Parlament od strony Dunaju
Parlament i Zamek Królewski nocą
Parlament z lotu ptaka – widoczne główne wejście
Budynek parlamentu w Budapeszcie (Országház) – jeden z symboli stolicy
Węgier
i całego kraju. Położony nad
Dunajem
, w dzielnicy
Peszt
jest jednym z najbardziej znanych gmachów państwowych w Europie i jednym z najstarszych.
Gmach powstał po połączeniu trzech dawnych miast w jedno –
Budapeszt
. Władze miejskie uznały, że zjednoczona stolica potrzebuje nowej, reprezentacyjnej siedziby. Na jej miejsce wybrano podmokły, bagnisty teren w okolicy wówczas niezamieszkanej, a w dodatku cieszącej się reputacją bardzo niebezpiecznej. Zanim doszło do rozpoczęcia prac teren budowy musiał zostać osuszony i umocniony, konieczna była także wywózka składowanego tam drewna – w tym celu uruchomiono specjalną linię kolejową, którą później transportowano odpowiednie materiały. Projekt budynku wykonał Imre Steindl.
Budowa trwała od
1885
do
1904
, choć pierwsze posiedzenie odbyło się już w
1896
, podczas hucznie obchodzonej rocznicy 1000-lecia państwa węgierskiego. Pracowało przy nim 1000 osób, zużyto 40 kilogramów złota, pół miliona
kamieni szlachetnych
i 40 milionów
cegieł
. Parlament reprezentuje styl
neogotycki
(widoczne jest pewne podobieństwo do siedziby
brytyjskiego parlamentu
) choć widoczne są też elementy
barokowe
(głównie we wnętrzach). Wymiary budynku robią duże wrażenie - powierzchnia użytkowa wynosi 17 000 metrów kwadratowych, długość – 268 metrów, szerokość - do 123 metrów, a wysokość kopuły - 96 metrów (drugi pod względem wielkości budynek na Węgrzech). W środku znajduje się 691 pomieszczeń (ponad 200 biur), 29 schodów, 13 wind, 27 wejść i 10 podwórzy. Wnętrza są bogato zdobione freskami i malowidłami, a także
witrażami
. Na zewnętrznych ścianach gmachu znajdują się herby dawnych
Wielkich Węgier
.
Główna
fasada
skierowana jest w stronę Dunaju, ale główne wejście umiejscowione jest od strony placu Kossuth Lajos tér (na początku XX wieku nazywanym Országház tér - placu parlamentarnym), na którym stoi słynny pomnik
Lajosa Kossutha
. Przy placu znajduje się stacja metra linii
M2
.
Największymi salami parlamentu jest dawna Izba Niższa (dzisiejsze
Zgromadzenie Narodowe
) oraz dawna Izba Wyższa, zniesiona w węgierskim systemie politycznym w
1945
, a obecnie pełniąca funkcję sali konferencyjnej. Sale ozdobione są herbami dynastii panujących od Arpadów do Habsburgów oraz motywami patriotycznymi związanymi z historią Węgier.
Przez długie lata w budynku przechowywana była największa relikwia narodu węgierskiego –
korona świętego Stefana
. W
1944
została wywieziona z Budapesztu (według niektórych wersji ukradli ją żołnierze niemieccy), prawdopodobnie przez lidera węgierskich faszystów
Ferenca Szálasi
. Nie wiadomo dokładnie, jak znalazła się po wojnie w
Stanach Zjednoczonych
(być może wraz z amerykańskim wojskiem). Zwrócono ją Węgrom dopiero w
1978
, a od
2000
można ją oglądać w gmachu parlamentu.
Parlament jest otwarty dla zwiedzających, choć w okresie sesji parlamentarnych mogą być ograniczenia jego dostępności.
Główne wejście od strony Kossuth Lajos tér. | Dawna Izba Wyższa - obecnie sala konferencyjna. | |