Berenike II Euergetis (ur. 267 lub 266 p.n.e – zm. 221 p.n.e) – córka
Magasa
(308-253), syna
Bereniki I
i króla Cyreny oraz
Apame
, córki
Antiocha I
, króla syryjskiego oraz Stratoniki (córki Filii I).
Stosunki Magasa z przyrodnim bratem, królem
Egiptu
Ptolemeuszem II Filadelfosem
, układały się różnie. Ok. 300 roku p.n.e.
Ptolemeusz I Soter
, ojciec Ptolemeusza II i
ojczym
Magasa, uczynił tego ostatniego namiestnikiem
Cyreny
. Magas zamierzał przejąć całą władzę po Ptolemeuszu I i w 275 roku p.n.e. ogłosił się królem Cyreny. Doszło wtedy do nierozstrzygniętej wojny. W wyniku porozumienia pokojowego Berenike II została zaręczona z
Ptolemeuszem III Euergetesem
, synem Ptolemeusza II i
Arsinoe I
. Związek ten miał gwarantować pokój między oboma państwami.
Po śmierci Magasa (w 253 roku p.n.e.) do władzy w Cyrenie doszła jego żona Apame, która sprzeciwiała się sojuszowi z Egiptem. Jako księżniczka syryjska była bliżej związana z koalicją antyegipską i nie życzyła sobie powrotu Cyreny pod panowanie egipskie. Wezwała z
Macedonii
brata Antygonosa Gonatasa Demetriosa Pięknego. Ok. 259 roku p.n.e. doprowadziła do małżeństwa
Demetriosa
z Bereniką. Ten nie pozyskał jednak sympatii Cyrenejczyków i nawiązał romans z teściową. Niespełna piętnastoletnia Berenika postanowiła położyć kres tej sytuacji i stanęła na czele spisku. Przygotowano zasadzkę i Demetrios został zamordowany w łożu Apame. Berenike pozostawiła matkę przy życiu i sama objęła rządy nad Cyreną.
W 246 roku p.n.e. poślubiła króla Egiptu, Ptolemeusza III Euergetesa I. Egipt i Cyrena zostały połączone unią personalną. Berenike imię własne wpisywała w kartusz królewski, używała imienia horusowego, nie znaleziono dotąd zapisu jej imienia tronowego. Mieli pięcioro dzieci:
Współrządzili Egiptem w latach 246–222 p.n.e. Byli szczęśliwym i kochającym się małżeństwem. Królowa słynęła z dobroci i wrażliwości. Interesowała się życiem kulturalnym, przypisuje się jej między innymi otoczenie opieką sławnego poety
Kallimacha
. Obdarzono ją boską czcią już za życia. W 221 roku p.n.e. zamordował ją syn, Ptolemeusz IV Filopator.
Odcięte i złożone bogom w ofierze włosy Bereniki po szczęśliwym powrocie Ptolemeusza III z wyprawy do Azji dały nazwę
gwiazdozbiorowi
Warkocza Bereniki
[1].
Lata panowania
- 246-221 wspólnie z Ptolemeuszem III
Tytulatura
-
gr.
- basilissa Berenike II Thea Euergetis - królowa Berenika Bogini Dobro Czyniąca
-
egip.
- Berenikat
Przypisy
- ↑ Encyklopedia Wszechświat. Praca zbiorowa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 360. .