Opole
OpoleOpole | | Panorama miasta |
| Widok na Stare Miasto z Wieży Piastowskiej |
| |
Województwo
|
opolskie
|
Powiat
|
miasto na prawach powiatu
|
Gmina
• rodzaj | Opole miejska |
Prawa miejskie
| przed
1217
|
Prezydent miasta
|
Ryszard Zembaczyński
|
Powierzchnia
| 96,55[1]
km²
| Wysokość | 176 m
n.p.m.
| Ludność (2009) •
liczba
•
gęstość
•
aglomeracja
| 125 792[2] 1 307,2[1] os./km² 265 000 |
Strefa numeracyjna
| (+48) 77 |
Kod pocztowy
| 45-001 do 45-910 |
Tablice rejestracyjne
| OP | Położenie na mapie Polski
|
50°40'N 17°56'E / 50.667, 17.933
|
TERC
(
TERYT
) | 1661011 |
SIMC
| 0965016 |
Miasta partnerskie
|
Alytus
,
Agii Anargiri
(dzielnica
Aten
),
Biełgorod
,
Bonn
,
Bruntál
,
Hradec Králové
,
Carrara
,
Dijon
,
Grasse
,
Ingolstadt
,
Iwano-Frankowsk
,
Kuopio
,
Mülheim an der Ruhr
,
Poczdam
,
Roanoke
,
Székesfehérvár
| Urząd miejski Rynek-Ratusz 45-015 Opole | |
Strona internetowa miasta
|
Opole (
niem.
Oppeln,
cz.
Opolí,
śl.
Uopole[3]) –
miasto
na prawach powiatu w południowo-zachodniej
Polsce
. Stolica
Górnego Śląska
[4]. Od 6 lipca
1950
roku stolica
województwa opolskiego
[5]. Główny ośrodek gospodarczy, naukowy, kulturalny i administracyjny województwa. Siedziba władz
ziemskiego powiatu opolskiego
. Jedno z najstarszych miast w kraju. Przez Opole przepływa rzeka
Odra
, która rozdziela się w centrum miasta na główny nurt oraz starorzecze -
Młynówkę
. Lokalne rzeki: Czarnka, Malina, Olszanka i
Swornica
, a także 2 kanały:
Kanał Wiński
oraz kanał ulgi dla
Odry
. Wysokość najwyższego punktu – 183,1 m
n.p.m.
(wzgórze przy ulicy Stara Droga, ok. 3 km od granicy z
Winowem
w
Gminie Prószków
). Toponimia nazwyNazwa miasta Opole pochodzi od nazwy jednej z najstarszych jednostek terytorialnych
Słowian
w środkowej Europie – tzw. ”
Opola
”[6]. Były one tworzone jeszcze w czasach przedpaństwowych, od połowy I tysiąclecia n.e. Termin ten określał nazwę lokalnego terytorium na którym mieszkała wspólnota sąsiedzka wspólnie broniąca się przed wrogiem. „O-pole” oznaczało społeczność sąsiedzko-lokalną zamieszkującą wokół pasa pól uprawnych i pastwisk stanowiących podstawę ich bytu[7]. Organizacja opolna przetrwała do późnego średniowiecza. Opola były podokręgami
kasztelanii
i stanowiły najniższą jednostką administracyjno-podatkową w Polsce średniowiecznej. Bulla z 1136 roku wymienia wśród miejscowości należących do arcybiskupa w okolicach
Żnina
ludną wieś o nazwie Opole[8], W Polsce oprócz nazwy miasta Opole od tej nazwy wywodzą się także takie nazwy własne miejscowości
Opole Lubelskie
,
wieś Opole w woj. łódzkim
,
region pod nazwą Opole
na
Ukrainie
oraz inne nazwy geograficzne. Historia Średniowiecze XV-XVII wiek- 1474 - oblężenie Opola przez wojska polskiego króla
Kazimierza Jagiellończyka
, za poparcie udzielone przez
ks. Mikołaja I
królowi węgierskiemu
Maciejowi Korwinowi
.
-
1526
- Opole i Śląsk wchodzi w skład
państwa
- Monarchii Habsburgów
- 1532 - umiera
Jan II Dobry
, ostatni książę opolski z dynastii Piastów.
- 1532-1552 - tytułem zastawu miasto dostaje się we władanie
Jerzego Hohenzollerna
.
- 1552-1556 - królowa węgierska
Izabela Zapolya
(córka króla polskiego
Zygmunta Starego
i
Bony
) zostaje nową władczynią Opola, jako
lenniczka
cesarza
Ferdynanda Habsburga
.
- 1600 - wielka powódź,
Odra
przenosi swój nurt na zachodni brzeg
Pasieki
.
- 1615 - pożar zniszczył dużą część miasta.
- 1632 - zdobycie Opola przez oddziały
saskie
i
szwedzkie
. Okupacja trwała dwa lata i kosztowała miasto blisko 10 tys.
florenów
.
- 1645 - Opole wraz z całym księstwem opolsko-raciborskim przechodzi, tytułem zastawu, we władanie polskiej dynastii
Wazów
.
