Italogrecy – grupa rdzennej ludności greckiej zamieszkała w
Kalabrii
i
Apulii
w południowych
Włoszech
, odrębna kulturowo i językowo od
Greków
z
Grecji
.
Osadnictwo greckie we Włoszech datuje się jeszcze z czasów starożytnych (kolonie greckie – zob.
Wielka Grecja
) i wieków średnich (panowanie
bizantyjskie
nad południową Italią – do
1071
). Grupę tę zasilały liczebnie kolejne fale Greków uciekających z
Bałkanów
i z
Azji Mniejszej
przed najazdami
słowiańskimi
,
bułgarskimi
,
arabskimi
,
tureckimi
. Ostatnia fala ucieknierów ze Wschodu nadciągnęła w drugiej połowie
XV wieku
, po upadku
Konstantynopola
, tworząc kilkutysięczne skupisko w
Wenecji
(osobna dzielnica) i znaczącą kolonię w
Rzymie
.
Do dnia dzisiejszego przetrwały dwa niewielkie obszary na których używa się
języka griko
: "
Bovesia
" i "Grecia Salentina"
W południowych Włoszech dialekty włoskie uzyskały przewagę nad
greką
dopiero w
XIII
-XV wieku, w miarę upadku wpływów politycznych i kulturowych Cesarstwa Bizantyjskiego w Kalabrii. W południowej Italii nastąpił wtedy trwający do
XVII wieku
okres
dwujęzyczności
. Greka jako język potoczny przetrwała na terenach izolowanych (góry), raczej opóźnionych cywilizacyjnie, wśród górskich pasterzy i rolników. Na początku
XIX wieku
zidentyfikowano 12 gmin, w których używano powszechnie na co dzień języka greckiego, pod koniec tego wieku – już tylko 7 (około 8 tysięcy mówiących). Do dziś przetrwały dwa niewielkie obszary, w których przeważa kultura italogrecka: "Bovesia" (w
Kalabrii
koło
Reggio di Calabria
) i "Grecia Salentina" (w
Apulii
koło
Lecce
). Każdy z nich liczy po kilka wsi. Pod koniec
lat 70. XX wieku
liczba mówiących po grecku w Bovesii wynosiła około 3,9 tys. osób. Na tak znaczny spadek liczby Italogreków w ciągu XIX i
XX wieku
, poza asymilacją, wpłynęła głównie masowa emigracja z południowych Włoch.
W
1999
roku włoskie ministerstwo spraw wewnętrznych szacowało liczebność italogreckiej mniejszości etnicznej na 20 tys. osób.
Własnym językiem Italogreków jest
język griko
.
Wśród ludności italogreckiej dominował katolicyzm obrządku bizantyjskiego, z łaciną jako językiem liturgicznym.
Linki zewnętrzne