Sopot
Panorama miasta Molo w Sopocie – widok z latarni morskiej
Herb Flaga Herb Sopotu Flaga Sopotu
Województwo	pomorskie
Powiat	miasto na prawach powiatu
Gmina • rodzaj	Sopot miejska
Założono	VIII wiek
Prawa miejskie	8 października 1901
Prezydent miasta	Jacek Karnowski
Powierzchnia	17,31 km²
Wysokość	0-152,2 m n.p.m.
Ludność (31.12.2009) •  liczba •  gęstość •  aglomeracja	38 460[1] ▼ 2258[2] os./km² 1 224 797[3]
Strefa numeracyjna	(+48) 58
Kod pocztowy	81-701 do 81-878
Tablice rejestracyjne	GSP
Położenie na mapie Polski Sopot
54°26'N 18°33'E / 54.433, 18.55 Na mapach: 54°26'N 18°33'E / 54.433, 18.55
TERC ( TERYT )	2264011
SIMC	0934783
Miasta partnerskie	Aszkelon , Frankenthal , Karlshamn , Næstved , Peterhof , Ratzeburg , Southend-on-Sea , Zakopane
Hasło promocyjne : Kurort pełen życia
Urząd miejski ul. Kościuszki 25-27 81-704 Sopot
Strona internetowa miasta

Sopot ( kaszb. Sopòt lub też Sopòtë, Copòtë, Copòt, co oznacza "błoto"^[4], niem. Zoppot)^[5] – miasto na prawach powiatu w północnej Polsce nad Zatoką Gdańską ( Morze Bałtyckie ), położone na Pobrzeżu Gdańskim , pomiędzy Gdańskiem i Gdynią , z którymi tworzy Trójmiasto . Jest jednym z miast aglomeracji gdańskiej . Sopot jest najmniejszym pod względem ludności powiatem grodzkim w Polsce.

Sopot jest popularnym kurortem nadmorskim, miastem uzdrowiskowym, po II wojnie światowej znanym z organizowanych tam od 1961 w Operze Leśnej konkursów piosenki Sopot Festival .

Miasto posiada najdłuższe w Europie molo o drewnianej konstrukcji.

W latach 90. XX Sopot dynamicznie się rozwijał dzięki walorom turystycznym^[]. Po reformie administracyjnej w 1999 Sopot w drodze wyjątku otrzymał uprawnienia miasta na prawach powiatu (przysługujące nominalnie miastom o liczbie ludności powyżej 100 tys.). Może także poszczycić się najniższym w Polsce stopniem bezrobocia wynoszącym 1,9% (ok. 300 osób)^[6]

Większa część miasta położona jest na Pobrzeżu Kaszubskim , natomiast mniejsza zachodnia znajduje się na Pojezierzu Kaszubskim .

Dzielnice Sopotu

Dzielnice Sopotu

• Karlikowo
• Kamienny Potok
• Przylesie
• Dolny Sopot
• Brodwino
• Górny Sopot
• Osiedle Mickiewicza
• Świemirowo
• Stawowie
• Leśna Polana\Gręzowo

Historia (kalendarium)

