Monarchie parlamentarne oznaczono kolorem czerwonym, monarchie konstytucyjne kolorem różowym.

Monarchia parlamentarna - forma ustroju politycznego , w którym głową państwa jest monarcha , który współdzieli władzę z parlamentem. We współczesnych europejskich monarchiach parlamentarnych kompetencje króla są jednak ograniczone do funkcji reprezentacyjnych, a realną władzę sprawuje demokratycznie wyłaniany parlament i rząd , na którego czele stoi premier . W ten sposób takie państwo de facto nabiera cech republiki demokratycznej, a monarchiczna forma rządów staje się tu jedynie dekoracją. Obowiązuje zasada rex regnat, sed non gubernat — "król panuje, ale nie rządzi".

Jest formą rządów, w której uprawnienia monarchy i parlamentu są ściśle określone przepisami prawa. Monarchia parlamentarna jest odmianą monarchii konstytucyjnej .

Ustrój ten zaczął się po raz pierwszy kształtować w Anglii , poczynając od przyjęcia Magna Carta w 1215 r. przez okres wojen domowych w XVII wieku aż po objęcie władzy przez dynastię Stuartów . Chcąc uchronić się przed próbami przywrócenia absolutyzmu , parlament uchwalił akt prawny, na mocy którego nikogo nie można było aresztować bez nakazu sądowego i przedstawienia mu zarzutów. W wydanej w 1689 r. Deklaracji praw narodu angielskiego ostatecznie określono zakres władzy monarchy i parlamentu. Odtąd o armii i finansach państwa samodzielnie decydował parlament. Ustrój ten stopniowo dalej ograniczał władzę królewską aż do stanu współczesnego.

Bibliografia

• Janusz Pajewski , Historia powszechna 1871-1918, Warszawa 2002, s. 24.