Żydzi (
chin.
犹太, Yóutài) pojawili się w
Chinach
prawdopodobnie w okresie
dynastii Tang
(
618
-
907
). Pierwotnie osiedlali się w prowincji
Guangdong
. Arabski historyk Abu Zajd wymienił Żydów wśród 120 tysięcy cudzoziemców wymordowanych w
Kantonie
podczas rebelii pod wodzą Huang Zao, u schyłku panowania dynastii Tang.
W
X
i
XI wieku
Żydzi wyemigrowali do prowincji
Henan
. Ich głównym ośrodkiem stał się
Kaifeng
, gdzie posiadali
synagogę
z
rabinem
umiejącym czytać po
hebrajsku
. O licznych koloniach żydowskich w Chinach wspominali m.in.
Marco Polo
,
Jan z Montecorvino
i
Muhammad Ibn Battuta
. Po śmierci ostatniego rabina w połowie
XIX wieku
społeczność żydowska w Kaifengu rozpadła się, a sami Żydzi zasymilowali się z ludnością chińską.
Na przełomie
XIX
i
XX wieku
powstały nowe społeczności żydowskie w
Szanghaju
,
Tiencinie
czy
Harbinie
. W
Mandżurii
osiedliło się wówczas wielu
rosyjskich
Żydów. Społeczność żydowska w Mandżurii posiadała własne synagogi, szkoły, stołówki czy schroniska dla biednych. Wiele przedsiębiorstw handlowych i przemysłowych w Mandżurii należało właśnie do rosyjskich Żydów. W latach 30. i 40. liczba mandżurskich Żydów zwiększyła się wskutek napływu uciekinierów z
Europy
.
Po
1945
roku większość chińskich Żydów wyjechała do
Australii
, Ameryki i
ZSRR
.
W latach 50.
XX wieku
zniszczona synagoga w Kaifengu została odrestaurowana i zamieniona w muzeum.
Bibliografia
- Edward Kajdański: Chiny. Leksykon. Warszawa: Książka i Wiedza, 2005. .
Linki zewnętrzne