- 1655 - Król Polski
Jan II Kazimierz
wraz z całym dworem przybywa do Opola, chroniąc się przed najazdem szwedzkim na
Rzeczpospolitą
. Z Opola wyruszył 18 grudnia 1655 po dotarciu wieści o przełomowym
zwycięstwie pod Krosnem
(7 grudnia 1655 r.), król wyruszył przez Śląsk,
Lubowlę
(27 grudnia),
Biecz
,
Nowy Żmigród
,
Duklę
i 3 stycznia 1656 przybył do
Krosna
.
- 1666 - po spłaceniu sum zastawnych
Habsburgowie
przejmują ponownie Opole i
księstwo opolsko-raciborskie
.
XVIII-XIX wiek- 1741 - do Opola
wkroczyły
wojska pruskie. Po
pokoju wrocławskim
w lipcu
1742
r., kończącym
I wojnę śląską
, miasto wraz ze Ślaskiem znalazło się w granicach
Prus
.
- 1756-
1763
- w czasie
wojny siedmioletniej
miasto
zdobywali dwukrotnie Austriacy (1757, 1762) i Rosjanie (1761).
Pokój w Hubertsburgu
pozostawił Opole pod panowaniem
pruskim
, kolejna zmiana przynależności państwowej Opola i
Górnego Śląska
.
- na początku XIX wieku w Opolu nadal dominował
język polski
[10].
- 1800 - założenie drukarni polskiej.
- 1807 - podczas
wojen napoleońskich
wkraczają do miasta sprzymierzeńcy Francuzów -
Bawarczycy
, a później załoga francuska (opuściła Opole w lipcu
1808
r.).
- 1818 - Opole zostaje stolicą rejencji opolskiej, jednostki administracyjnej, obejmującej cały pruski
Górny Śląsk
. W mieście powstaje urząd rejencji (Regierungsbezirk Oppeln), jeden z czterech w prowincji śląskiej[11].
- 1824 - powstanie pierwszej biblioteki publicznej.
- 1827 - oświetlenie po raz pierwszy ulic Opola 17 latarniami.
- 1828 - zaczęła ukazywać się urzędowa gazeta miejska "Stadtblatt fur Oppeln", przemianowana później na "Oppelner Stadtblatt".
- 1843 - do Opola dotarła pierwsza na Śląsku linia kolejowa z
Wrocławia
.
- 1849-1850 - ks.
Bernard Bogedain
wydaje polskojęzyczną "Gazetę miejską dla Górnego Śląska".
- 1862 - zbudowana zostaje gazownia miejska, dzięki której Opole zostaje niebawem oświetlone przez 140 gazowych latarni ulicznych.
- 1864 - ukazuje się najstarszy periodyk niemiecki w Opolu, początkowo jako "Wochenblatt fur Stadt und Land", od 1890 r. jako dziennik "Oppelner Zeitung".
- 1881 - od września -
Jan Kasprowicz
uczęszczał przez jeden semestr do gimnazjum w Opolu. Wielokrotnie odwiedzał też polską gospodę "Harenda" w
Czarnowąsach
.
- 1890 -
Bronisław Koraszewski
rozpoczyna wydawanie "Gazety Opolskiej" (wychodziła do 1922 r.)
- 1897 - otwarty zostaje "
Bank Ludowy
", polska placówka spółdzielcza.
- 1899 -
Zakrzów
zostaje przyłączony w granice miejskie Opola. Opole zostaje siedzibą odrębnego
powiatu miejskiego
.
lata 1901-1945- 1909 - oddany zostaje do użytku dworzec kolejowy Opole-Wschód.
- 1910 -
Wyspa Bolko
zostaje zakupiona na potrzeby miasta.
- 1911 - Franciszek Ksawery Kurpierz rozpoczyna wydawanie gazety "Nowiny", od
1922
r. ukazującej się jako "
Nowiny Codzienne
".
- 1913 - zostaje otwarty port rzeczny w Zakrzowie.
- 1918 - początek tzw.
rewolucji listopadowej
; po manifestacji na Rynku utworzona zostaje rada garnizonowa i rada robotnicza (przekształcona później w
Radę Ludową
). Obok nich powstały też polskie rady ludowe, nie uznane przez Centralną Radę Ludową we
Wrocławiu
- 1920 - do Opola, w związku z przygotowaniami do
plebiscytu górnośląskiego
, przybywa
Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa
w składzie: gen.
Henri Le Rond
(przewodniczący), płk Harold Percival i gen. gen. Andreo de Marinis. Wielka manifestacja ludności polskiej na
Zaodrzu
, zakończona starciem z bojówkami niemieckimi.
- 1920-1922 - w budynku "Banku Rolników" przy dzisiejszej ul. Książąt Opolskich działał Konsulat Generalny
Rzeczypospolitej Polskiej
- 1921 -
Plebiscyt na Górnym Śląsku
- w Opolu za przyłączeniem do Polski głosuje 1098 osób, za pozostaniem w Niemczech - 20 816, w tym 25% tzw. emigrantów plebiscytowych (ściągniętych na tereny plebiscytowe w celu podniesienia końcowego rezultatu[12]). Wybuch
III powstania śląskiego
; w Opolu powstańcza grupa destrukcyjna Wawelberga wysadza mosty kolejowe. Po decyzji
Rady Ambasadorów
i podziale obszaru plebiscytowego Opole pozostaje w granicach
Rzeszy Niemieckiej
.