• Od VIII do 1. poł. X stał tu gród – obecnie zrekonstruowany ( Grodzisko w Sopocie ).
• 1283 – pojawiła się pierwsza wzmianka o miejscowości Sopoth w akcie donacyjnym księcia pomorskiego Mściwoja II na rzecz klasztoru cystersów w Oliwie .
• 1798 – hrabia Kajetan Sierakowski wybudował pierwszy dom letniskowy.
• 1819 – Karol Wegner wybudował pierwsze kąpielisko morskie.
• 1823 – Jan Jerzy Haffner , były lekarz armii napoleońskiej , wzniósł Zakład Kąpielowy. W ciągu następnych lat powstały kolejne budynki uzdrowiskowe – Dom Zdrojowy, Łazienki Południowe i Łazienki Północne.
• 1870 – do Sopotu dotarła kolej (linia kolejowa Gdańsk – Słupsk – Koszalin , później do Berlina ).
• 1898 – otwarto tor wyścigów konnych.
• Dekretem cesarskim z 8 października 1901 miejscowość otrzymała prawa miejskie – ich uroczyste nadanie miało miejsce 1 kwietnia 1902 .
• W latach 1919 - 1939 Sopot znajdował się w granicach Wolnego Miasta Gdańska , 1939 - 1945 III Rzeszy.
• Wojska radzieckie wkroczyły do Sopotu 23 marca 1945 obchodząc się z nim dosyć łagodnie – zniszczeniu uległo 135 budynków, co stanowiło 10% ówczesnej zabudowy.
• 1945 – nastąpiło wcielenie Sopotu do Polski; pozostała w mieście ludność niemiecka zostaje wysiedlona
• Między 1945 a 1975 miasto było siedzibą powiatu, w 1945 również władz wojewódzkich.

Toponimia

Pierwotna nazwa brzmiała 'Sopoty'^[], jednak nie była jednoznacznie ustalona forma dopełniacza : 'Sopot' czy 'Sopotów' (analogiczne do nazwy miasta Tychy ). Zmiana nazwy na liczbę pojedynczą rozwiązała ten problem.

Demografia

• 2008 – 38 821
• 2009 – 38 460

Turystyka

Molo w Sopocie – najdłuższe drewniane molo w Europie 512 metrów

Plaża – kutry rybackie

Latarnia morska jest udostępniona do zwiedzania

Plac Zdrojowy przed molo widziany z latarni morskiej. Po lewej odbudowa Domu Zdrojowego, w środku budowa hotelu Sheraton

Grand Hotel Sopot by Sofitel

Poczta w Sopocie (z prawej strony zdjęcia)

Zabytki i obiekty turystyczne

• Kościół Zbawiciela – kościół parafii ewangelicko-augsburskiej, zbudowany w latach 1913-1919, wpisany do rejestru zabytków 12 sierpnia 1976^[7]
• Zakład Balneologiczny , wpisany do rejestru zabytków 18 maja 1982^[7]
• ul. Bohaterów Monte Cassino o długości 635 m; wcześniejsze nazwy: do 1945 – Seestraße (Morska), 1945 - 1956 – Konstantego Rokossowskiego
• grodzisko wczesnośredniowieczne , ul. Haffnera
• Latarnia Morska
• molo spacerowe drewniane, z XIX/XX
• Opera Leśna z 1909 , w okresie międzywojennym popularność zdobyła dzięki organizowanym tutaj Festiwalom Wagnerowskim, w okresie powojennym – międzynarodowym festiwalom piosenki
• Krzywy Domek
• cmentarz żydowski z 1913, ul. Malczewskiego, wpisany do rejestru zabytków 30 listopada 1983^[7]
• plaże nad Zatoką Gdańską
• Trójmiejski Park Krajobrazowy – park krajobrazowy, utworzony 3 maja 1979
  • Wielka Gwiazda – skrzyżowanie dróg spacerowych na obszarze Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego

Imprezy cykliczne

Lista imprez cyklicznych odbywających się w Sopocie:

• Międzynarodowy Sopot Festival , którego organizatorem od 2005 jest telewizja TVN
• Festiwal Teatru Polskiego Radia i Telewizji Polskiej Dwa Teatry , którego organizatorem jest Polskie Radio i Telewizja Polska (odbywa się od 2001 roku)
• Festiwal Jedynki , którego organizatorem był TVP1 (od 2007 impreza nie odbywa się)
• Sopot Hit Festiwal , którego organizatorami są TVP2 i Radio Eska (odbył się tylko w 2008 i 2009 roku)
• TOPtrendy , którego organizatorem jest telewizja Polsat
• Sopot Film Festival , międzynarodowy festiwal filmowy (odbywa się od 2001 roku)

Baza noclegowa

W Sopocie są 3 hotele pięciogwiazdkowe (tj. Sofitel Grand , Sheraton Sopot , Rezydent ), 1 czterogwiazdkowy (Haffner) oraz hotele trzygwiazdkowe (Hotel Europa, Hotel Zhong Hua, Hotel Villa Baltica, Hotel Bayjonn, Hotel Opera).

