Bronisława Ostrowska (z domu Mierz-Brzezicka, pseud. Edma Mierz, Wojciech Chełmski; ur. w listopadzie
1881
w
Warszawie
, zm.
18 maja
1928
w Warszawie) -
poetka
polska okresu
Młodej Polski
, tłumaczka poezji francuskiej oraz pisarka książek dla dzieci.
Życiorys
Ukończyła warszawskie gimnazjum, w 1901 r. wyszła za mąż za rzeźbiarza
Stanisława Kazimierza Ostrowskiego
. Przed I wojną światowa, parokrotnie przebywała we Francji, biorąc udział w pracach Towarzystwa Artystów Polskich. Pobyt w tam miał duży wpływ na twórczość poetki, wypracowała tam oryginalny styl wypowiedzi lirycznej , łączący intelektualizm z nastrojowością. Najczęściej nawiązywała do
Słowackiego
,
Krasińskiego
,
Konopnickiej
. Lata wojny spędziła w Charkowie, gdzie prowadziła żywą działalność literacką i patriotyczną. Twórczość poetycką rozpoczęła od wierszy symbolistycznych, aby później zwrócić się w stronę nurtu klasycyzującego. Poza twórczością liryczną zajmowała się tłumaczeniem tekstów francuskich, pisała też książki dla dzieci.
Twórczość
Charakterystyka
Twórczość Ostrowskiej zamknięta była w kręgu przeżyć i wzruszeń najgłębiej osobistych, niesłychanie emocjonalna i wyrażająca owe stany wzruszenia bezpośrednio jako strumień nastrojów, momentalnych wzruszeń. Poetka w tych wierszach prezentowała kobiecą subtelność, wyrafinowanie i dostojności. Reprezentowany przez nią kierunek to tzw.
estetyzmem
. Charakteryzuję się on poszukiwaniem form literackich wyrafinowanych, oryginalnych, modyfikowaniu istniejących schematów wersyfikacyjnych dla nadania im rymu giętkiego , zmienności nastrojów. W końcowej fazie rozwoju tej poezji można było zaobserwować treści refleksyjne, a także dużą religijności. Należy zauważyć fakt , iż poetka czynnie uczestniczyła w bieżących wydarzeniach historycznych, zwłaszcza związanych z odzyskaniem niepodległości. Poezja Ostrowskiej przechodzi znamienną ewolucję- od nastrojowej, refleksji w duchu poetyki symbolicznej do ukazywania liryzmu w świecie konkretnych rzeczy i zdarzeń. Jako pierwsza wśród „legionu kobiet piszących” w okresie Młodej Polski konkretyzuje obraz poetycki, robi to jednak w sposób bardzo subtelny, unika opisów. Świat przedmiotów jawi się czytelnikowi tylko w zasadniczych barwach i konturach, a treść psychiczna tylko przez aluzje i przybliżenia. Ostrowska to poetka wielkiej kultury, tłumaczka nowoczesnych poetów francuskich (m. in.
Mallarmégo
) reprezentuje te właśnie najcenniejsze tendencje symbolizmu. Jest ona niewątpliwie najwybitniejszą przedstawicielką polskiego modernizmu. Ostrowska w pejzaż poetycki, często abstrakcyjny, wprowadza swój własny indywidualny sposób odczuwania i widzenia świata przyrody, oddawania uczuć i nastrojów właściwych jej epoce. Ona jako pierwsza sięgnęła do kobiecych treści w poezji. Podobnie jak inne piszące kobiety tego czasu fascynowała się motywem świętej grzesznicy z Nowego Testamentu, Magdaleną, i to jej poświęciła swój uznawany za najpiękniejszy wiersz pt. „Magdaleno, ciszo polna, Magdaleno ciszo leśna…”. Jej
monistyczna koncepcja świata
głosiła jedność człowieka z przyrodą i miała swoje filozoficzne korzenie w stoickiej doktrynie wiecznego powrotu.
Tomiki poezji
- Opale (1902)
- Poezje (1905)
- Jesienne liście (1905)
- Chusty ofiarne (1910)
- Krysta (1910, poemat dramatyczny)
- Liryka francuska (1910—11, 2 t., przekłady)
- Aniołom dźwięku (1913)
- ABC Polaka pielgrzyma (1916)
- Z raptularza 1910-1917 (1917)
- Pierścień życia (1919)
- Książka jutra (1922)
- Tartak słoneczny (1928)
- W starem lustrze (1928)
- Rozmyślania (1929)
Książki dla dzieci
- Bohaterski miś (1919)
- Córka wodnicy
Źródła
- Jakubowski J.Z., Poetki Młodej Polski. Wrocław 1963.
- Jasturn M., Antologia poezji Młodej Polski. Wrocław 1982.