- 1922 - powrót niemieckiej administracji i garnizonu wojskowego. Opole zostaje siedzibą władz
rejencji
i zarazem prowincji górnośląskiej (do
1938
r.).
- 1928 - zburzenie
Zamku Piastowskiego
na
Pasiece
; pozostaje tylko wieża. Nacjonaliści niemieccy po przedstawieniu w sali ratusza opery
Stanisława Moniuszki
"Halka" napadają na Polaków - artystów podczas tournee z
Teatru Polskiego
z
Katowic
, którzy zostają dotkliwie pobici.
- 28 kwietnia 1929 - bestialskie pobicie aktorów Teatru Polskiego w Katowicach przez niemiecką bojówkę[13].
- 1931 - do Opola przeniesiony zostaje z
Bytomia
Konsulat
Generalny
Rzeczypospolitej Polskiej
, zlokalizowany w budynku przy dzisiejszej ul. Konsularnej.
- 1936 - w obszar Opola włączone zostają
Szczepanowice
i
Półwieś
.
- 1938 - w czasie
nocy kryształowej
zostaje spalona przez bojówki hitlerowskie
Nowa Synagoga
przy dzisiejszej ul. Piastowskiej.
- 1939 - Opole staje się miejscem koncentracji sił 10 Armii Niemieckiej i kwatery jej dowództwa. Aresztowanie aktywistów
Związku Polaków w Niemczech
. Transporty aresztowanych Polaków z Dworca Głównego do
obozów koncentracyjnych
Buchenwald
i
Ravensbrück
.
- 1939-1945 - w czasie
II wojny światowej
w Opolu funkcjonują
obozy pracy przymusowej
i oddziały robocze jeńców wojennych. Liczba mieszkańców wzrasta do ok. 60 tysięcy wskutek napływu migrujących ludzi z bombardowanych rejonów
III Rzeszy
.
- 1944
- Opole ogłoszone zostaje miastem-
twierdzą
(Festung Oppeln) w związku z krytyczną sytuacją
Wehrmachtu
na
froncie wschodnim
i przygotowań do obrony na linii
Odry
. Dowódcą twierdzy zostaje Graf von Pfeil.
- 14 września - został zamordowany
Michael Graf von Matuschka
- ostatni nienazistowski starosta Opola oskarżony o udział w zamachu na Hitlera.
lata 1945 - 1988-
1945
- Zdobycie Opola przez oddziały 1 Frontu Ukraińskiego Armii Czerwonej. Radziecka komendantura wojenna przekazuje władzę polskiej administracji. Do Opola przybywają pierwsze transporty przymusowych polskich wysiedleńców zza
Buga
[14], udział
Kresowian
w rewitalizacji miasta. Rozpoczyna działalność Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika. Opole po raz kolejny zmienia przynależność państwową z zachodnim Śląskiem. Po 610 latach przymależności do państw
Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego
i postcesarskich, ponownie zostaje włączone w granice państwa polskiego.
- 15 września 1946 - Dożynki Śląskie w Opolu z udziałem prezydenta
Bolesława Bieruta
, wicepremiera i ministra
Ziem Odzyskanych
Władysława Gomułki
oraz
wojewody
śląsko-dąbrowskiego
Aleksandra Zawadzkiego
. Z całego kraju przybywa ok. 300 tysięcy delegatów.
- 1947 - Otwarcie Miejskiej Biblioteki Publicznej. Powołanie Komitetu Badań Prehistorycznych (w maju
1955
przekształconego w Opolskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk).
- 9 maja 1948 - w Opolu otwarto Gimnazjum i Liceum Repolonizacyjne.
- 1949
- Przekazanie do użytku odremontowanego budynku teatru przy ul. 24 Marca (obecnie ul.
Mozarta
). Przy dużej scenie PTZO powstaje
Teatr lalek
.
- Odbudowa dawnego Szpitala św. Wojciecha przy pl. Czerwonej Armii (obecnie pl. Kopernika).
- 1950 - Powstaje
województwo opolskie
.
- 1952
- Powołanie do życia Opolskiej
Orkiestry Symfonicznej
(we wrześniu 1972 r. przemianowana na
Filharmonię Opolską im. Józefa Elsnera
) i Zespołu Pieśni i Tańca "Opole".
- 1 stycznia - ukazał się pierwszy numer Trybuny Opolskiej - wówczas organ PZPR.
- 18 czerwca - otwarto ekspozyturę Polskiego Radia w Opolu
- 22 lipca - otwarto Wojewódzki Dom Kultury
- 26 lipca 1953 - zmarł w Opolu wybitny pisarz i redaktor - autor pracy "Na Śląsku Opolskim",
Stanisław Wasylewski
.
- 1 października 1954 - inauguracja roku akademickiego w przeniesionej z Wrocławia do Opola Wyższej Szkole Pedagogicznej.
- 16 sierpnia 1955 - utworzono Związek Literatów Polskich Oddział opolski, na czele którego stanął Rafał Urban z Głogówka.
- 1956 - Rozpoczyna pracę Rozgłośnia
Polskiego Radia w Opolu
.
