Dyplomatyka - (od
gr.
diplōma, a to z
łac.
diploma = podwójnie złożony)
nauka
badająca
dokumenty
od strony krytyki naukowej, czyli określająca przydatność zachowanych dokumentów do badań historycznych. Pozwala m.in. wykryć
falsyfikaty
oraz ustalić procedury prawne i administracyjno-kancelaryjne stosowane przy powstawaniu dokumentów.
Po raz pierwszy termin "dyplomatyka" na określenie nauki o dokumencie użył
Jean Mabillon
.
Dyplomatyka bada zasady, według których w kancelariach powstawał dokument i stara się odkryć prawidłowości przemian form dokumentacji aktowej, a także samych kancelarii, traktowanych jako urzędy. Dyplomatyka, jako jedyna z nauk pomocniczych historii, stoi na pograniczu prawa.
Podwaliny pod nowożytną dyplomatykę położył francuski zakonnik z opactwa St. Germain-du-Pres,
Jean Mabillon
- autor dzieła De re diplomatica libri sex (
1681
).
Na początku XVIII wieku dyplomatyka stała się jednym z przedmiotów wykładanych na uniwersytetach.
Bibliografia
-
Józef Szymański
, Nauki Pomocnicze Historii, Wydawnictwa Naukowe PWN, 2004,