru
i
helu
.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ "Of the planets that pass in front of their stars, XO-1 b is the most similar to Jupiter yet known, and the star XO-1 is the most similar to the Sun, but XO-1 b is much, much closer to its star than Jupiter is to the Sun."
"A Transiting Planet of a Sun-like Star"
Linki zewnętrzne