- 1960 - Zorganizowana zostaje I Wiosna Opolska - Festiwal Artystyczny Ziem Zachodnich i Północnych.
- 1961
-
Kolonia Gosławicka
zostaje włączona w granice Opola.
- 26 maja - do Opola przybył pierwszy pociąg elektryczny.
- 1963
- 1964 - Rozpoczyna działalność
Muzeum Martyrologii Jeńców Wojennych
w
Łambinowicach
, z siedzibą dyrekcji w Opolu.
- 1968
- marzec - studenci opolskiej WSP zorganizowali akcję ulotkową na terenie miasta oraz jednodniowy strajk w proteście przeciw represjom jakie dotnęły krakowskie i warszawskie środowisko akademickie. W odwecie, powołana przez władze partyjne komisja usunęła z opolskiej uczelni kilkudziesięciu studentów i pracowników. Ze stanowiska rektora został także usunięty broniący studentów - prof.
Maurycy Horn
.
- 20 lipca, podczas uroczystej sesji wojewódzkiej i miejskiej rady narodowej, dokonano otwarcia nowej hali widowiskowo-sportowej - popularnego "Okrąglaka"[15].
- 1970
- ukazał się pierwszy numer miesięcznika kulturalnego "Opole", redaktorem pisma był Edward Pochroń.
- 23 września - w Opolu-Bierkowicach otwarto Muzeum Wsi Opolskiej.
- 14 listopada - powołano Opolskie Towarzystwo Kulturalno-Oświatowe.
- 1971 -
Bracia Kowalczykowie
podłożyli ładunek wybuchowy w auli
Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu
. Zniszczeniu uległa aula WSP oraz magazyny biblioteczne.
- 1975
- styczeń - otwarcie Teatru im. Jana Kochanowskiego.
- 10-20 maja - I Opolskie Konfrontacje Teatralne - Klasyka Polska.
- 1976
- 27 maja - na zebraniu przedstawicieli Opolskiej Spółdzielni Mieszkaniowej Przyszłość podjęto uchwałę powołującą Osiedle im. Związku Walki Młodych. Rozpoczyna się budowa największego opolskiego osiedla mieszkaniowego.
- 23 września - zmarł bp ordynariusz opolski
Franciszek Jop
- nowym biskupem został
Alfons Nossol
- 1980
- 1981
- czerwiec - powstało Opolskie Towarzystwo Jazzowe na czele z Tadeuszem Pabisiakiem.
- 15 czerwca - W opolskim amfiteatrze zorganizowane zostaje spotkanie przewodniczącego
NSZZ "Solidarność"
Lecha Wałęsy
z mieszkańcami
Opolszczyzny
.
- listopad/grudzień w opolskich uczelniach WSP i WSI wybucha strajk studentów związanych z NZS oraz pracowników działaczy "Solidarności". Trwający ponad 20 dni strajk akademików był najdłuższą tego typu akcją protestacyjną przeprowadzoną w 1981 na Opolszczyźnie.
od 1989 r. do dzisiaj- 1990 - Ukazuje się pierwszy numer "Gazety Opolskiej", której redaktorem naczelnym zostaje Edward Pochroń
- 1992 - W Opolu otwarty zostaje Wicekonsulat
RFN
.
- 1997
- 6 maja - w budynku przy ul. Słowackiego otwarte zostaje Centrum Rehabilitacji dla Dzieci z Porażeniem Mózgowym.
- 10 lipca - Opole oraz wiele miast i wsi Opolszczyzny dotyka katastrofalna, tragiczna w skutkach powódź.
- 1 sierpnia - rozpoczyna działalność Wojewódzkie Centrum Medyczne w nowych obiektach przy al. Witosa.
- W opolskiej katedrze zamontowane zostają 4,5 -tonowe drzwi, wyrzeźbione w brązie przez opolskiego artystę Adolfa Panitza.
- 1998
- 11 stycznia - w obronie zachowania Opolskiego na mapie administracyjnej Polski z inicjatywy lokalnych elit samorządowych utworzony zostaje Obywatelski Komitet Obrony Opolszczyzny (OKOOP).
- 11 marca - kilka tysięcy Opolan manifestuje pod pomnikiem Bojownikom o Polskość Śląska Opolskiego przeciwko rządowym planom likwidacji
województwa opolskiego
oraz włączenia go do
województwa śląskiego
.
- 16 maja - uroczystość przekazania Opolu Flagi Honorowej, przyznanej przez
Radę Europy
za wkład w działanie na rzecz integracji europejskiej.
- 18 lipca - Sejm podejmuje uchwałę o nowym podziale administracyjnym Polski na 16 województw, z opolskim włącznie, które powiększone zostaje o Olesno i miejscowości wchodzące w skład powiatu oleskiego.
- 1999
- 17 lutego - w laboratorium kryminalistycznym KWP w Opolu uruchomiono jedna z najnowocześniejszych w kraju pracownię badań genetycznych.
- Na Targach "Investcity'99" w Poznaniu Opole zdobywa główne nagrody w dwóch (i jedynych) targowych konkursach: na najlepiej przygotowany udział w targach oraz najlepiej zaaranżowane stoisko.
- Radni Sejmiku Wojewódzkiego wybrali herb ostatniego księcia piastowskiego Jana Dobrego na herb województwa opolskiego.
- 2000
- Opole uhonorowane zostaje Plakietą Honorową Rady Europy, przyznaną przez Parlament Europejski za aktywność w podejmowaniu międzynarodowych kontaktów i propagowanie idei nowoczesnej Europy.
- Po popowodziowym remoncie otwarty zostaje zabytkowy "Dom lodowy", czyli budynek PTTK przy stawku na ul. Barlickiego.
- W rankingu miast o największym potencjale rozwojowym opracowanym przez Centrum Badań Regionalnych w Warszawie Opole trafia do ścisłej czołówce miast, plasując się za Sopotem, Poznaniem oraz Krakowem.
- 2004 - papież Jan Paweł II odebrał w Watykanie doktorat honoris causa Uniwersytetu Opolskiego.
- 2007
- w Opolu powstała Podstrefa
Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej
.
- czerwiec - Opole w rankingu miesięcznika "Forbes" zajęło dziewiąte miejsce w kategorii miast najatrakcyjniejszych dla biznesu i trzecie wśród miast najatrakcyjniejszych dla kapitału zagranicznego.
- Opole zdobyło pierwsze miejsce pod względem pozyskanych środków europejskich w przeliczeniu na jednego mieszkańca w rankingu samorządowym opublikowanym 13.07. przez "Rzeczpospolitą".
Demografia
Wykres liczby ludności Opola na przestrzeni ostatnich 5 stuleci Największą populację Opole odnotowało w
1994
r. – wg danych
GUS
130 624 mieszkańców[16]. TurystykaZabytki: -
Bazylika katedralna Podwyższenia Krzyża Św.
– gotycka świątynia z XV wieku, z dwiema wieżami z 1899 r. o wysokości 73 metrów; stoi w miejscu, w którym ok. 1005 r.
Bolesław Chrobry
wzniósł drewniany kościół; w podziemiach groby
Piastów
Śląskich.
-
Kościół Świętej Trójcy
- halowy kościół z 1309 r., przebudowany w XVIII i XX wieku, z
barokowym
wnętrzem; w podziemiach znajdują się groby
Piastów
Śląskich.
-
Kościół Matki Boskiej Bolesnej i św. Wojciecha
- najstarsza opolska świątynia (z X wieku), według legendy wzniesiona w miejscu żarliwych kazań św. Wojciecha; w 1739 r. przebudowana w stylu barokowym, w
1875
r. dobudowano wieżę; z racji umiejscowienia nazywany kościołem na górce.
-
Kościół św. Sebastiana
- wybudowany w 1696 r. jako wotum dziękczynne po wygaśnięciu w 1680 r. epidemii
dżumy
, w miejscu ówczesnej karczmy, w której zmarła pierwsza ofiara zarazy.
-
Kościół św. Aleksego
- wzniesiony po 1421 r. z fundacji
Jana Kropidły
, przebudowany w 1691 r. w barokowym stylu.
-
Kościół św. Piotra i Pawła
-
Wieża Piastowska
- zbudowana ok. 1300 r. jedyna pozostałość po rozebranym w latach 30. XX wieku
Zamku Piastowskim
; na wysokości 42 metrów znajduje się taras widokowy.
- Wieża
Zamku Górnego
- pochodząca z końca XIV wieku pozostałość po spalonym w 1615 r. zamku; przebudowana w 1844 r., obecnie włączona do zabudowań pobliskiej szkoły.
-
Ratusz
- wzniesiony w 1864 i przebudowany w 1936 roku (po zawaleniu się wieży) na wzór
florenckiego
pałacu Vecchio
.
-
neogotycka
wieża ciśnień
- wybudowana w 1896 r., przy obecnej
ul. Oleskiej
-
Stara Synagoga
przy ul. Szpitalnej, powstała w 1842 r., obecnie siedziba
TVP Opole
.
