ZMW Ryś
ZMW RyśRyś MR1 - pierwszy polski
motorower
. Skonstruowany został w I połowie
1957
roku w
Zakładach Metalowych "Zakrzów"
we
Wrocławiu-Zakrzowie
przez zespół inżynierów: Zbigniewa Domicza, Romana Wachowiaka i Edwarda Janasa. Prototyp skonstruowano w maju 1957, a produkcję seryjną rozpoczęto w ZMZ od września
1958
roku[1]. Silniki SM01 dla Rysia produkowano w WSK
Wrocław-Psie Pole
. Konstrukcję uznano wówczas za bardzo udaną, nie ustępującą pojazdom tego typu innych europejskich firm[2], zwłaszcza z powodu estetycznej sylwetki, resorowania obu kół i dobrych parametrów ruchowych. W
1958
roku konstruktorzy opracowali także dwuosobowy wariant motoroweru, który nie został zatwierdzony do produkcji. Nowoczesna jak na owe czasy konstrukcja Rysia okazała się jednak zbyt kosztowna w produkcji (cena wynosiła 6500 zł, niewiele mniej od motocykli)[1] i już w
1959
roku opracowano w ZMZ model uproszczony, ze zmniejszoną ilością elementów blaszanych oraz silnikiem S38 z
Zakładów Metalowych w Nowej Dębie
, nazwany MR2
Żak
, produkowany od
1960
roku. Pod koniec produkcji w roku
1963
wypuszczono serię Rysia z silnikiem S38, takim samym jak montowano w MR2
Żak
. Taka wersja Rysia nosiła oznaczenie MR1B. ZMW Ryś MR1 - dane techniczne- Silnik[2]
- Typ: SM01
- Rodzaj: jednocylindrowy,
dwusuwowy
-
Pojemność skokowa
: 49,8 cm³
- Średnica
cylindra
: 38 mm
- Skok
tłoka
: 44 mm
-
Stopień sprężania
: 6,5
- Maksymalny
moment obrotowy
: 2,55 Nm przy 3500 obr/min
- Moc maksymalna: 1,5 KM (1,1 kW) przy 5000 obr/min
- Pojemnościowy wskaźnik mocy: 32 KM/l
- Szybkość maksymalna: 55 km/godz.
- Zużycie paliwa: 1,8-2,2 l/100 km[1]
-
Gaźnik
: typ G12, średnica gardzieli 12 mm
- Napęd sprzęgła:
łańcuchem
rolkowym jednorzędowym 3/8"x7,5 mm
- Podwozie i nadwozie[2]
- Rama: otwarta, pojedyncza, rurowa, spawana
- Koła: 2,125x23", szprychowe, ogumienie dętkowe
- Zawieszenie przednie: widelec teleskopowy bez tłumienia hydraulicznego, śrubowe sprężyny, skok 85mm
- Zawieszenie tylne: obustronny wahacz wleczony, resorowany centralną sprężyną śrubową, z amortyzatorami ciernymi na osi wahacza, skok 80mm
- Tłumik wydechu zamontowany po prawej stronie
- Zbiornik paliwa: 5,75 l
- Osłony boczne tłoczone z blachy stalowej
- Siodło jednoosobowe z mikrogumy pokryte winidurem, pod siodłem skrzynka narzędziowa
- Bagażnik zewnętrzny na tylnym błotniku (obciążenie dopuszczalne 5 kg)
- Napęd
- na tylne koło:
łańcuchem
rolkowym jednorzędowym 1/2"x4,88, po prawej stronie pojazdu
- skrzynia biegów: dwubiegowa, zmiana biegów rękojeścią pokrętną po lewej stronie kierownicy
- sprzęgło: cierne, mokre, dwutarczowe
- hamulce: bębnowe, średnica wewnętrzna 97 mm (hamulec przedni sterowany cięgłem z uchwytem na kierownicy, hamulec tylny sterowany przez obrót pedałami do tyłu)
- Instalacja elektryczna[2]
- Zasilanie: prądnica-iskrownik 6V, 16W
- Reflektor o średnicy 100 mm
- Sygnał dźwiękowy
- Wymiary motoroweru[2]
- Długość: 1887 mm
- Szerokość (kierownica): 660 mm
- Wysokość: 1080 mm
- Rozstaw osi: 1234 mm
-
Prześwit
poprzeczny: 140 mm
- Masa własna: 64 kg
- Dopuszczalna masa całkowita: 154 kg
- Dopuszczalne obciążenie: 90 kg
Przypisy- ↑ 1,0 1,1 1,2 Adam Zakrzewski, Auto-moto PRL: władcy dróg i poboczy, Demart, Warszawa 2010, , s.172
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 A. Zieliński (op.cit.)
Bibliografia- Andrzej Zieliński, Polskie konstrukcje motoryzacyjne 1947-1960, Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 2006, ss. 225-227.
Linki zewnętrzne
Inne hasła zawierające informacje o "ZMW Ryś":
Archidiecezja krakowska
...
Polskie Stronnictwo Ludowe
...
Puszcza
...
Beskid Żywiecki
...
Pojezierze Mazurskie
...
Katastrofa elektrowni jądrowej w Czarnobylu
...
Czarnobyl
...
I Brygada Legionów Polskich
...
Józef Piłsudski
...
Wojsko Polskie II RP
...
Inne lekcje zawierające informacje o "ZMW Ryś":
027b. Ssaki – sukces złożoności (plansza 29)
...
029. Badania populacji (plansza 25)
...
029. Badania populacji (plansza 26)
...
|