Elegia (gr. elegeia – pieśń żałobna) – utwór
liryczny
o treści poważnej, refleksyjny, utrzymany w tonie smutnego rozpamiętywania, rozważania lub skargi, dotyczący spraw osobistych lub problemów egzystencjalnych (przemijanie, śmierć, miłość); wyróżnia się elegie miłosne i patriotyczne. Należy do najbardziej charakterystycznych form liryki bezpośredniej.
W poezji starogreckiej, skąd wywodzi się ten gatunek, obowiązkowa była dla niego forma wierszowa
dystychu
elegijnego. Mistrzem elegii w poezji starorzymskiej był
Owidiusz
, po nim gatunek ten uprawiali z powodzeniem
John Milton
,
Johann Wolfgang von Goethe
,
Aleksander Puszkin
,
Rainer Maria Rilke
.
W
Polsce
elegie pisali m.in.
Jan Kochanowski
,
Władysław Broniewski
,
Franciszek Karpiński
(Żale Sarmaty) i
Krzysztof Kamil Baczyński
(Elegia o ...[chłopcu polskim]).
W historii literatury angielskiej jedną z najważniejszych elegii jest
Beowulf
nieznanego autorstwa – utwór pochodzi z ok. VI wieku. Następnie: Wanderer, Seafarer – oba teksty są elegiami egzystencjalnymi, przedstawiają dwa punkty widzenia mężczyzn udręczonych, skazanych na banicję.