- gmach
Poczty Polskiej
- gmach Urzędu Wojewódzkiego
-
gmach Dworca Głównego
- pozostałości murów obronnych
Miejsca i atrakcje turystyczne: | Panorama Opola z Wieży Piastowskiej w kierunku wschodnim |
Panorama Opola z Wieży Piastowskiej w kierunku wschodnim Kościoły i związki wyznanioweKościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej Od
1972
roku Opole jest stolicą
diecezji opolskiej
– znajduje się tu
kościół katedralny
pw. Św. Krzyża (
bazylika mniejsza
), a także 16 parafii
rzymskokatolickich
Parafie rzymskokatolickie
Dekanat Opole
:
Dekanat Opole-Szczepanowice
:
Kościoły protestanckie
Buddyzm Inne religie EdukacjaW mieście działa 31
przedszkoli
(w tym 2 integracyjne i 1 specjalne), 21
szkół podstawowych
(1 specjalna, 1 z oddziałami intetgracyjnymi, 1 katolicka), 11
gimnazjów
(w tym 1 z oddziałami integracyjnymi, 1 specjalne i 1 Katolickie). Poza placówkami publicznymi działa również kilka zespołów szkół społecznych i niepublicznych. Szkoły ponadgimnazjalneŁącznie w Opolu funkcjonuje 6
liceów ogólnokształcących
, 8
liceów profilowanych
, 7
techników
, 5
zasadniczych szkół zawodowych
, a także Liceum Plastyczne oraz Ogólnokształcąca Szkoła Sztuk Pięknych. Ponadto funkcjonuje kilkanaście szkół ponadgimnazjalnych dla osób dorosłych. Szkoły wyższeCollegium Maius Uniwersytetu Opolskiego Publiczne Prywatne Kultura i sztuka
Cykliczne imprezy-
Krajowy Festiwal Piosenki Polskiej
- Międzynarodowy Festiwal Perkusyjny
- Opolskie Konfrontacje Teatralne "Klasyka Polska"
- Opolski Festiwal Teatru Lalek
- Czas Europy, czas teatru – festiwal młodych teatrów ulicznych
- Opolska Jesień Literacka
- Ogólnopolski
Festiwal Filmów Niezależnych OPOLSKIE LAMY
- Międzynarodowe Dni Młodej Dramaturgii ODRAMA (w Teatrze im. J. Kochanowskiego od 2005 roku)
- Opolska Noc Kabaretowa
- Dni Opola
- Międzynarodowa Wystawa Psów
- Międzynarodowa Wystawa Kotów
- Opolskie Targi Budownictwa "Mój Dom"
- Opolskie Targi Książek Naukowych
- Międzynarodowe Targi Motoryzacyjne
- Wyścigi 1/4 mili w Porcie Lotniczym Opole-Kamień Śląski
- Jarmark Franciszkański
- Jarmark Świętego Wojciecha (odbywa się w Święta Wielkanocne)
- Jarmark Bożonarodzeniowy, organizowany przez młodzieżówkę Mniejszości Niemieckiej
- Jazz Rock Meeting
- Międzynarodowy Plener Rzeźbiarski (we współpracy z włoskim miastem
Carrara
)
- Silesia Superior Attack
- Opolskie Dni Tybetu[]
Teatry i filharmonia Muzea i galerieMuzeum Wsi Opolskiej - chata Muzeum Śląska Opolskiego, ulica świętego Wojciecha Kina Inne instytucje kultury i sztuki- Miejski Ośrodek Kultury
- Młodzieżowy Dom Kultury
- Krakowski Salon Poezji w Opolu
- Klub Literacki Suterena
Media lokalne- Stacje regionalne i lokalne:
Transport Drogi i mosty
W odległości ok. 15 km[] od centrum miasta biegnie
autostrada A4
. Przez Opole i
Obwodnicę Północną
przebiegają drogi krajowe: Ponadto w mieście mają swój początek i bieg drogi
wojewódzkie
: -
414
: Prudnik - Prószków - (ul. Prószkowska - Niemodlińska - Wrocławska) - Wrzoski
-
423
: Krapkowice - (ul. Oświęcimska - Popiełuszki - Marka z Imielnicy -
Reymonta
- Ozimska - Częstochowska) (do skrzyżowania z obwodnicą)
-
435
: Prądy - Chróścina - ul. Niemodlińska (do skrzyżowania z ul. Hallera)
-
454
: (pl. Konstytucji 3 Maja - ul. Budowlanych - Sobieskiego) - Dobrzeń Wielki - Namysłów
-
459
: ul. Partyzancka (od skrzyżowania z obwodnicą) - Sławice - Skorogoszcz
Opole dzieli
Mała Panew
, Swornica,
Prószkowski Potok
ale przede wszystkim
Odra
rozbita dodatkowo na
Młynówkę
, kanał ulgi oraz kanał Wiński. Sytuacja taka wymusza rozbudowany system mostów zapewniający miastu dobrą komunikację. W obrębie miasta znajdują się m.in. 4 mosty drogowe nad Odrą, 4 nad kanałem ulgi, 3 nad Młynówką. Komunikacja zbiorowa i transportAutobusy miejskie
Pierwsze autobusy zaczęły kursować po ulicach Opola w latach 20. XX wieku. Zaraz po
II wojnie
transportem zajmował się PKS, w
1953
roku powstał Miejski Zakład Komunikacyjny, który obecnie obsługuje 16 linii dziennych i 1 nocną; część tras posiada wariantowe zakończenia, 5 linii wybiega poza strefę miejską. MZK dysponuje ponad dziewięćdziesięcioma wozami, z czego przewozy pasażerskie obsługuje każdego dnia ponad 70 autobusów. Autobusy podmiejskie i dalekobieżne Przy ul. 1 Maja funkcjonuje Dworzec Autobusowy, skąd odjeżdżają wozy Opolskiego PKS-u, innych przewoźników
PKSu
, a także prywatnych firm. Opole ma bezpośrednie połączenia z takimi miastami, jak[]:
Białystok
,
Bielsko-Biała
,
Bytom
,
Częstochowa
,
Gliwice
,
Jelenia Góra
,
Karpacz
,
Katowice
,
Kielce
,
Kraków
,
Lubliniec
,
Łódź
,
Nowy Sącz
,
Piła
,
Słupsk
,
Warszawa
,
Wrocław
,
Zakopane
,
Zielona Góra
. Z Dworca odchodzą również autokary za granicę, m.in. do Niemiec i Holandii. Kolej Początki kolei żelaznych w Opolu sięgają I połowy
XIX
wieku.
