|
Polacy
Polacy - naród zamieszkujący głównie obszar Rzeczypospolitej Polskiej i będący jej głównym składnikiem ludnościowym, poza granicami Polski tworzący zbiorowości polonijne
Polacy należą do zachodniosłowiańskiej grupy językowej. Posługują się w większości językiem polskim oraz alfabetem łacińskim, który został wprowadzony w X wieku z chwilą, od której na ziemiach polskich zaczęto wprowadzać chrześcijaństwo obrządku rzymskokatolickiego. W ukształtowaniu wyznaniowym Polaków wyraźną większość stanowią katolicy obrządku łacińskiego, obecne są także inne obrządki i wyznania.
W kraju i poza jego granicami żyje około 50-60 milionów Polaków.
Określenie Polaków jako narodu
Istnieją co najmniej dwa możliwe podejścia do problemu określenia pojęcia narodu polskiego, podobnie zresztą, jak i każdego innego narodu.
W pierwszym ujęciu wyróżnikiem narodu jest sprawa istnienia świadomości narodowej. W takim ujęciu pod pojęciem narodu polskiego rozumieć należy grupę społeczną, która - niezależnie od miejsca zamieszkania w obecnej chwili - cechuje się poczuciem "bycia Polakami", co wyrażać się może używaniem języka polskiego i traktowaniem go jako mowy ojczystej, przestrzeganiem zwyczajów właściwych dla kultury polskiej, przekonaniem o posiadaniu wspólnych polskich korzeni lub poczuciem polskiej tożsamości narodowej.
W drugim ujęciu wyznacznikiem będzie przedmowa Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, zgodnie z którą naród polski tworzą wszyscy obywatele Polski, poczuwający się do wspólnego dziedzictwa i dobra Polski, niezależnie od narodowości. Przedmowa konstytucji nie zawęża jednak pojęcia narodu tylko do obywatelstwa polskiego.
Ukształtowanie się narodu polskiego
Naród polski ukształtował się na bazie wczesnośredniowiecznych plemion zachodniosłowiańskich, zamieszkujących obszar położony między Bugiem na wschodzie i Odrą na zachodzie, zjednoczonych przez plemię Polan około połowy X wieku, ale i ten pogląd jest obecnie podważany. W ciągu długich dziejów Polski na jej ziemi osiedlały się grupy różnego pochodzenia, które często ulegały spolszczeniu. Niektóre z nich zachowywały jednak swoją odrębność kulturową, językową i wiarę. W czasach Rzeczypospolitej Obojga Narodów Polska znana była w Europie jako państwo, w którym dopuszczano obecność przedstawicieli różnych wyznań a także grup różnego pochodzenia.
Po utracie bytu państwowego wskutek rozbiorów, istotne stało się przede wszystkim podtrzymywanie poczucia jedności narodowej Polaków. Różnice narodowościowe i językowe stały się wówczas mniej ważne, niż poczucie wspólnoty narodowej. Chociaż nie istniało wówczas państwo polskie, można uznać, że to właśnie okoliczności zagrożenia bytu narodowego spowodowała, że wówczas to właśnie ukształtował się naród polski w dzisiejszym znaczeniu tego słowa. Dzięki temu możliwa była odbudowa państwa polskiego w roku 1918 i powtórne scalenie części, należących przez 123 lata do różnych zaborców.
Obecnie - oprócz ok. 37 mln Polaków zamieszkałych w Polsce - ocenia się, iż do 20 mln osób polskiego pochodzenia żyje poza granicami państwa.
Nazwa
Nazwa "Polacy" a także "Polska" wywodzi się od nazwy wczesnośredniowiecznego plemienia Polan. Słowo to, według innych domysłów, wywodzi się od słowa plemię – współplemiennik, człowiek związany więzami krwi, mający te same wierzenia. Niektórzy językoznawcy twierdzą, że być może jest to związane z pierwotną postacią układu plemiennego – opola, będącego pewną odmianą ludowładztwa z obieralnym władcą, wspólną własnością ziemi i rodem jako podstawą społeczną. Nazwa "polska" jeszcze w XVII wieku znaczyła to samo co "polna" np. droga polna to kiedyś droga polska
Związana z plemieniem Polan nazwa `Polska` (`Polonia`) pojawia się stosunkowo późno, dopiero na początku XI wieku i za czasów Bolesława Chrobrego oznaczała całe jego państwo (napis "Princeps Poloniae" występuje na monetach Bolesława Chrobrego).
Inne hasła zawierające informacje o "Polacy":
Sztuka
integruje i wykazuje przynależność do pewnej grupy społecznej (np. lekarze, harcerze, muzycy, Polacy); pomaga zachować tożsamość kulturową społecznościom lokalnym i narodom;użytkowa – jest to ...
Kazimierz Wołkowycki
do frakcji polskiej. W parlamencie zajmował się głównie sprawami socjalnymi. BibliografiaMieczysław Jackiewicz, "Polacy na Litwie 1918-2000", Warszawa 2003
Krzysztof Buchowski
, "Polacy w niepodległym państwie litewskim ...
Tadeusz Kognowicki
...
Uniwersytet Witolda Wielkiego
...
Stanisław Narutowicz
...
Antanas Smetona
...
Nowa Anglia
...
Wojciech Brudzewski
w obecnym
powiecie tureckim
. BibliografiaIłowiecki M., Dzieje nauki polskiej, Warszawa 1981Retinger J., Polacy w cywilizacjach świata, Warszawa 1937 Linki zewnętrzne
Nota biograficzna Wojciecha z Brudzewa
...
Szkoła Rycerska
prowadził J. Wodziński. Początkowo większość nauczycieli stanowili Francuzi i Niemcy, później również Polacy, często absolwenci Szkoły Rycerskiej. Do wychowanków Szkoły należeli m.in.: T. Kościuszko, ...
Zygmunt III Waza
mianem
"wielkiej smuty"
, który trwał przez kilkanaście lat. Mieli w nim udział Polacy, gdy po śmierci cara
Borysa Godunowa
osadzili na tronie moskiewskim
Dymitra ...
Inne lekcje zawierające informacje o "Polacy":
208 Walki o granice II Rzeczypospolitej (plansza 3)
na Ukrainie i przewodniczącym rządu Ukraińskiej Republiki Ludowej. 25 kwietnia 1920 r. Polacy wraz z oddziałami Petlury rozpoczęli walki. Po około dwóch tygodniach zajęli ...
218b Sprawa polska podczas II wojny światowej (plansza 7)
...
218b Sprawa polska podczas II wojny światowej (plansza 4)
...
|
