Mackie Majcher albo Mackie Nożownik - bohater
Opery za 3 grosze
z librettem
Bertolta Brechta
i muzyką
Kurta Weila
oraz piosenki z tej opery (niem. Die Moritat von Mackie Messer; ang. Mack the Knife), która zrobiła karierę jako jeden ze standardów muzyki pop.
Treść utworu
Pierwsza zwrotka piosenki porównuje Mackie'go do rekina, który ma zęby ostre jak noże. Atrybutem Mackie'go też jest nóż, z tą różnicą, że rekin z zębami się nie kryje, a Mackie'go z nożem jeszcze nikt nie widział. A jeśli ktoś widział, to na chwilę przed śmiercią. Dalsze strofy mówią o wielu zbrodniach przypisywanych Mackie'mu. Są to:
- Zabójstwo mężczyzny na ulicy Strand w
Londynie
.
- Zniknięcie bogacza o nazwisku Schmul Meier.
- Zadźganie nożem Jennie Towler.
- Podpalenie w
Soho
, w wyniku którego zginęło siedmioro dzieci i starzec.
- Gwałt na młodej wdowie w jej własnym łóżku.
Ostatnia strofa wyraża pełne goryczy, fatalistyczne motto. W charakterystyczny dla
Brechta
sposób nie pozostawia ono złudzeń co do natury ludzkiej i realiów tego świata, ale czyni to z ironicznym dystansem. Można ją interpretować jako stwierdzenie, że cnotę od występku dzieli czasem bardzo cienka granica, a prawdziwi wielcy zbrodniarze zostaną dla społeczeństwa na zawsze anonimowi, kryjąc swą prawdziwą naturę pod fasadą cnotliwości.
Wykonania
Piosenkę w
Stanach
spopularyzował
Louis Armstrong
swoim wykonaniem z
1954
roku. W jego wykonaniu Mack the Knife jest jedną z najbardziej popularnych piosenek wszech czasów.
Śpiewał ją też
Frank Sinatra
(
1959
). W 1960 roku na koncercie w Berlinie
Ella Fitzgerald
zapomniała słów po pierwszym wersie i dalej improwizowała, co dało jej nagrodę
Grammy
. W
1968
na kocercie w Sztokholmie piosenkę śpiewali
The Doors
, w
1985
-
Sting
, w
1995
Nick Cave
a w
2001
-
Robbie Williams
.
W
Polsce
piosenka doczekała się kilku wykonań - m.in.
Jan Kobuszewski
,
Elżbieta Wojnowska
oraz
Wiesław Gołas
. Znanym tłumaczeniem (obok tego dokonanego na potrzeby inscenizacji dramatu Brechta, którego dokonał
Władysław Broniewski
) jest tłumaczenie autorstwa
Romana Kołakowskiego
, które spopularyzował
Kazik Staszewski
, wykonując je na płycie
Melodie Kurta Weill'a i coś ponadto
(
2001
).
Pierwsza zwrotka utworu:
- Rekin zęby ma jak noże
I nie musi kryć się z tym.
Mackie noża użyć może,
Ale kto go widział z nim?