George Hamilton-Gordon, 4. hrabia Aberdeen
KG
,
KT
(ur.
28 stycznia
1784
w
Edynburgu
, zm.
14 grudnia
1860
w
Londynie
) – polityk brytyjski związany z umiarkowanym odłamem konserwatystów, najpierw minister spraw zagranicznych (lata
1828
-
1830
i
1841
-
1846
) oraz minister wojny i kolonii (lata
1834
-
1835
), a następnie premier
Wielkiej Brytanii
(lata
1852
-
1855
).
Był przeciwnikiem polityki konfliktu z Rosją, jednak nie zdołał się przeciwstawić wybuchowi wojny na Krymie. Koalicja wigów i zwolenników Peela upadła z powodu nieudolności w prowadzeniu wojny na
Krymie
(
1854
-
1856
), zaś Aberdeen musiał podać się do dymisji.
Biografia
Był najstarszym syne George'a Gordona, lorda Haddo (najstarszego syna 3. hrabiego Aberdeen), i Charlotte Baird, córki Williama Bairda. Lord Haddo zmarł w
1791
r., a lady Haddo w
1795
r. George został po śmierci ojca dziedzicem tytułu hrabiego Aberdeen z tytułem "lorda Haddo". Wychowywał go
Henry Dundas, 1. wicehrabia Melville
. Wykształcenie odebrał w Harrow School oraz w St John's College na
Uniwersytecie Cambridge
. W
1804
r. uzyskał tytuł magistra sztuk.
Po śmierci dziadka w
1801
r. odziedziczył tytuł 4. hrabiego Aberdeen. Następnie wyjechał w podróż po
Europie
. Po powrocie do
Wielkiej Brytanii
ufundował Athenian Society. W grudniu
1805
r. został parem-reprezentantem Szkocji w brytyjskiej
Izbie Lordów
. W
1808
r. został kawalerem
Orderu Ostu
.
W
1812
r. Aberdeen rozpoczął pracę w Służbie Dyplomatycznej. W latach
1813
-
1814
był ambasadorem nadzwyczajnym i ministrem pełnomocnym w
Austrii
. W październiku
1813
r. podpisał brytyjsko-austriacki traktat w Töplitz. W lutym
1814
r. był brytyjskim delegatem na Kongresie w
Chatillon
oraz na negocjacjach, którego doprowadziły w maju
1814
r. do podpisania Traktatu Paryskiego.
Po powrocie do Wielkiej Brytanii został kreowany parem Zjednoczonego Królestwa jako wicehrabia Gordon. Został również członkiem
Tajnej Rady
. Jednak przez następne lata Aberdeen nie brał aktywnego udziału w życiu politycznym Wielkiej Brytanii.
Dopiero w
1828
r. został Kanclerzem Księstwa Lancaster w gabinecie
Wellingtona
. W latach
1828
-
1830
był ministrem spraw zagranicznych. W latach
1834
-
1835
był ministrem wojny i kolonii, a w latach
1841
-
1846
ponownie kierował
Foreign Office
. W tym drugim okresie rozwiązał spory graniczne ze
Stanami Zjednoczonymi
podpisując traktat Webstera-Ashburtona (
1842
) i
traktat oregoński
(
1846
). Z sukcesem dążył do poprawy stosunków z
Francją
.
Po rozłamie w
Partii Konserwatywnej
na tle zniesienia
ustaw zbożowych
Aberdeen odszedł z partii wraz z premierem
Peelem
i stał się członkiem stronnictwa "Peelites". Po śmierci Peela w
1850
r. stanął na czele tego stronnictwa.
W grudniu
1852
r. Aberdeen stanął na czele rządu koalicyjnego składającego się z Peelites i
wigów
. Za jego urzędowania doszło do zaangażowania Wielkiej Brytanii w
wojnę krymską
. Aberdeen zrezygnował ze stanowiska w styczniu
1855
r. na skutek niepowodzeń wojennych. W lutym
1855
r. otrzymał
Order Podwiązki
.
Zmarł w
1860
r. i został pochowany w
Stanmore
.
Rodzina
28 lipca
1805
r. w Bentley Prior w Londynie poślubił słynną z urody lady Catherine Elizabeth Hamilton (
10 stycznia
1784
-
29 lutego
1812
), córkę Johna Hamiltona, 1. markiza Abercorn, i Catherine Copley, córki sir Josepha Copleya, 1. baroneta. Małżeństwo to było szczęśliwe, a George dażył żonę głębokim uczuciem. Nigdy nie doszedł do siebie po jej śmierci. George i Catherine mieli razem syna i trzy córki. Wszystkie dzieci zmarły w dzieciństwie.
8 lipca
1815
r. poślubił szwagierkę swojej pierwszej żony, Harriet Hamilton z domu Douglas (
8 czerwca
1792
-
26 sierpnia
1833
), wdowę po lordzie Hamiltonie, córkę Johna Douglasa i lady Frances Lascelles, córki 1. hrabiego Harewood. Małżeństwo to nie było szczęśliwe. Aberdeen wyraził się pewnego razu o żonie, że jest ona "z całą pewnością jedna z najgłupszych osób jakie kiedykolwiek spotkałem" (certainly one of the most stupid persons I ever met with). George i Harriet mieli razem czterech synów i córkę:
Gabinet lorda Aberdeena, grudzień 1852 - styczeń 1855
Zmiany
Linki zewnętrzne
Poprzednik George Gordon, 3. hrabia Aberdeen |
Hrabia Aberdeen
1801
-
1860
| Następca George Hamilton-Gordon, 5. hrabia Aberdeen |