Komunikacja

• 1864 – uruchomienie pierwszego środku transportu miejskiego – omnibusu konnego na trasie Gdańsk – Sopot przez firmę „Thiel, Goldwied und Hadlich”
• 1870 – do miasta dociera kolej
• 1926 – uruchomienie pierwszej linii autobusowej z Gdańska do Sopotu przez firmę „Danziger Verkehrsgesellschaft”
• do 1927 funkcjonowało nieopodal Łazienek Południowych lądowisko hydroplanów, z którego utrzymywano rozkładową komunikację lotniczą m.in. z Niemcami
• 1928 – 1934 – utrzymywanie linii autobusowej z Gdyni do Sopotu przez firmę „Władysław Szandrach”
• 1929 – 1930 – utrzymywanie linii autobusowej z Gdyni przez Towarzystwo Komunikacji Autobusowej
• 1930 – 1939 – utrzymywanie linii autobusowej z Gdyni przez Miejskie Towarzystwo Komunikacyjne
• 1940 – 1942 – utrzymywanie linii autobusowej Gdańsk-Gdynia przez firmę „Danziger Elektrische Strassenbahn AG”
• 1942 – 1945 – utrzymywanie linii autobusowej Gdańsk-Gdynia przez firmę „Verkehrsbetriebe Danzig Gotenhafen”
• 1945 – uruchomienie linii autobusowej Gdańsk-Gdynia
• 1946 – 1953 do Sopotu docierała linia tramwajowa nr 7 z Gdańska
• 1947 – otwarcie połączenia trolejbusowego z Gdyni

Pomniki

Pomnik AK w parku im. sanitariuszki Inki

• doktora Jana Jerzego Haffnera
• Adama Mickiewicza
• Armii Krajowej
• Danuty Siedzikówny "Inki"
• Esperantystów
• Fontanna z posągiem rybaka
• Fryderyka Chopina
• Jana Pawła II
• Marynarzy
• Mieszkańców Sopotu
• Powrót Sopotu do Polski
• Sopockiego Parasolnika
• Sportowców
• Wojenny (żołnierzy radzieckich)

Kościoły

kościoły katolickie zobacz też: archidiecezja gdańska

• Kościół garnizonowy św. Jerzego, ul. Kościuszki 1, wcześniej św. Zbawiciela
• Kościół parafialny św. Andrzeja Boboli, ul. Powstańców Warszawy 15
• Kościół parafialny św. Bernarda, ul. Abrahama 41-43
• Kościół parafialny Zesłania Ducha Świętego, ul. Kujawska 50-52
• Kościół parafialny NMP Gwiazdy Morza, ul. Kościuszki 19
• Kościół parafialny Najświętszego Serca Pana Jezusa, ul. Malczewskiego 18
• Kościół parafialny św. Michała Archanioła, ul. 3 Maja 38a

kościoły protestanckie

• Kościół Ewangelicko-Augsburski w RP , Kościół św. Zbawiciela , ul. Parkowa 5 (luteranie)
• Kościół Chrystusowy , ul. Obrońców Westerplatte 21 (Uczniowie Chrystusa/Campbellici)
• Kościół Chrześcijan Baptystów , ul. Chopina 32
• Kościół Chrześcijan Dnia Sobotniego , ul. Sikorskiego 6/4

Inne

• Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich, ul. Grunwaldzka 23/3 ( Mormoni )
• Sala Królestwa Świadków Jehowy .

