Język samoański
Język samoańskiJęzyk samoański (Gagana Samoa) - język z grupy
języków polinezyjskich
z wielkiej
rodziny austronezyjskiej
, używany przez ok. 370 tys.
Samoańczyków
, przede wszystkim na
pacyficznych
wyspach
Samoa
i
Samoa Amerykańskiego
, gdzie ma status
języka urzędowego
. Wiele tysięcy Samoańczyków zamieszkuje również
Nową Zelandię
(zwłaszcza
Auckland
),
Australię
i
Hawaje
, w większości zachowując swój język. Język Samoański nie wykazuje znaczącego zróżnicowania dialektalnego, lecz istnieją duże różnice w wymowie i słownictwie pomiędzy odmianą formalną a potoczną.[1] System fonetyczny i ortografiaAa, Āā | Ee, Ēē | Ii, Īī | Oo, Ōō | Uu, Ūū | Ff | Gg | Ll | Mm | Nn | Pp | Ss | Tt | Vv | (Hh) | (Kk) | (Rr) | ‘ |
---|
/a/
,
/aː/
|
/ɛ/
,
/eː/
|
/iː/
|
/o/
,
/ɔː/
|
/ʊ/
,
/uː/
|
/f/
|
/k/
|
/l, ɾ/
|
/m/
|
/n/
,
/ŋ/
|
/p/
|
/s/
|
/t/
|
/v/
| (
/h/
) | (
/k/
) | (
/ɾ/
) |
/ʔ/
|
Gramatyka RodzajnikW języku samoańskim występuje zarówno rodzajnik określony, le (np. ‘o le Atua "Bóg"), jak i nieokreślony se. W liczbie mnogiej nie używa się rodzajnika. Przykłady: ‘o le tagata "człowiek"; ‘o tagata "ludzie". RzeczownikZasadniczo rzeczowniki są nieodmienne, nie istnieje rodzaj jako kategoria gramatyczna, liczbę mnogą rozpoznaje się po braku rodzajnika. Relacje przypadkowe realizowane są poprzez kilka standardowych przyimków. Zaimki osobowePodobnie jak inne
języki austronezyjskie
, samoański rozróżnia między pierwszą osobą liczby mnogiej inkluzywną (tzn. obejmującą również rozmówcę/-ów) i ekskluzywną (nie obejmującą rozmówcę/-ów): | liczba pojedyncza | liczba podwójna | liczba mnoga |
---|
Pierwsza osoba ekskluzywna | a‘u , ‘ou | mā‘ua, mā | mātou |
---|
Pierwsza osoba inkluzywna | tā | tā‘ua, tā | tātou |
---|
Druga osoba | ‘oe, ‘e | ‘oulua | ‘outou, tou |
---|
Trzecia osoba | ia / na | lā‘ua | lātou |
---|
CzasownikLiczę mnogą czasowników tworzy się najczęściej poprzez reduplikacją pierwszej sylaby. SłownictwoPrzykłady podstawowych słów: Zasób leksykalny samoańskiego jest w przeważającym stopniu austronezyjski, z pewną liczbą zapożyczeń z języka angielskiego. Przykłady podstawowych słów: Bibliografia- Milner, G.B. 1993, 1966. Samoan Dictionary. Polynesian Press.
- Mosel, Ulrike and Even Hovdhaugen, 1992. Samoan reference grammar. Oslo: Scandinavian University Press/Institute for Comparative Research in Human Culture.
- Mosel, La'i Ulrike and Ainslie So'o. "Say it in Samoan." Pacific Linguistics D88. Canberra: ANU.
- Payne, Thomas E. 1997. Describing morphosyntax: a guide for field linguists. Cambridge: Cambridge University Press. .
Linki zewnętrznePrzypisy
Inne hasła zawierające informacje o "Język samoański":
Podróżnik
...
Rodzimy Kościół Polski
...
Jonas Basanavičius
...
Szkoci
...
Wnioskowanie
...
Włosi
...
Nowa Anglia
...
Maine
...
Stanisław Hozjusz
...
Musical
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Język samoański":
Rozprawa z rozprawką (plansza 7)
...
010c. Rzym (plansza 5)
...
019. Wielkie formy ukształtowania powierzchni Ziemi (plansza 4)
...
|