Europejskie Obserwatorium Południowe (
ang.
European Southern Observatory - ESO) – międzynarodowa organizacja zrzeszająca europejskie kraje, powołana w
1962
roku w celu budowy i utrzymywania obserwatoriów astronomicznych na półkuli południowej.
Główna siedziba organizacji mieści się w niemieckiej miejscowości
Garching
niedaleko
Monachium
, zaś większość urządzeń obserwacyjnych znajduje się w
Chile
. Do ESO należą trzy obserwatoria w rejonie tamtejszej pustyni
Atacama
:
obserwatorium na górze Llano de Chajnatar (zespoły
radioteleskopów
)
Jednym z projektów koncepcyjnych ESO był Przeogromnie Duży Teleskop (ang. Overwhelmingly Large Telescope - OWL) o średnicy zwierciadła głównego 100 m. Ze wględu na koszty ESO zdecydowało się jednak na pomniejszoną wersję nazwaną
E-ELT
- Europejski Ekstemalnie Duży Teleskop, który ze zwierciadłem o średnicy 42 m też będzie największym teleskopem na świecie.