Woda amoniakalna NH3 · H2O to zwyczajowa nazwa roztworu
amoniaku
w
wodzie
. Posiada charakterystyczny ostry, amoniakalny
zapach
. W temperaturze 15 °C roztwór o stężeniu 12,74% ma gęstość 0,950 g/cm3, a o stężeniu 35,20% – 0,880 g/cm3. Ogrzewanie wody amoniakalnej powoduje wydzielanie się gazowego
amoniaku
.
Woda amoniakalna zawiera niewielką ilość
jonów amonowych
powstających na skutek
reakcji
amoniaku z wodą, zachodzącej zgodnie z
równaniem
:

i dzięki temu ma
odczyn
zasadowy.
Stała równowagi
(zasadowa) reakcji wynosi Kb = 1,8 х 10-5. Przykładowo w roztworze amoniaku o
stężeniu
1M (1 mol/dm³) zaledwie 0,42%
cząsteczek
NH3 daje
jony
amonowe (
pH
takiego roztworu wynosi 11,63).
Techniczna woda amoniakalna stosowana jest w przemyśle gumowym, przy produkcji
barwników
, półproduktów organicznych, była stosowana jako
nawóz sztuczny
.
Z istnienia szeregu różnych soli amonowych oraz zasadowego odczynu wody amoniakalnej wnoszono o istnieniu związku o nazwie wodorotlenek amonu i wzorze NH4OH. W rzeczywistości nie ma takiego związku, nie można go wykryć w wodzie ani tym bardziej
wykrystalizować
. Jest to swego rodzaju złudzenie wynikające ze współistnienia w jednym środowisku amoniaku oraz jonów powstałych podczas naturalnej dysocjacji wody. Tylko dzięki dysocjacji możliwe jest istnienie
kationów
amonowych NH4+ oraz
anionów
hydroksylowych OH-.