28 maja
1843
uruchomiono 2-torową 37,4 km linię kolejową do pobliskiego
Brzegu
[17]. W Opolu znajduje się obecnie 6 działających pasażerskich stacji kolejowych: Lokomotywa przed dworcem głównym Z Opola wychodzą - Opole posiada bezpośrednie połączenia kolejowe z takimi polskimi miastami, jak:
Białystok
,
Bielsko-Biała
,
Częstochowa
,
Ełk
,
Gdynia
,
Gliwice
,
Jelcz-Laskowice
,
Jelenia Góra
,
Katowice
,
Kielce
,
Koluszki
,
Kołobrzeg
,
Koszalin
,
Kraków
,
Legnica
,
Leszno
,
Lublin
,
Lubliniec
,
Olsztyn
,
Poznań
,
Racibórz
,
Rzeszów
,
Radom
,
Rybnik
,
Słupsk
,
Suwałki
,
Szczecin
,
Świnoujście
,
Tarnowskie Góry
,
Tarnów
,
Ustka
,
Wałbrzych
,
Warszawa
,
Wrocław
,
Zabrze
,
Zakopane
,
Zamość
,
Zielona Góra
. - Ponadto z Opola odjeżdżają pociągi do Niemiec (
Hamburg
,
Berlin
) i Czech (
Bohumin
,
Jesenik
, Ostruzna).
- Funkcjonują także lokalne połączenia:
Brzeg
,
Głuchołazy
,
Kędzierzyn-Koźle
,
Kluczbork
,
Namysłów
,
Nysa
,
Strzelce Opolskie
,
Zawadzkie
.
Transport lotniczy Najbliższe porty lotnicze znajdują się we
Wrocławiu
oraz
Katowicach
. Planowane jest uruchomienie, od
2009
roku, regularnych rejsów z regionalnego portu
Opole-Kamień Śląski
(ok. 24 km od centrum miasta). Podział administracyjnyOpole jako całość nie jest podzielone na dzielnice i osiedla - w użytku funkcjonują zwyczajowe nazwy poszczególnych części miasta.
18 października
2009
r. odbyły się pierwsze wybory do pilotażowo utworzonych rad dzielnic: Gosławic, Grudzic, Nowej Wsi Królewskiej oraz Zakrzowa. Przed
1899
rokiem Opole obejmowało obecne
Śródmieście
,
Wyspę Pasiekę
oraz część
Zaodrza
. Przed II wojną światową do miasta włączono
Zakrzów
,
Półwieś
i
Szczepanowice
. W latach 50.
Nową Wieś Królewską
z
Wyspą Bolko
, w latach 60.
Groszowice
i
Kolonię Gosławicką
, a w połowie lat 70.
Bierkowice
,
Gosławice
,
Grotowice
,
Grudzice
,
Malinę
,
Wójtową Wieś
i
Wróblin
. Dzielnice Opola: - Bierkowice,
- Gosławice,
- Groszowice,
- Grotowice,
- Grudzice,
- Kolonia Gosławicka,
- Malina,
- Nowa Wieś Królewska,
- Półwieś,
- Szczepanowice,
- Śródmieście,
- Wójtowa Wieś,
- Wróblin,
- Wyspa Bolko,
- Wyspa Pasieka,
- Zakrzów,
- Zaodrze
Osiedla Opola: - Armii Krajowej (ZWM)
- Bolko,
- Chabrów,
- Dambonia,
- Festival Park,
- Kolorowe,
- Książęce,
- Malinka,
- Medyk,
- Metalchem,
- Przylesie,
- Słoneczne
Osiedla w budowie: - Arcadia Park
- Atrium Malinka,
- Sady,
- Zachodnie
GospodarkaCementownia Odra (ul. Budowlanych) Od
1857
roku rozwijał się w Opolu przemysł cementowy. Na przestrzeni lat funkcjonowało aż 9 fabryk cementu: W latach powojennych działały pierwsze cztery, natomiast obecnie tylko "Odra". HandelOpole jest centrum finansowym, biznesu i handlu. Ma tutaj swoją siedzibę
Business Centre Club
. W Opolu obecnie istnieje kilka centr, oraz galerii handlowych. Istniejące: -
Centrum Handlowe Karolinka
-
Real
- pierwsze w Opolu centrum handlowe
- Galeria Ozimska - galeria wybudowana w miejscu fabryki mebli,
-
Galeria Opolanin
- Galeria Piastowska - dawne kino Odra,
- Galeria Ziemowit - kiedyś dom towarowy,
-
Solaris Center
- wybudowana w miejscu szkieletu niedokończonej galerii Copernicus Center.
Tworzone: - Park Handlowy Turawa - powstający park handlowy przy ul. Powstańców Warszawskich.
