Elektrownia Czorsztyn-Niedzica-Sromowce Wyżne - zespół dwóch
elektrowni wodnych
. Pierwsza z nich to
elektrownia szczytowo-pompowa
w
Niedzicy
, druga to elektrownia przepływowa w
Sromowcach Wyżnych
.
Dane techniczne
Elektrownia Wodna Niedzica
Elektrownia korzysta z wód
Zbiornika Czorsztyńskiego
. Wykorzystana woda spływa za zaporą do
Zbiornika Sromowskiego
, który z kolei jest źródłem wody dla Elektrowni Sromowce Wyżne oraz służy jako zbiornik wyrównawczy. Przed
2001
rokiem elektrownia w trybie pompowym przepompowywała wodę ze zbiornika Sromowce Wyżne do Zbiornika Czorsztyńskiego. Ze względu na niewielkie różnice w cenie energii w dzień i w nocy elektrownia pracuje obecnie wyłącznie w trybie turbinowym. W praktyce jest więc elektrownią przepływową.
Elektrownia wodna Sromowce Wyżne
Historia
Pierwsze plany budowy zbiornika w tym rejonie pochodzą z
1905
. W
latach 20. XX wieku
powstały plany budowy zbiorników wodnych na najgroźniejszych dopływach karpackich
Wisły
, m.in.
Sole
i
Dunajcu
. Jednym z konsultantów projektu budowy zapory w Niedzicy był wybitny hydrotechnik i prezydent Polski
Gabriel Narutowicz
.
O budowie zadecydowano ostatecznie po katastrofalnej powodzi na Podhalu w
1934
roku podczas której zalanych zostało ponad 20 tys. gospodarstw. Plany budowy przerwała wojna.
Po
II wojnie światowej
, w
latach 50
. projekt został ponownie podjęty, ale jego ostateczne zatwierdzenie nastąpiło dopiero na początku
lat 70. XX wieku
po wielu zmianach koncepcyjnych. Zmieniano m.in.: planowane położenie zapory i zbiornika, typ zapory (z betonowej na ziemną) i ilość miejscowości przeznaczonych do zalania.
W roku
1975
rozpoczęto budowę zbiornika i zapory. W latach
80
. i
90
. budowa spotykała się z ostrymi protestami ekologów. Budowę zakończono w
1997
roku.
Korzyści
Oprócz produkcji taniej i ekologicznej energii elektrycznej największą korzyścią było ocalenie leżących w dole
Dunajca
terenów podczas tzw.
powodzi tysiąclecia
, która nawiedziła Polskę tuż przed oddaniem obiektu do użytku. W dniu oficjalnego otwarcia zapory (
9 lipca
1997
r.) poziom wody przewyższał nawet ten z roku 1934. Dzięki zaporze nie zostały zalane tereny leżące poniżej. Inne korzyści to:
- wybudowanie oczyszczalni ścieków w rejonie Dunajca
- dostarczenie wody pitnej do pobliskich miejscowości (przed budową zapory w tym rejonie występowały poważne niedobory wody w okresie suszy i była to jedna z głównych przyczyn budowy zbiornika)
- ustabilizowanie poziomu rzeki (dzięki czemu tradycyjny spływ doliną Dunajca odbywa się bez przeszkód)
- podniesienie walorów turystycznych regionu
Linki zewnętrzne
Strona elektrowni w Niedzicy