Pełnoletność, pełnoletniość[1] – określony przepisami
prawa cywilnego
status prawny
osoby fizycznej
, która uzyskuje go po osiągnięciu określonego wieku (osoba pełnoletnia, pełnoletni). Osoba, która nie osiągnęła jeszcze tego wieku nazywana jest niepełnoletnią.
Osiągnięcie pełnoletności wiąże się zazwyczaj z osiągnięciem pełnej
zdolności do czynności prawnych
oraz możności bycia podmiotem pewnych
praw
(np. możności zawarcia
małżeństwa
) i obowiązków.
Pełnoletność w Polsce
W
Polsce
pełnoletnim jest ten, kto ukończył lat osiemnaście. Przed osiągnięciem tego wieku
małoletni
możne uzyskać pełnoletniość przez zawarcie małżeństwa. Zgodnie z art. 10
KRiO
jest to możliwe za zgodą sądu opiekuńczego w przypadku kobiety, która ukończyła lat szesnaście, gdy z okoliczności wynika, że zawarcie małżeństwa będzie zgodne z dobrem założonej rodziny. Nabytej w ten sposób pełnoletniości nie można następnie utracić w razie
unieważnienia małżeństwa
(art. 10
KC
) czy
rozwodu
.
Niektóre skutki pełnoletności to:
Pełnoletność a inne pojęcia
Termin pełnoletni nie jest tożsamy w prawie z terminem osoba, która ukończyła 18 lat:
- do zawarcia małżeństwa cywilnego w Polsce wymagane jest ukończenie 18. roku życia, a nie pełnoletność (art. 10
KRiO
);
- do zatrudnienia na
umowie o pracę
wymagane jest ukończenie 18 lat (art. 22 § 2
KP
); nie uchybia to możliwości podjęcia pracy przez młodocianego (art. 190
KP
),
-
obowiązek szkolny
trwa do ukończenia 18 roku życia (art. 15 ust. 1 ustawy o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 r.
[1]
).
Cywilnoprawna
odpowiedzialność deliktowa
małoletniego zaczyna się już od 13. roku życia (art. 426
KC
). Możliwość bycia
pełnomocnikiem
nie zależy od stopnia
zdolności do czynności prawnych
(art. 100
KC
).
Karalność według
prawa karnego
nie obejmuje
nieletnich
, a więc rozpoczyna się generalnie od 17. roku życia (z pewnymi wyjątkami). Obecnie tak jest też według prawa o wykroczeniach.
Dorosłym
, według różnych ujęć, może być każda osoba
dojrzała
biologicznie lub psychicznie. Pełnoletnim jest jedynie osoba, która spełniła warunek wiekowy, a wyjątkowo dodatkowe inne przesłanki. Dlatego zarówno osoba dorosła może nie być osobą pełnoletnią, jak i pełnoletnia nie być osobą dorosłą.
Zobacz też
Przypisy