Polityka

Władze do 1945 roku

• 1902 - 1905 – dr Volkmar von Wurmb, burmistrz
• 1905 - 1908 – dr Johannes Kollath, burmistrz
• 1908 – baron von Gagern, burmistrz komisaryczny
• 1908 - 1919 – Max Woldmann, burmistrz
• 1919 - 1930 – dr Erich Laue , burmistrz, od 1920 również starosta sopocki, od 1923 nadburmistrz
• 1930 - 1934 – dr Hermann Lewerenz, nadburmistrz
• 1934 - 1936 – dr Wilhelm Fließbach, nadburmistrz
• 1936 - 1941 – Erich Temp, nadburmistrz komisaryczny, od 1939 również starosta Sopot- Gdynia
• 1942 – Gerchard Koß, p.o. burmistrz
• 1942 – Schröder
• 1942 - 1945 – funkcję nadburmistrza pełnili p.o. prezydenci policji m. Gdańska

Władze od 1945 roku

• 1945 – Henryk Michniewicz, burmistrz, od 1945 prezydent
• 1945 – Tadeusz Soboń, prezydent
• 1946 – Antoni Turek, prezydent
• 1946 - 1948 – Leonard Wierzbicki, prezydent
• 1948 – Srebrnik, prezydent
• 1948 – Bolesław Śliwiński, prezydent
• 1948 - 1949 – Jan Kapusta, prezydent
• 1949 - 1950 – Piotr Nowak, prezydent
• 1950 - 1952 – Alfred Müller, prezydent, od 1950 przew. Miejskiej Rady Narodowej
• 1952 - 1954 – Hieronim Kozieł, przewodniczący
• 1954 - 1958 – Roman Kosznik, przewodniczący
• 1958 - 1965 – Stanisław Podraszko, przewodniczący
• 1965 - 1969 – Zenon Bancer, przewodniczący
• 1969 - 1978 – Bolesław Robakowski, przewodniczący, od 1973 prezydent
• 1978 - 1981 – Lech Świątkowski, prezydent
• 1981 - 1984 – Cezary Dąbrowski , prezydent
• 1984 - 1990 – Andrzej Plona, prezydent
• 1990 - 1992 – Henryk Ledóchowski , pierwszy demokratycznie wyłoniony prezydent miasta Sopotu
• 1992 - 1998 – Jan Kozłowski , prezydent
• 1998 -nadal – Jacek Karnowski , prezydent

Sopocianie

Honorowe Obywatelstwa Sopotu

• Tadeusz Gocłowski – arcybiskup senior gdański
• Władysław Bartoszewski – 2007 polityk, działacz społeczny, historyk, dziennikarz, pisarz
• Izabela Sierakowska-Tomaszewska – 2001
• Elżbieta Duńska-Krzesińska – 2001 lekkoatletka
• Seweryn Krajewski – 2001 muzyk
• Czesław Miłosz – 2001 poeta
• Andrzej Dudziński – 2001 grafik
• Lech Wałęsa – 1995 polityk
• Franciszek Mamuszka – 1983 krajoznawca polski
• Roman Heising – 1982
• Marian Mokwa – 1979 malarz
• Władysław Wagner – 1928 żeglarz
• August von Mackensen – 1915 feldmarszałek niemiecki

Edukacja

Budynek Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego

• Uniwersytet Gdański
  • Wydział Zarządzania , ul. Armii Krajowej 101; do 1969 część Wyższej Szkoły Ekonomicznej, następnie Wydział Ekonomiki Produkcji UG
  • Wydział Ekonomiczny , ul. Armii Krajowej 119-121; do 1969 część Wyższej Szkoły Ekonomicznej, następnie Wydział Ekonomiki Transportu UG
• Sopocka Szkoła Wyższa, ul. Kościuszki 47; do 2008 jako Wyższa Szkoła Finansów i Rachunkowości w Sopocie
• Europejska Szkoła Hotelarstwa, Turystyki i Przedsiębiorczości, ul. Zamkowa Góra 25; wcześniej jako Wyższa Szkoła Wychowania Fizycznego i Turystyki
• Wydział Zamiejscowy Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej, ul. Polna 16-20
• Sopocka Szkoła Zarządzania
• Zespół Szkół nr 1 im. Marii Skłodowskiej-Curie
  • I Liceum Ogólnokształcące
  • Gimnazjum nr 1
  • Lokalna Akademia Informatyczna przy ZSO 1
• II Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego
• III Liceum Ogólnokształcące im. Agnieszki Osieckiej
• Sopocka Akademia Tenisowa – Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcące
• Zespół Szkół Handlowych
• Sopockie Szkoły Autonomiczne (Sopocka Autonomiczna Szkoła Podstawowa, Sopockie Autonomiczne Gimnazjum, Sopockie Autonomiczne Liceum)
• Gimnazjum nr 2
• Zespół Szkół nr 3
  • Szkoła Podstawowa z Oddziałami Sportowymi nr 7
  • Gimnazjum Sportowe nr 3

