|
grzyby
grzyby - grupa organizmów jądrowych dawniej zaliczanych do królestwa roślin, obecnie, po stwierdzeniu zasadniczych różnic między komórkami grzybów i roślin, są traktowane jako odrębne królestwo organizmów (jedno z 5 królestw) na równi z roślinami, zwierzętami, Monera, Protista. W szerokim pojęciu grzyby są umieszczane w 3 podkrólestwach: grzyborośla, grzybopływki i grzyby właściwe. Grzyby są jedną z najbogatszych w gatunki grup organizmów; liczba ich gatunków nie jest znana, szacuje się, że może wynosić 1,2–1,5 mln. Grzyby żyją głownie na lądzie (zwłaszcza w zbiorowiskach leśnych), także w wodach śródlądowych i morskich. Są organizmami kosmopolitycznymi, występują na skałach gór, także w rejonach polarnych. Zarodniki grzybów stwierdzono w powietrzu na wysokości 5 km, a grzyby drożdżoidalne w oceanie na głębokości 4,6 km. Grzyby z powodu braku chlorofilu są grupą organizmów niesamożywnych (heterotrofy). Część grzybów jest jednokomórkowa, większość wielokomórkowa. Ciało grzybów stanowi plecha zbudowana z nitkowatych strzępek, których sploty tworzą grzybnię, czerpiącą pokarm z substancji organicznych i nieorganicznych zawartych w podłożu (np. gleba, drewno, porażane rośliny, zwierzęta, inne grzyby). Liczne gatunki grzybów wytwarzają, głównie w czasie procesów rozmnażania, struktury ze zróżnicowanego pod względem anatomicznym i morfologicznym systemu strzępkowego: owocniki, skleroty lub podkładki, niekiedy duże, żywo zabarwione, jadalne (potocznie zwane grzybami). Ściany komórkowe grzybów są zbudowane z chityny (występującej głównie u owadów), a u nielicznych z celulozy (występującej głównie u roślin) lub z chityny z celulozą. Najbardziej rozpowszechnionymi związkami zapasowymi są glikogen (jak u zwierząt) i tłuszcze. Najczęstszym źródłem węgla jest glukoza. Grzyby w większości są organizmami tlenowymi, rzadziej względnymi beztlenowcami. Grzyby rozmnażają się płciowo i bezpłciowo. Podczas procesu płciowego kopulują gamety, gametangia albo 2 komórki plechy, nie zróżnicowane morfologicznie. Rozmnażanie bezpłciowe odbywa się za pomocą różnego typu zarodników (np. opatrzone wiciami pływki, konidia, oidia, chlamidospory). Zarodniki kiełkując dają początek nowej grzybni. W zależności od źródeł substancji organicznych, z których pobierają składniki pokarmowe (sposobu życia), grzyby dzielą się na 3 grupy ekologiczne: saprobionty, pasożyty, symbionty (symbioza). Grzyby saprotroficzne (saprobionty, roztocza) są najliczniejsze, żyją na martwej substancji organicznej roślinnej i zwierzęcej oraz na materiałach wytworzonych przez człowieka; gnicie i butwienie, w których biorą udział grzyby ma w ekosystemach ogromne znaczenie (zapobiega gromadzeniu się martwych resztek organicznych). Pewne gatunki grzybów współżyją z roślinami wyższymi (mikoryza) oraz glonami (tworząc porosty).
Niektóre grzyby (np. drożdże) wywołują alkoholową fermentację cukrów. Znane są też gatunki wytwarzające antybiotyki (np. pędzlak — penicylinę). Gatunki (głównie podstawczaków) o owocnikach w kształcie kapelusza na trzonie są popularnie zwane kapeluszowymi, wśród nich są liczne grzyby jadalne i trujące. Rozróżnia się kilkadziesiąt gatunków i odmian grzybów jadalnych. W Polsce najbardziej popularne: borowik, pieczarka, rydz, maślak, gąska, koźlarz. Są one spożywane głównie z powodu wartości smakowych i zapachowych, w stanie świeżym i w przetworach (susz, marynaty, kiszonki, ekstrakty, mączka grzybowa). Są także uprawiane, np. pieczarki, boczniak; obok celulozy i pektyn w błonach strzępek grzybni występuje związek o składzie zbliżonym do chityny, nietrawiony przez organizm człowieka. Poza tym grzyby jadalne zawierają glikogen, białka, tłuszcze, substancje aromatyczne, enzymy, sole mineralne (zwłaszcza fosforowe i potasowe) oraz witaminy: D, B1, B2, E, K i PP. Wartość energetyczna nie jest duża, wynosi przeciętnie 150–200 kJ na 100 g świeżej masy, a suszonych ponad 1000 kJ (ok. 250 kcal). Grzyby trujące zawierają związki groźne dla człowieka, np. falloidynę, amanitynę, kwas helwellowy. Zatrucia grzybami należą do najcięższych, konieczna jest natychmiastowa pomoc lekarska. Pierwsza pomoc: wywołanie wymiotów i środki przeczyszczające (w przypadku biegunki — lewatywa), podanie węgla lekarskiego i podtrzymanie krążenia (mocna czarna kawa lub herbata). Grzyby domowe, występujące na materiałach budulcowych pochodzenia roślinnego, należą do klasy podstawczaków (np. stroczek łzawy, gnilica mózgowata, porzyca inspektowa). Rozwijają się na materiale wilgotnym, przy odpowiedniej temperaturze, w miejscach pozbawionych światła i nieprzewiewnych, tworząc puszyste naloty lub rozgałęzione sznury grzybni oraz plackowate, sfałdowane owocniki. Powodując rozkład (zgniliznę) drewna wyrządzają duże szkody i pogarszają warunki zdrowotne pomieszczeń (wilgoć, przykry zapach). Zwalczanie bardzo trudne, polega na stosowaniu specjalnych preparatów chemicznych, zapobieganie zaś - na impregnacji drewna środkami grzybobójczymi i przestrzeganiu higieny pomieszczeń (np. wietrzenie). Badaniem grzybów zajmuje się mikologia.
Inne hasła zawierające informacje o "grzyby":
Grzyby
Grzyby
Systematyka
Domena
:
jądrowce
Supergrupa
:
Opisthokonta
Królestwo
:grzyby
Nazwa systematyczna
Fungi T. L. Jahn & F. F. Jahn ex R. T. ...
Gatunek chroniony
częściową
lista gatunków roślin objętych ścisłą ochroną
Lista gatunków zwierząt objętych ścisłą ochroną w Polsce
grzyby chronione
...
Płucnica
PłucnicaPłucnica islandzka (Cetraria islandica)
Płucnica islandzka
(Cetraria islandica)
Systematyka
Królestwo
:
grzyby
Gromada
:
woreczniaki
Klasa
:
Lecanoromycetes
Rząd
:
misecznicowce
Rodzina
:tarczownicowate
Rodzaj
:płucnica
Nazwa systematyczna
'Cetraria Ach. Method. Lich.: 292 (
1803
) Płucnica (Cetraria) - rodzaj ...
Orzysz (jezioro)
coraz szerszy a roślinność bujniejsza. Pojawiają sie
borówki
,
jeżyny
,
mchy
, a jesienią
grzyby
. W lesie napotkać można
okopy
z czasów
II wojny światowej
. Wzdłuż ...
Ekosystem
część ekosystemu,
konsumenci
–
organizmy cudzożywne
(głównie zwierzęta),
reducenci
–
destruenci
czyli bakterie i grzyby powodujące rozkład materii organicznej.Podstawowy podział ekosystemów:lądowe
wodne
sztucznenaturalneKryteria wyróżniania ekosystemu :z punktu widzenia składu ...
Dziupla
w wyniku:pęknięcia lub innego rodzaju mechanicznego uszkodzenia
drewna
,wewnętrznego rozkładu drewna wywołanego przez
grzyby
(
zgnilizna
) lub inne organizmy (np.
mrówka gmachówka
), stanowi wtedy typ
próchnowiska
,wykucia ...
Biologia
...
Ziemia
archeowce
i
jądrowce
. Wcześniej organizmy klasyfikowano najczęściej na pięć
królestw
:
bakterie
,
protisty
,
grzyby
,
rośliny
i
zwierzęta
. Organizmy
klasyfikowane
są w układzie jednostek (
taksonów
) tworzonych ...
Wigilia Bożego Narodzenia
...
Narkotyk
działanie bardzo podobne do psychodelików naturalnych, takich jak
meskalina
(
pejotl
) i
psylocybina
(
grzyby psylocybinowe
), które są w Holandii legalne w nieprzetworzonej formie. W Polsce ...
Inne lekcje zawierające informacje o "grzyby":
Lasy i leśnictwo w Polsce (plansza 24)
wydzielanych przez przemysł.
Rozsądne zachowanie w lesie (nie zrywać niepotrzebnie roślin, prawidłowo zbierać grzyby, nie płoszyć zwierzyny, nie śmiecić).
Przestrzeganie przepisów przeciwpożarowych.
Większe wykorzystanie wtórne papieru i ...
006. Grzyby (plansza 8)
pojmowanym grzybem. U podstawczaków owocniki przyjmują najczęściej postać kapelusza na prostym trzonku (grzyby kapeluszowe), u workowców mogą być bardziej zróżnicowane. Występują w postaci kulistej ...
Zagrożenia gleb (plansza 11)
Rolnictwo
Nawozy
Pestycydy
Nawozy
mineralne
azotowe
fosforowe
potasowe
organiczne
(w nadmiarze)
bakteriocydy – zwalczają bakterie
fungicydy – zwalczają grzyby
herbicydy – zwalczają chwasty
aficydy – zwalczają mszyce
akarycydy – zwalczają ...
|
