Dr François Duvalier, znany jako Papa Doc (ur.
14 kwietnia
1907
, zm.
21 kwietnia
1971
),
prezydent Haiti
od
1957
i dyktator (dożywotni prezydent)
tego kraju
od
1964
roku do swojej śmierci. Jego rządy stanowiły na
Haiti
czas autokracji i
korupcji
. Duvalier polegał na swoich prywatnych armiach, w większości
milicji
Tonton Macoute
, aby utrzymać swoją władzę.
Wczesne życie
Duvalier urodził się w
Port-au-Prince
w rodzinie imigrantów z
Martyniki
. Był wychowywany i kształcony, aby w przyszłości zdobyć zawód
lekarza
, służącego głównie ludności wiejskiej. Dzięki swojej pracy wśród biedoty chorej na
tyfus
i inne niebezpieczne choroby, zdobył uznanie. W
1939
poślubił Simone Ovide i został dyrektorem generalnym narodowej służby zdrowia w
1946
. W
1949
roku został ministrem zdrowia i pracy. Po potępieniu przewrotu Paula Magloire'a został zmuszony do ukrywania się aż do amnestii w
1956
.
Wybory w 1957
Dzięki brutalnym posunięciom, takim jak
morderstwa polityczne
, użyciu uzbrojonych gangów i regularnego wojska
haitańskiego
, Duvalier zwyciężył w wyborach prezydenckich w
1957
roku. Jego kampania miała charakter
populistyczny
i była skierowana w większości do
afro-haitańskiej
większości, zamieszkującej kraj.
Duvalier ożywił tradycje kultu
voodoo
w kraju i używał go później do umocnienia swojej władzy, uważając siebie za houngana, kapłana voodoo. Duvalier swoim wyglądem i zachowaniem, chcąc wzbudzić respekt wśród obywateli, upodabniał się do Barona Samedi, jednego z Loa, bóstw
Voodoo
. Prezydent zwykle nosił przeciwsłoneczne okulary i mówił z silnym nosowym akcentem, kojarzonym z Loa.
Umocnienie władzy
Po nieudanej próbie puczu w
1958
roku, Duvalier dokonał czystek w armii, a następnie, w
1959
roku, utworzył swoją prywatną
milicję
zwaną MVSN lub
Tonton Macoute
, nazwaną podobnie jak
Czarne Koszule
w
faszystowskich
Włoszech
. Macoutes dostawali regularne pensje i żyli z państwowych dotacji dzięki swojej pracy, jaką było ciągłe popełnianie zbrodni i wymuszanie
haraczy
. Później Duvalier sformował swój osobisty oddział nazwany Gwardią Prezydencką. W
1961
prezydent znowelizował konstytucję i stał się jedynym kandydatem w kolejnych wyborach, zdobywając 1,32 mln głosów. W
1964
ogłosił się dożywotnim prezydentem, a jego reżim szybko urósł do miana najokrutniejszych na całej półkuli.
W
1966
roku Duvalier podpisał
konkordat
, przekonując
Watykan
do przyznania mu prawa nominacji
katolickich
hierarchów na
Haiti
. Ten krok przysporzył mu zwolenników wśród
Murzynów
, którzy uwierzyli w umocnienie swoich wpływów na Kościół w kraju. Pozwoliło to także Duvalierowi rozszerzyć swoją kontrolę nad organizacjami
kościelnymi
.
Aby mieć jeszcze większą kontrolę nad życiem
Haitańczyków
, Duvalier wprowadził bezwzględny kult swojej jednostki, uważając siebie za fizyczne ucieleśnienie narodu.
Relacje z zagranicą
Korupcja
i represje Duvaliera wobec jego przeciwników sprowokowały potępiająca notę dyplomatyczną od prezydenta
USA
Johna Kennedy'ego
, który próbował znaleźć umiarkowane rozwiązanie dla
Haiti
, w nadziei na uniknięcie w tym kraju rewolucji podobnej do
kubańskiej
. Jednakże
amerykańskie
naciski i sankcje nałożone na
Haiti
zostały złagodzone w
1962
, kiedy administracja
USA
uznała Duvaliera za wroga
komunizmu
. Duvalier jednak twierdził później, że zabójstwo
Kennedy'ego
miało miejsce z powodu klątwy, którą obłożył go prezydent
Haiti
.
W kwietniu
1963
wojska
Haiti
były na krawędzi wojny z
Dominikaną
, jednak brak wystarczającego wsparcia militarnego zmusił prezydenta
Dominikany
Juana Boscha do zablokowania inwazji. Mediatorem w konflikcie była
Organizacja Państw Amerykańskich
.
Rządy terroru
W polityce wewnętrznej Duvalier stosował zarówno polityczne
morderstwa
, jak i wymuszenia do wyeliminowania swoich wrogów. Przybliżona liczba ofiar reżimu jest większa niż 30.000. Ataki opozycji na Duvaliera również przyniosły sporo strat reżimowi. W
1967
roku wybuchy bomb podłożonych nieopodal pałącu prezydenckiego doprowadziły do śmierci 20 oficerów Gwardii Prezydenckiej. Taka taktyka utrzymywała kraj w ciągłym napięciu aż do śmierci Papy Doca w
1971
roku i objęciu władzy przez jego syna
Jeana-Claude'a Duvaliera
.
Port Tortuga
W
1967
teksański
przedsiębiorca Don Pierson nawiązał kontakt z przedstawicielami rządu
Haiti
w
Waszyngtonie
, próbując wynająć statek, przeznaczony na nadajnik stacji radiowej. W
1971
roku wysiłki Piersona doprowadziły do podpisana 99-letniego kontraktu między nim, a rządem
Haiti
, na rozwój strefy wolnocłowej w porcie na wyspie
Tortuga
. Duvalier jednak nie doczekał wejścia w życie tych ustaleń, gdyż umarł w
1971
roku.
Jean-Claude Duvalier
pozbawił Piersona praw do portu
Tortuga
i zajął cały teren portu po uzyskaniu informacji o kontrakcie Don Piersona z korporacją Gulf Oil.
Pośmiertna egzekucja
W
1986
roku, 15 lat po śmierci Papy Doca, tłum
Haitańczyków
szturmował miejsce jego pochówku i dokonał rytualnej egzekucji na jego ciele, co, według nich, miało doprowadzić do uniemożliwienia Duvalierowi uczestnictwa w
Sądzie Ostatecznym
. Jednakże nie znaleźli oni ciała byłego prezydenta, które zostało już wcześniej usunięte z miejsca pochówku. W tych okolicznościach tłum dokonał rytualnych egzekucji na ciałach dawnych zwolenników Duvaliera.