Kultura

Muzeum Sopotu, wcześniej rezydencja władz partyjno-rządowych PRL (1945-1983)

Teatry

• Scena Kameralna Teatru Wybrzeże
• Teatr Atelier im. Agnieszki Osieckiej
• Sopocka Scena Off de Bicz

Kina

• Kino Polonia
• Multikino Sopot (od 2009)
• DKF Kurort (od 2009 projekcje odbywają się w salach Multikina Sopot)

Sport

• Uczniowski Klub Sportowy "Siódemka" – koszykówka i sporty wodne
• Sopocki Klub Jeździecki
• Sopocki Klub Lekkoatletyczny
• Mini Golf Club Sopot – Minigolfowy klub sportowy
• MKS Ogniwo Sopot – Ekstraliga Rugby (wielokrotny mistrz Polski w różnych kategoriach wiekowych)
• Trefl Sopot – zespół koszykówki mężczyzn (Mistrz Polski 2004, 2005, 2006, 2007, 2008)
• Trefl Sopot – zespół siatkówki żeńskiej występujący w pierwszej lidze siatkówki kobiet
• SPK – Sopocki Potok Kamionka – Stowarzyszenie Sportowe (Piłka Nożna, Siatkówka – III liga mężczyzn)
• Pomorskie Stowarzyszenie Sportowe Jantar Sopot – zespół piłkarski mężczyzn
• PDP Karlikowo Sopot – drużyna piłkarska mężczyzn
• Klub Piłkarski Sopot – V liga PomZPN
• Sopocki Klub Żeglarski Hestia Sopot
• SSK Navigo Sopot Sopocka Szkoła Katamaranów Navigo i Uczniowski Klub Sportowy Navigo
• SSKiR – Sopockie Stowarzyszenie Kulturystyki i Rekreacji
• Sopot Curling Club Wa ku'ta
• Sopocki Klub Hokejowy – SKH Mad Dogs Sopot
• Sekcja pływacka MOSiR Sopot
• Klub Uczelniany AZS SSW Sopot – przy Sopockiej Szkole Wyższej

Podział administracyjny

• Sopot Centrum
• Karlikowo
• Kamienny Potok
• Przylesie
• Dolny Sopot Grunwaldzka
• Dolny Sopot Haffnera
• Lisie Wzgórze
• Zajęcze Wzgórze
• Górny Sopot
• Brodwino
• Osiedle Mickiewicza
• Świemirowo
• Stawowie
• Leśna Polana\Gręzowo
• Centrum Południe - Kościuszki
• Sopocki Las (dzielnica)

Miasta partnerskie

Zobacz też

• Komunalny Związek Gmin "Dolina Redy i Chylonki"
• Metropolitalny Związek Komunikacyjny Zatoki Gdańskiej
• Synagoga w Sopocie
• Cmentarz żydowski w Sopocie

Przypisy

Linki zewnętrzne

• strona Urzędu Miasta Sopot
• Projekt Dawny Sopot – zachowanie dziedzictwa kulturowego miasta
• Secesyjny Sopot – wirtualny przewodnik po zabytkach
• Mapy: Emapi • Google Maps • Targeo • Zumi
• Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi