Podstawowe kategorie systematyczne w hierarchicznym systemie klasyfikacji biologicznej. Kategorie pomocnicze nie zostały pokazane.
Rodzaj (
łac.
genus, l.mn. genera) – podstawowa, obowiązkowa
kategoria systematyczna
obejmująca
gatunek
lub
monofiletyczną
grupę gatunków wyróżnionych na podstawie jednej lub więcej
cech taksonomicznych
. Nazwą rodzaj określany jest też każdy
takson
w randze rodzaju.
Kategoriami pomocniczymi dla rodzaju są nadrodzaj (supergenus) i podrodzaj (subgenus).
Naukowa nazwa rodzaju
Zasady tworzenia nazw rodzajowych i gatunkowych opisują Międzynarodowe Kodeksy Nomenklatury
Botanicznej
,
Zoologicznej
i
Bakterii
.
Rodzajowi nadawana jest unikatowa i uninominalna (jednoczłonowa) nazwa, która wchodzi w skład binominalnej (dwuczłonowej) nazwy gatunkowej oraz trynominalnej (trójczłonowej) nazwy podgatunku.
Nazwa rodzaju jest rzeczownikiem w mianowniku liczby pojedynczej, pochodzącym z greki, łaciny lub zlatynizowania z innego języka. Ma określony
rodzaj gramatyczny
(ang. gender) – męski, żeński lub nijaki – zależny od słowa, od którego ta nazwa pochodzi. Naukową nazwę rodzaju zapisuje się zawsze wielką literą i krojem pisma odróżniającym ją od pozostałego tekstu, a identycznym z krojem epitetu gatunkowego, jeśli wchodzi w skład nazwy gatunku.
Na przykład:
- Ptak z gatunku Cardinalis cardinalis to znany dobrze kardynał.
- Ptak z gatunku Cardinalis cardinalis to znany dobrze kardynał.
- Ptak z gatunku Cardinalis cardinalis to znany dobrze kardynał.
- Ptak z gatunku Cardinalis cardinalis to znany dobrze kardynał.
Tradycyjnie w tekście prostym stosuje się
kursywę
(przykład 1).
Autor nazwy rodzajowej
Po nazwie podawane jest nazwisko autora i – oddzielona przecinkiem – data pierwszej publikacji, np. Cardinalis Bonaparte, 1838.
Typy nomenklatoryczne
Typem nomenklatorycznym
rodzaju jest
gatunek typowy
, czyli gatunek w oparciu o który został opisany dany rodzaj, natomiast na podstawie rodzaju typowego opisywana jest rodzina.
Pozycja taksonomiczna
Wyższą od rodzaju kategorią podstawową jest
rodzina
, niższą
gatunek
. Pozycja rodzaju w układzie hierarchicznym (z uwzględnieniem kategorii pomocniczych) wygląda następująco.
- rodzina
- podrodzina
- nadrodzaj
- rodzaj
- podrodzaj
- gatunek
Bibliografia
Zobacz też
Linki zewnętrzne
-
Nomenclator Zoologicus
– indeks nazw rodzajowych w nomenklaturze zoologicznej od 1758 do 2004
-
ZooBank
– oficjalny rejestr nomenklatury zoologicznej Międzynarodowej Komisji Nomenklatury Zoologicznej (ICZN)
