Rea (
gr.
Ῥέα Réa) – w
mitologii greckiej
, jedna z
tytanid
, córka
Uranosa
(Nieba) i
Gai
(Ziemi), bogini płodności. W najwcześniejszej tradycji była silnie kojarzona z Gają i
Kybele
, Wielką Matką, w klasycznej mitologii stała się rodzicielką wielu bogów i bogiń. Była siostrą i żoną
Kronosa
, matką
Demeter
,
Hadesa
,
Hery
,
Hestii
,
Posejdona
i
Zeusa
. Jej
rzymską
odpowiedniczką była
Ops
.
W sztuce Rea jest zwykle przedstawiana w
rydwanie
ciągniętym przez dwa
lwy
, czasem w identyczny sposób, co Kybele.
Kronos, brat Rei, a później mąż,
wykastrował
ich ojca Uranosa. Po tym czynie Kronos ponownie uwięził
hekatonchejrów
i
cyklopów
i nakazał pilnować więźniów potworowi
Campe
. On i Rea zasiedli na tronie jako Król i Królowa bogów.
Kronos spłodził z Reą kilkoro dzieci:
Hestię
,
Demeter
,
Herę
,
Hadesa
,
Posejdona
, ale wszystkie połknął zaraz po narodzinach, ponieważ dowiedział się od swoich rodziców, że jedno z jego potomków odbierze mu tron. Lecz gdy narodził się Zeus, Rea wraz z Gają i Uranosem obmyśliła plan ocalenia dziecka, tak, by Kronos mógł ponieść karę za zło wyrządzone jego ojcu i własnym dzieciom. Rea narodziła Zeusa na
Krecie
, a Kronosowi podała do połknięcia kamień zawinięty w pieluchy.
Rea schowała Zeusa w grocie na
Górze Ida
na Krecie. Istnieją różne wersje mitu o tym, co później działo się z dzieckiem:
- Był pod opieką Gai,
- Był karmiony przez kozę imieniem
Amalteja
, podczas gdy grupa
Korybantów
, żołnierzy lub pomniejszych bóstw tańczyła, krzyczała i klaskała w ręce, aby Kronos nie słyszał dziecięcego płaczu,
- Był pod opieką nimfy
Adamantei
, która karmiła go kozim mlekiem. Podczas gdy Kronos wędrował po ziemi, niebie i morzu i pożerał dzieci Rei, Adamantea ukrywała Zeusa spuszczając go na linie z drzewa, tak aby dziecko znalazło się pomiędzy niebem, ziemią i morzem, niewidoczny dla ojca.
Zeus pokonał Kronosa i zmusił go do wyplucia swego połkniętych dzieci, a następnie, po
tytanomachii
zrzucił ojca z tronu.
Według
Homera
, Rea była matką bogów, choć nie tak uniwersalną matką jak
Kybele
, z którą później była utożsamiana. Pierwotnym centrum jej kultu była
Kreta
, gdzie według mitu schowała Zeusa przed Kronosem.
Symbolami Rei są
księżyc
i
łabędź
. We wcześniejszej mitologii symbolizowały ją dwa lwy ciągnące jej powóz. Były one często rzeźbione na miejskich
bramach
, z których najsłynniejsza jest
Lwia Brama
w
Mykenach
.
Zobacz też
Rea Sylwia
– matka
Romulusa
i
Remusa