Zwierzchnictwo Rzeki Oranje - istniejące w latach
1848
–
1854
terytorium, położone pomiędzy rzekami
Oranje
i
Vaal
, które znajdowało się pod kontrolą
Wielkiej Brytanii
, a następnie przekształcone zostało w
Wolne Państwo Oranii
.
8 października
1845
kapitan
William Sutton został mianowany "brytyjskim rezydentem dla plemion żyjących na północny wschód od granicy (
Kolonii Przylądkowej
)". Sutton został
16 stycznia
1846
zastąpiony przez kpt. Henry'ego Douglasa Wardena, który zakupił farmę
Bloemfontein
w celu utworzenia stolicy nowego terytorium. W marcu
1849
Wardena zastąpił cywilny komisarz, którym był C. U. Stuart, jednak Warden pozostał rezydentem w Bloemfontein do lipca
1852
.
Harry Smith proklamował brytyjskie Zwierzchnictwo Rzeki Oranje
3 lutego
1848
. W październiku 1849 król
Basuto
,
Moshoeshoe I
, został zmuszony przez Brytyjczyków do podpisania nowego traktatu granicznego, nowa granica pomiędzy państwem Basuto i Zwierzchnictwem była znana jako Linia Wardena.
3 lipca
1852 roku następcą Wardena na stanowisku rezydenta został Henry Green. Po zmianach w brytyjskim rządzie nastąpiła zmiana stanowiska Londynu w sprawie regionu rzeki Oranje. Brytyjski rząd zmierzał od tego czasu do wycofania się z tego terenu. Sir George Russell Clerk został w
1853
specjalnym komisarzem "do uregulowania spraw Zwierzchnictwa", w sierpniu tego roku spotkał się on z przedstawicielami burskich społeczności w celu omówienia spraw dotyczących utworzenia samorządu.
23 lutego 1854 podpisana została
Konwencja Rzeki Oranje
(Konwencja Bloemfontein), którą podpisał Clerk i miejscowy komitet. Garnizon brytyjski opuścił Bloemfontein
11 marca
1854. Burski rząd ogłosił utworzenie
Wolnego Państwa Oranii
.
Przedstawiciele rządu brytyjskiego
Rezydenci
- William Sutton - 1845-1846
- Henry Douglas Warden - 1846–1852
- Henry Green - 1852–1854
Komisarze
- C. U. Stuart - 1849–1853
- George Russell Clerk - 1853–1854