Sport Obiekty sportowe Kluby i zespoły- Piłka nożna
- Cracovia Kraków (filia)
-
Odra Opole
- OKS Oderka Opole
- LKS Groszmal
- LZS Grudzice
- Puks Rodło Opole
- Tempo Opole
- Wiking Opole
- UKS Zryw Opole
- Sparta Opole
- Sporty zimowe
- Kolarstwo
- LKS Ziemia Opolska
- Opolski Klub Rowerowy
- Inne
Osoby związane z Opolem
Duchowni Artyści, poeci Sportowcy Politycy Niemieccy politycy i działacze Naukowcy Książęta Dowódcy i żołnierze -
Henri Le Rond
- francuski generał, przewodniczący Międzysojuszniczej Komisji Rządzącej i Plebiscytowej, kawaler
Virtuti Militari
tablica poświęcona pamięci gen. Le Ronda znajduje się na pl. Wolności.
Inne postacie związane z Opolem Miasta partnerskieRynek - miasta partnerskie Opola -
Alytus
,
Litwa
-
Agii Anargiri
(dzielnica
Aten
),
Grecja
-
Biełgorod
,
Rosja
-
Bonn
,
Niemcy
-
Bruntál
,
Czechy
-
Hradec Kralove
,
Czechy
-
Carrara
,
Włochy
-
Dijon
,
Francja
-
Grasse
,
Francja
-
Ingolstadt
,
Niemcy
-
Iwano-Frankowsk
,
Ukraina
-
Kuopio
,
Finlandia
-
Mülheim an der Ruhr
,
Niemcy
-
Poczdam
,
Niemcy
-
Roanoke
,
Stany Zjednoczone
-
Székesfehérvár
,
Węgry
Zobacz teżPrzypisy- ↑ 1,0 1,1 Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w
2007
. (
GUS
),
[1]
- ↑
Ludność Opola, stan 31.12.2009
- ↑ Zapis według alfabetu śląskiego Steuera.
- ↑
http://www.stolica.opole.pl/?nbsp;-opole-nbsp;,24
- ↑
Dz. U. z 1950 r. Nr 28, poz. 255
- ↑
http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_VII/560
Filip Sulimierski, Władysław Walewski, ”Słownik geograficzny Królestwa Polskiego”, Warszawa 1880–1902
- ↑ Praca zbiorowa "Kultura Polski średniowiecznej X-XIII w.", PIW, Warszawa 1985
- ↑ I. Zakrzewski, Franciszek Piekosiński, ”Kodeks dyplomatyczny Wielkopolski” t. I-V, Poznań-Kraków 1877-1908
- ↑
MIASTO OPOLE
. [dostęp 2008-11-23].
- ↑ Dorota Borowicz: "Mapy narodowościowe Górnego Śląska od połowy XIX wieku do II Wojny Światowej". Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2004, s. 36.
- ↑ Rejencja opolska
- ↑ Dorota Borowicz, Mapy narodowościowe Górnego Śląska od połowy XIX wieku do II wojny światowej, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2004, s. 39.
- ↑
Opolski Klub Sportowy "ODRA" Opole
- ↑
Kresowiacy. Mija 60 lat od ich przyjazdu do Opola
, gazeta.pl/opole, [dostęp 08.06.2009]
- ↑
Gazeta.pl : Error 404
- ↑ GUS Bank Danych Regionalnych, faktyczne miejsce zamieszkania, stan na 31.XII.1994
- ↑
Ogólnopolska Baza Kolejowa
(
pol.
). [dostęp 17 lutego 2009].
Linki zewnętrzne
Inne hasła zawierające informacje o "Opole":
1972
...
Dzielnica miasta
ją ludności (dzielnice willowe, portowe, handlowe, przemysłowe, bogaczy,
slumsy
).Dzielnice miast wojewódzkich Polski:
Białystok
Bydgoszcz
Gdańsk
Gorzów Wielkopolski
Katowice
Kielce
Kraków
Lublin
Olsztyn
Opole
Rzeszów
Szczecin
Toruń
Warszawa
Wrocław
Zielona Góra
Miasta gdzie funkcjonowały dzielnice:
Łódź
Poznań
Przypisy↑ (Art. 5 i 37) Ustawa z dnia ...
Zbór
i jego częścią, w którym znajduje się wyżej wymieniony podział administracyjny(np.: Namysłów-Północ ; Opole-Południe ; Opole-Malinka itd.). W
2009
roku na świecie działało ogółem 105 298 ...
Janusz Józefowicz
osiągnięcia w sztuce w roku
1991
Nagroda Dziennikarzy za osiągnięcia w sztuce estradowej (Opole
1993
)Nagroda Prezesa Polskiego Radia (
KFPP w Opolu
1998
)Dyplom Mistrzowski, Nagrody za ...
Dożynki
...
Kod pocztowy
...
Małopolska Droga św. Jakuba
...
Wrocław
...
Obraz Matki Boskiej Częstochowskiej
...
Zamość
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Opole":
223. Elementy geografii elektoralnej Polski (plansza 11)
...
Otrzymywanie soli (plansza 30)
Stanisława Hejwowska
Czasopismo „Chemia w szkole”
„Kompedium wiedzy z chemii dla gimnazjalisty” Beata Sobczyk
Ilustracje:
http://szkolne.eu/admin/produkty_pod/TAB_ROZPUSZCZALNOSCI.jpg
http://mwalnik.wodip.Opole.pl/chemia/reakcje_met/reakcje_met.html
...
225. Produkcja rolnicza w Polsce (plansza 5)
...
|